Page 289 - kappadokia_kralligi
P. 289
A-ROMA DÖNEMİ
23-Gallus Dönemi
(MS 251-253)
Bu dönemde, Persler Roma’ya savaş açtılar. Pers Kralı Şapur, Armenia
Kralı Khosrov’u öldürdü ve bölgeyi ele geçirdi. Oğlu II. Tiridates de Roma’ya
sığınmak zorunda kaldı. Şapur, MS 252 yılında Barbalissos’da Roma’nın
altmış bin askerini öldürdükten sonra, Syria ve oradan Anadolu’nun içlerine
kadar ilerledi. Bu ilerleme sırasında önüne çıkan tüm şehirleri ve kaleleri
yakıp yıktı. Bu yakılıp yıkılan bölgeler arasında Kappadokia’nın Tyana ve
Caesarea kentleri de vardı ve bu kentler Şapur’un eline geçmişti (MS 253).
24-Valerianus Dönemi
(MS 253-260)
Valerianus ve oğlu P. Licinius Egnatius Gallianus’un zamanında Roma
büyük felaketler yaşamıştır. Bu ikili yönetimde Valerianus doğu sınırlarında
bulunurken Gallieanus da Batı’dan sorumlu idi. Doğuda Pers tehlikesi
devam etmekte ve Doğu’daki 37 Roma kentinin içinde olmak üzere Kapa-
dokya’daki Satala ve Domana kentleri de Pers Kralı Şapur tarafından işgal
edilmişti. Diğer yandan Gotların Anadolu’yu, Yunanistan’ı ve Makedonia’yı
ve Pontus’u talan etmesi üzerine Roma İmparatoru ValerianMS 258/9
yılında hiçbir generaline güvenmediği için Felix adında bir komutanını
Byzantium’a yönetimi alması için gönderdikten sonra kendisi de karargahı
Antiocheia’dan çıkarakKappadokia’dan topladığı askerlerin de dahil olduğu
ordusu ile Edessa’ya (Urfa) kadar geldi. Oradan Kappadokia’ya ulaştı. Fakat
geçtiği şehirlerden birkaç tanesine zarar verdikten sonra, vebadan dolayı
birçok askerini kaybettiği ordusu ile giriştiği savaşta Roma ordusu büyük
bir hezimete uğrayarak dağıldı ve İmparator Valerian ile bütün komutanları
esir alındılar (MS 260 yılının haziran ayı) Valerian, zincire vurularak aşağı-
landı. Roma tarihinde savaşta esir alınan tek Roma İmparatoru Valerian’dır.
Şapur esir imparatoru da yanına alarak önce Antakya’yı ele geçirmiş yağ-
malamış, yıkmış ve yakmıştır. Halkı ya öldürmüş veya köle etmiştir. Tarsus
ve diğer birçok şehir aynı akıbete uğradıktan sonra Kappadokia eyaletinin
başşehri Caesarea kuşatıldı. Buradaki kumandan Demosthenes ve halk,
şehri yiğitçe müdafaa ettilerse de harp esiri bir hekimin düşmanca işkence
289