Page 189 - kappadokia_kralligi
P. 189
H- KAPADOKİA KRALLIĞI SİKKELERİ
Apollon veya Dyanizos formunda hazırlandıkları ve gerçek portrenin ise
Archelaus’un portresi olduğu anlaşılmaktadır.
I. Ariobarzanes Piloromaios’un defalarca inip çıkmalı geçen otuz üç yıl
içinde değişik tarihler taşıyan drahmileri basılmıştır. Aradaki bazı tarih boş-
lukları, iktidar kesintilerinin olduğu yılları göstermektedir. Günümüzde en
çok rastlanan sikkesi, iktidarının 13. ve 30. yıllarında basılmış olan drahmi-
leridir. Sikkelerinin bir yüzlerinde; Ariobarzanes’in portresi, diğer yüzünde
ayakta durmakta olan Athena vardır. Arka yüzlerin “T” harfi görülen sik-
keler aynı zamanda Ariarathes IX dönemini simgeler. Bu kraldan itibaren
Kappadokia drahmisinde “T” harfi çok defa kullanılmıştır. O zamanlar
Pontus sikke tipi Kappadokia’da da tutuluyor ve bunlar Mithridates’in
etkisi ile mecburen taklit ediliyordu. AncakArchelaus kendi dönemindebu
kuralları tamamen değiştirdi. Çünkü Archelaus Roma’ya tam bağımlı idi.
Onun zamanında önyüz tasvirleri 50 yıl geriye götürüldü.
İlk satraplık dönemi sikkelerinin arka yüzlerinde mitolojik temalar ile av
sahneleri canlandırılmıştır. Diğer yüzlerinde daha çok mahallî tanrı resimleri
ve İranvârî başlıklar taşıyan portreler yer almaktadır. Kralların sikke ön
yüzlerine kendi portrelerini bastırdıkları yani Hellenleşme döneminde gümüş
sikkelerin arka yüzlerinde genel olarak tanrı Athena’nın Nike ile birlikte yer
aldığını görmekteyiz. Ki bu form son kralArchelaus’a kadar devam etmiştir.
Bu kral yukarda da belirtildiği gibi bazı sikkelerinin arka yüzüne değişik
Erciyes tasvirleri koydurmaya başlamıştır. Yine Hellenleşme döneminin
en önemli uygulaması sikkelerdeki yazıların ve ifadelerin Grekleşmesidir.
Ariarathes I’den Ariarathes VII’ye kadar ki (Ariarathes V hariç) kralların
bronz sikkeleri hem mahallî tasvirler ve hem de formları bakımından çok
çeşitlilik arzetmeye devam etmiştir. Ariarathes VII’den itibaren artık bütün
sikkeler Hellen tarzıdır. Hatta son Kral Archelaus’un sikkelerinde Roma
tarzının tam hâkim olduğunu görmekteyiz.
Sinop sikkelerinde Kappadokia Satrapı Datames ile karşımıza çıkan ve
daha sonra Fenike Satrapı Abrokomas ve Ariarathes isimli sikkeler ile
devam eden darplar Sinop’taki Pers etkisini ortaya koymaktadır. Ancak bu
satraplar kentin otonom sikke darbına müdahale etmemişler, kentin egemeni
olduklarını ya da adlarına sikke bastırdıklarını göstermek için sikkelerdeki
kent lejantı yerine kendi isimlerini yazdırmışlardır.
189