Page 368 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 368
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ İST / 359 [1319]
ti. Şehrin, planlı gelişim uygulamaları ve
İstasyon Caddesi’nin yapımı ile şehirden
bu alana erişim güçlendirildi.
Tren istasyonu yapıldığı dönemde, ulaşım
işlevi dışında sunduğu yeni işlevlerle (loj-
manlar, misafirhane, açık alan vb.) şehri
de etkileyen modern bir yaşam biçimi
sunmaktaydı. Ana İstasyon Binası ile bir-
likte, işletme şefliği binası, ambar binası,
lokomotif bakım atölyesi, su depoları, re-
vizörlük binaları, işçi barakaları, Şehit
Nazım İlkokulu ve istasyon lojmanları,
istasyon kompleksini oluşturmaktadır.
İstasyon binası, tren hattına paralel ko- İstasyon binası-2010
numlanmış, dikdörtgen biçiminde, iki
katlı, yığma bir yapıdır. Giriş bölümü tek İSTİHDAM
katlı, yanlardaki bölümler ise iki katlıdır. Kayseri, 6.000 yıldır kesintisiz gelişmiş,
Yapı, ortadaki giriş aksına göre simetrik ticaret ve istihdamın önde gelen şehirleri
biçimde planlanmış, orta bölümün yük- arasına girmiştir. İpek Yolu’nun yanı sıra
seltilmesiyle simetri vurgulanmıştır. Gi- hem Sinop-Fırat ulaşım ve ticaret yolu
rişteki bekleme salonunun iki yanında hem de Fars ticaret yollarının üzerinde
gişeler, hareket memurluğu, bagaj gibi bulunması neticesinde, ticaret pek çok
hizmet birimleri ve yönetim yer almakta- medeniyet ve kültürün iletişiminde ve
dır. Yapının doğu ve batı cephelerinin etkileşiminde rol oynamış, şehri göç alan
ortasında yer alan merdivenlerle üst kat- bir ticaret merkezi hâline getirerek MS
taki lojmanlara ulaşım sağlamaktadır. III. yüzyılda nüfus 400.000 kişi civarına
Yapı, pencere oranları ve ritmi, giriş ulaşmıştır.
mekânının vurgusu, yan mekânların si- Tarih boyunca şehre hükmeden Hititler*,
metrik kurgusu, iç mekânların netliği ve Roma İmparatorluğu, kısa süreliğine de
yapı bütününe hâkim mimari dil nede- olsa Emevi Halifeliği*, Selçuklu Devleti*
niyle Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi’- ve Osmanlı Devleti*’nin ardından günü-
nin anıtsal nitelikli gar yapılarındandır. müzde Türkiye Cumhuriyeti’nin önemli
İstasyon kompleksinin korunması adına ticaret merkezleri arasında bulunan ve
ilk çalışmalar 2001 yılında beş adet loj- yoğun göç alan bölgelerden biri olma ö-
manın tescili ile başlamış, daha sonra zelliğini sürdürmekte olan Kayseri’nin
2006 yılında istasyon binası tescillen- üç “Altın Çağ” yaşadığı ileri sürülebilir.
miştir. Kompleks içinde yer alan diğer Bunlar; MÖ II. bin yılda Asurlular* ve
yapıların tescili ise 2006 ve 2007 yılla- Hititlerin ticaretinde söz sahibi olduğu
rında yapılmıştır. yıllar, MS III. ve IV. asırlarda geçirdiği
Kaynakça: “Kayseri Tren İstasyonu” , Doğal ve yıllar ve 1178-1243 yılları arasında Selçuk-
Kültürel Varlıkları Koruma Envanteri, (hzl. lu İmparatorluğu’na ikinci başkentlik
Selma Ünlüdil ve Filiz Özyalçın), Kayseri yaptığı yıllar olarak gösterilebilir.
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Cumhuriyet tarihinin ilk dönemlerinde
2006; F. Sönmez, “Erken Cumhuriyet Dönemi
İstasyon Yapılarından Bir Örnek: Kayseri Tren de Sümer Tekstil* ve Kayseri Tayyare
İstasyonu ve Lojmanları”, Türkiye Fabrikası* gibi devlet eliyle kurulmuş üre-
Mimarlığında Modernizmin Yerel Açılımları tim tesisleriyle birlikte Kayseri gelişmeye
III Bildiri Özetleri , Docomomo Türkiye devam etmiş, 1940’lı yıllarda ilk Türk
Çalışma Grubu, ERÜ Mimarlık Fakültesi, malı uçak imal edilmiş, ne var ki 1950’li
Kayseri 2007; İ.Tekeli, ve S. İlkin, Cumhuriyetin
Harcı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, yıllara gelindiğinde kamu yatırımlarının
İstanbul 2010; “Demir Yolu”, C 1 s. 432. azalmasıyla beraber şehirdeki atılım sü-
FÜSUN KOCATÜRK reci bir duraklama içine girmiştir. 1980’li