Page 284 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

18-M. Aurelius Severus Aleksandros Dönemi
(MS 222-235)

Kappadokia eyaleti Roma İmparatoru Elagabalus’un öldürülmesinden
sonra Severus imparatorluğa yükseldi. Bu dönemde, Doğu’da sonuçları
bakımından Kappadokia’nın da etkileneceği önemli gelişmeler yaşandı. Pers
Kralı Artakserkses, Parthia’nın gücünün zayıflamasını fırsat bilerek Parthia
Kralı Artabanus’u arka arkaya üç savaşta yendi (MS 227) ve tüm Doğu ile
Mezopotamya’yı ele geçirdi. Pers (Sasani) hanedanlığının kurucuları aşırı
milliyetçi bir politika izledi. Bu iktidar değişikliği Roma için de oldukça
tehditkârdı. Artakserkses, öncelikle kendisine komşu ülkelerin halklarını,
Nisibis (Nusaybin) ve Carrhae’yı (Harran), boyunduruk altına aldıktan
sonra, bununla yetinmeyip Roma’nın imparatorluğunun sınırlarında yer
alan Syria Karia, Kappadokia ve Ionia dahil Anadolu’yu ele geçirmek
istedi. Çünkü Artakserkses, bu toprakların, fetihleri Kyros’la başlayan
ve İskender’in seferleri sebebiyle kesintiye uğrasa da, Perslerin son kralı
Darius’la devam eden atalarının toprakları olduğunu iddia ediyordu. Son
derece tehlikeli ve ciddi olan Perslerin bu saldırı girişimleri Kappadokia
bölgesini de içine alıyordu.
Aleksandros Severus, Doğu’nun tehlikede olduğunu fark edip, Pers Kralı ile
anlaşma yapmaya çalışsa da Artakserkses, Roma’nın Anadolu’nun tümünden
çekilmesini ve İonia, Karia ve Propontis’in kendilerine bırakılmasını istedi.
Severus ise; ona Augustus, Traianus, Verus ve Severus gibi imparatorların
başarılı seferleri ile bölgenin artık Roma toprağı olduğunu hatırlatarak
kralı caydırmaya çalışsa da, başarılı olamadı. Artakserkses, Mezopotmya
ve Kappadokia bölgesini yerle bir etti ve Nisibis’i de (Nusaybin) kuşattı.
Roma doğudaki birliklerindeki disipsizlik ve dağınıklıktan dolayı bu saldırıya
hemen cevap veremedi. Severus, bu saldırılara karşılık vermek için, MS 231
yılında Illyricum bölgesinden, Ren’den ve Danubium’dan topladığı büyük
bir ordu ile Antiokheia’ya geldi. Burada Pers kralına anlaşmak için elçiler
gönderse de, Kral yine Roma’nın Syria’dan ve tüm Anadolu’dan çekilme-
sini talep edince, Severus savaş hazırlıklarına başladı. Severus ordusunu
üç bölüme ayırdı: Ordunun sol tarafındakiler Armenia’dan geçerek Med
bölgesini işgal ettiler, ikinci bölüm güneydoğuya doğru Tigris ve Euphrates
boyunca Ktesiphon’a ilerledi ve kendisinin de yer aldığı ve en güvendiği
Danubium’dan getirdikleri birliklerden oluşan üçüncü bölüm ise Perslerin

284