Page 267 - seyit-burhanettin-mezarligi

D³Ð³´º³¼»µ´×³

Nğde Ak Medrese Müzes’nde serglenen Beylkler Dönem sandukalarının ktabelernde
görülen yazı türü çoğunlukla sülüstür . Ayasuluğ Bölges’nde bulunan Beylkler Devr mezar
40
taşı ktabelernn çoğunun yazımında dönem özellğ olarak sülüs hat kullanılmıştır .
41

5.6. Süsleme

Seyyd Burhaneddn Mezarlığı’ndak mezar taşları üzernde görülen süsleme çeştler,
btksel, geometrk, nesnel ve fgüratf olmak üzere dört ana grupta değerlendrlecektr. (Bkz.
Değerlendrme Tablosu)

5.6.1. Bitkisel Süsleme
Mezar ve mezar taşlarında btksel süsleme grupları, dğer süsleme çeştlerne göre daha
fazla kullanılmıştır. Mezarların bütün cephelernde yaygın olarak kullanılmıştır. Ktabelern
aralarından boşluk doldurmak çn kullanılmakla brlkte yan taşlarında ana süsleme öges
olarak da terch edlmştr. Anadolu Selçuklu ve Beylkler Dönem mezar ve mezar taşları
üzernde görülen btksel süslemeler palmet, rum, lotus ve kıvrık dallardan oluşmaktadır.

5.6.1.1. Palmet
Genel olarak tanımlanırsa palmet; br sapın k tarafında smetrk olarak sıralanmış, 267
uzunca yapraklardan oluşan btksel süsleme ögesdr . Palmet–rum–lotus motÆeryle
42
meydana getrlen, süsleme kuruluşları br tek su btksnn tekrarlanan boyuna kestlernn
soyut görünüşler olurken Türk süsleme sanatları bütünlüğünde her dönemde beğenlerek
kullanılan süsleme örneklerdrler . Lügatlarda palmye dalını çağrıştırdığına dar anlatılar
43
olan palmetn kaynağı tam olarak blnmemekle brlkte; Sümer, Mısır, Asur, Grek ve Roma
bezemeclğnde kullanıldığı, İslam sanatında 11. yy. dan başlayarak gelştğ blnmektedr .
44
Seyyd Burhaneddn Mezarlığı’nda ncelenen mezar taşlarından yed adet üzernde (Kat
No: 4, 6, 13, 14, 20, 31, 32) palmet motf şlenmştr.
Palmet motf Karamanoğulları Dönem Konya mezar taşlarında 14. yy. sonlarından tba-
ren görülmektedr. 14. yy. sonu tarh oldukça geç br tarhtr. Neden bu motfn Anadolu’da
mmar süslemede ve el sanatlarında da 13. yy.’ın sonlarına doğru ortaya çıkmasıdır. Örnek
olarak ahlat mezar taşlarından lk olarak görüldüğü tarh 13. yy.’ın sonlarıdır. Bu motfn Konya

40 Yelz BAĞCI, agt, s. 179.
41 Erkan KAYA, age, s. 350.
42 Lokman TAY,”Orta Çağ İşçlğnde Palmet Motf: Kayser Örneğ”, Zetschrft Für De Welt der Türken,
Journal of World Of Turks, V: III, No. München/ Germany, 3, 2011, s 280.
43 Gönül CANTAY, “Türk Süsleme Sanatında Meyve”, Internatonal Perodcal For the Languages, Lterature
and Hstory of Turksh or Turkc, Volume 3/5 Fall 2008.
44 Selçuk MÜLAYİM, “Selçuklu Palmet Motfnn Tpolojs”, Anatola, s. 20, Ankara, 1984, 145.