Page 252 - seyit-burhanettin-mezarligi

Y. D. D. A S A | S
B
H. M
, M

M
T

taştan yapılır baş ve ayak uçlarına taş dklerek baştaknn üzerne ktabe yazılırdı” dye tarf
3
etmektedr.
Türk İslam coğrafyasında yaygın br şeklde kullanılan sandukaların menşe, İslam önces
medenyetlerne kadar dayanmaktadır. Göktürkler Dönem’nde karşımıza çıkan mezarların
üzerne, yüzeyler süslenmş taş tabutlar lk sanduka örnekler olarak düşünüleblrler. Ayrıca
4
yne Göktürk Dönem’nn ünlü vezrnn mezar küllyesnde yer alan vezr Tonyokuk’a at meza-
rının üzernde dört taş plaka le yapılmış sanduka bulunmaktadır . Bu tp sandukalar doğudan
5
gelen Türkler tarafından; İslamyet önces sanduka geleneğnn İslamyet sonrasına, Ahlattak
İslam mezarlığına getrlmş olduğunu göstermektedr . Selçuklu ve Beylkler Dönemlernde
6
sanduka tpl mezarlarla çok sık karşılaşılmaktadır. Anadolu’da Ahlat, Ercş, Gevaş, Erzurum,
7
Konya , Ankara, Seytgaz, Svas, Tokat , Akşehr , İznk, Bursa , gb merkezlerde sanduka tpl
10
9
11
8
mezar taşı örnekler görülmektedr. Araştırmacı B. KARAMAĞARALI, sanduka tpl mezarları
beş ana başlık altında ncelemştr.
1. Slndrk Sandukalar
2. Sütun Bçmde Sandukalar
3. Üç Parçadan Müteşekkl Üzer Açık Sandukalar
4. Tekne Bçmnde Sandukalar

5. Dkdörtgen Przma Bçmnde Yekpare Sandukalar
Seyyd Burhaneddn Mezarlığı’nda Osmanlı Dönem önces ncelenen mezarlar arasında,
252 sanduka tpl (sandıklı) mezarlar en yaygın olarak karşılaşılan mezar tpdr. Sanduka tpl
mezarlar da kend arasında yed ayrı alt gruba ayrılarak değerlendrlmştr. Değerlendrme
tablosunda A, B, C, D, E, F, G harÆeryle gösterlmştr. (Bkz: Değerlendrme Tablosu) Bu alt grup-
landırma sandukaların kapak taşlarının kemerler, kadeler ve gövdeler göz önüne alınarak
yapılmıştır. Kataloğa alınan 52 adet mezardan 26 adet mezar (Kat N: 8, 9, 11, 12, 13, 14, 26, 31,
32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49) sanduka (sandıklı) tpldrler.
Bu sandukalar, yekpare kesme taştan yapılmış olup, anıtsal br görünüme sahptrler. Seyyd
Burhaneddn Mezarlığı’nda karşılaşılan en yaygın problem mezarlığın düzenleme çalışmaları
sırasında sandukaların yan taşı, yahut da baş taşı sanılmalarından dolayı yatay olarak değl
de dkey olarak toprağa dklmelerdr. Bu nedenle sandukaların bugün çoğu toprağa dkey
olarak yerleştrlmşlerdr. Günümüzde sandukalar yarıya kadar toprağın altında kaldıkları
çn ölçü almak ve envanterlemek oldukça zor olmuştur.

3 Mehmet Zek PAKALIN,”Sanduka”, Osmanlı Tarh Deymler ve Termler Sözlüğü, C: II, İstanbul, 1993.
s. 123.
4 Bahattn ÖGEL, Türk Kültür Tarh, Ankara, 1984, 134.
5 Bahattn ÖGEL, a. g. e., 195.
6 Beyhan KARAMAĞARALI, a. g. e, 44.
7 Beyhan KARAMAĞARALI, a. g. e., 6, 24, 25, 20.
8 Seyf BAŞKAN, Karamanoğulları Dönem Konya Mezar Taşları, Ankara, 1996, s. 67.
9 Beyhan KARAMAĞARALI, a. g. e., 7, 8, 9.
10 Seyf BAŞKAN, a. g. e., 66, 69.
11 Beyhan KARAMAĞARALI, a. g. e., 19.