Page 166 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ HAV / 157 [1117]

maktadır: Kayseri’de Deli Derviş; Elazığ’- Kültüründe Demirtaş Dede Kültü Etrafında
da Hasan Baba; Tunceli’de Munzur Ba- Oluşan Efsaneler”, http://turkoloji.cu.edu.tr/
ba; Sivas’ta Yüğrük Şahin; Niğde’de Yua- HALK%20EDEBIYATI/17.php - 21.06.2012.
nis; Gaziantep’te Gafur Baba, Memik BETÜL AYDOĞDU
Dede ve Şeyh Bilecen; Erzurum’da Kara- Yapı
caoğlan ve ‘Zamanın Kutbu’; Kars’ta Ke- Şeyh Hacı İbrahim Tekkesi veya Manzu-
loğlan; Bergama’da Lokman Dede; To- mesi, Develi’nin 40 km güneybatısındaki
kat’ta Halepli bir zengin; Mudurnu’da Havadan köyünün 1,5 km kuzeybatısında
Fariğ Emine; Yozgat’ta Şehzade Ahmet yer alan köyün mezarlık alanı içinde
Efendi; Bursa’da Helvacı Baba; Ağrı’da “tekke salanı” diye tanımlanan mevkide
Şeyh Bekir; Adıyaman’da Üryan Baba; bulunmaktadır. Manzume, kuzeyden gü-
Uşak’ta gayrimüslim bir hizmetçi; neye doğru meyilli bir arazi üzerine kaba
Adana’da Demirtaş Dede için ve yonu kesme taş kullanılarak inşa edilmiş-
Vilâyetnâme’de Hacı Bektaş Velî için tir. Eser üzerinde inşa tarihini gösterecek
anlatılan bu efsanelerde, genellikle kah- herhangi bir kitabe yoktur. Ancak XV.
raman, sırrı anlaşılınca ölür. Hacı İbra- yüzyıldan kalmış bazı vakıf kayıtlarında
him Devletli söylencesi bu yönüyle fark- tekkenin adından bahsedilmektedir. Bu
lılık göstermektedir. kayıtlara rağmen, tekkeyi XV. yüzyıl ola-
Kaynakça: Fehmi Anlaroğlu, Dilden Dile rak kesin tarihleyemiyoruz. Sekizgen tür-
Nesilden Nesile Anadolu Efsaneleri, Ankara benin kubbe eteğindeki ahşap levhalar
1968; Pertev Naili Boratav, “Ali Rıza Önder,
Yaşayan Anadolu Efsaneleri “, Kayseri 1955, s. üzerindeki boyalı naturalist çiçek demet-
76 , Yeni Erciyes Yayınları, (çev. Bekir leri, yapının XVIII. yüzyılda bir tamirat
Üstündağ, hzl. İsmail Görkem, Millî Folklor geçirdiğini göstermektedir. Kimi araştır-
Dergisi, S 33, Bahar 1997, s. 112-117; Erhan macılar ise yapının bir Selçuklu yapısı
Çapraz, (Fahri Bilge Defterleri Işığında) olabileceğini ileri sürmektedir.
Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri, Kayseri Tekke; yedi cepheli bir avlunun ortasına
2008; Afif Evren, “Mekke’ye Giden Yuanis”, yerleştirilen sekizgen gövdeli kubbeyle
Türk Folklor Araştırmaları, C IV, S 73, 1955, s.
1165-1166; Abdülbâki Gölpınarlı, Vilâyet-
Nâme (Menâkıb-ı Hünkâr Hacı Bektâş-ı Velî),
Ankara 1958; İsmail Görkem, Elazığ Efsaneleri
(İnceleme-Metinler), Elazığ 2006; Ünver
Günay, Harun Güngör, Abdulvahap Taştan,
Huzeyfe Sayım, Ziyaret Fenomeni Üzerine Bir
Din Bilimi Araştırması -Kayseri Örneği-,
Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 2001, s.
43-44; Cemil Cahit Güzelbey, Gaziantep
Evliyaları, Gaziantep 1964; M. Fahreddin
Kırzıoğlu, “Pek Doğruluğundan Ermiş
Hizmetkâr: Karsita Keloğlan Menkıbesi”, Türk
Folklor Araştırmaları, C VIII, S 170, Eylül
1963, s. 3164-3165; Ali Rıza Önder, Yaşayan
Anadolu Efsaneleri, Kayseri 1955;Mehmet
Önder, Anadolu Efsaneleri, Ankara 1966;
Saim Sakaoğlu, 101 Anadolu Efsanesi, İstanbul
1976; Saim Sakaoğlu, “Yılan Kayası-Munzur
Dağı”, Türk Folklor Araştırmaları, C XIX, S
362, Eylül 1979, s. 8770; Saim Sakaoğlu,
“Anadolu Efsaneleri İçin Eski Bir Kaynak”,
Efsane Araştırmaları, Konya 2009, s. 49-80;
Ahmet Adnan Saygun, Karacaoğlan (Yeni
Bilgiler-Bir Rivayet-Melodiler), Ankara 1952;
Bilge Seyidoğlu, Erzurum Efsaneleri
(Erzurum’da Belli Yerlere Bağlı Olarak
Derlenmiş Efsaneler Üzerinde Bir İnceleme),
Ankara 1985; Refiye Şenesen, “Adana Halk Şeyh Hacı İbrahim Tekkesi türbe (C. Arslan)