Page 224 - 3 Cilt

ESERİN ADI : TOMARZA

MERKEZ CAMİSİ

İnceleme Tarihi : Nisan 2007
Yeri : Kayseri ili, Tomarza ilçe merkezinde
bulunmaktadır.
Bugünkü durumu : Günümüzde sağlam
durumda olup, ibadete açıktır.

Tarihi : 1906 tarihlidir.
Plan ve mimari özellikleri : Merkezi me-
kanlı camiler grubunda değerlendirilebilecek
olan cami, mekanın tümüne hakim kubbeli bi-
rim ile bu bölüme kuzeyden eklenmiş tonozlu
birimden oluşmaktadır. Yapının kuzey cephe-
sinde üç bölümlü son cemaat yeri bulunmakta-
dır. Son cemaat yerinin yanları açıktır. Kuzey-
güney doğrultuda dikdörtgen bir düzenlemeye
sahip olan caminin cepheleri oldukça simetrik
bir tasarım yansıtmaktadır. Doğu ve batı cep-
heler de biri üstte, diğerleri altta olmak üzere
toplam beşer pencere açıklığı yer almaktadır.
Güney cephede ise biri üstte diğerleri mihra-
bın iki yanında olmak üzere toplam üç pencere
açıklığı dikkati çeker. Kuzey cephede de diğer
cephelerde olduğu gibi altta dikdörtgen biçimli
yuvarlak kemerli iki pencere, üstte diğerlerinde (Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nden)
farklı olarak iki adet yuvarlak pencere bulun- miştir. Harime girişi sağlayan kapı kuzey cephe
maktadır. Doğu, batı ve güney cephelerde üstte ortasına yerleştirilmiş olup anıtsal düzenleme-
yer alan pencereler duvardan taşırılmış konsol- siyle taçkapıları hatırlatmaktadır. Düz lentolu
lara oturan dikdörtgen prizmal kaidelerin taşı- olarak tasarlanan kapı yanlarda ikişer sütunce
dığı çifte sütunlarla çerçevelenmiştir. Pencere- ile sınırlandırılmıştır. Bu sütunceler duvara biti-
ler üstten alınlıklı altta ise kıvrımlı bir kartuşla şik olarak yerleştirilmiş olup dikdörtgen prizma
çerçevelidir. Alınlık yüzeyleri akantüs yapraklı şeklindeki kaidelerinin ön yüzlerinde on yap-
kıvrımdalla süslenerek cepheyi olağanüstü ha- raklı çiçek kabartması yer almaktadır. Sütunce-
reketli birer duvara çevirmiştir. Güney, doğu lerin başlıkları üzerinde konsolvari düzenleme-
ve batı duvarları üçgen alınlıklı olarak tamam- den sonra ikinci bir sütun daha yer alır. Burada
lanmıştır. Dış cephede duvarlar alt pencerelerin da sütunlar bitişik biçimdedir ancak daha kısa
kemer alınlık hizalarından başlayan ve alınlık- tutulmuşlardır. Üstteki sütuncelerin başlıkları
larıda çerçeveleyecek şekilde yatay olarak do- korint tarzındadır. Üstteki sütuncelerin arasında
laşan profilli bir silme kuşağıyla ikiye bölün- kalan yüzeye üçgen alınlık uygulaması yapıl-
müştür. Harimin kuzeybatı köşesinde caminin mıştır. Alınlık içinde de yapının okunamayan
tek şerefeli minaresi yer almaktadır.
kitabesi yer almaktadır. Kapıyı çerçeveleyen
Yapıya kuzey cephedeki son cemaat yerin- yuvarlak kemer, yalın tarzda kaide ve başlığa
den girilmektedir. Son cemaat yeri dört sütun sahip sütunlara oturmaktadır. Kemer kırmızı ve
ve duvar payelerine atılmış yuvarlak kemerlerle siyah renk taşların dönüşümlü dizilimiyle oluş-
üç gözlü olarak biçimlendirilmiştir. Sütunların turulmuştur. Kapı alınlığında ortadaki “maşal-
başlıkları ve kaideleri yalın biçimde düzenlen- lah” ibaresini çerçeveleyen akantüs yaprakla-

1230 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri