Page 363 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1314] 354 / İSK KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

Yayınları, İstanbul 1999; Süleyman Erkan, 1484 tarihli tapu tahrir defterinde
Kırım ve Kafkasya Göçleri, Kafkasya ve Orta “Bölük-i evlad-ı İslamlu, der-kışlak-ı Av-
Asya Uygulama ve Araştırma Merkezi, Trabzon şar ve Tetimme-i Cemaat-i İslamlu der-
1996; Safarov Rafik Firuzoğlu, “Kırım ve
Kafkasya’dan Osmanlı İmparatorluğu’na livâ-i Kayseriye Bölük-i Ahmed bin Kö-
Göçler”, Osmanlı Ansiklopedisi, C IV; Bedri mür der-kışlak-ı Kara Kilise ve Arabkir
Habiçoğlu, Kafkasya’dan Anadolu’ya Göçler mezkûr cemaat Bozok’a gitmişler padi-
ve İskânları, Nart Yayıncılık, İstanbul 1993; şahdan taleb içün hükm-i hümayun var.”
Paul B. Henze, Kafkaslarda Ateş ve Kılıç 19. şeklinde kaydedilmiştir. Bu kayıttan an-
Yüzyılda Kuzey Kafkasya Dağ Köylülerinin laşıldığına göre, konar-göçer Yörük
Direnişi, (çev. Akın Kösetorunu), ODTÜ,
Ankara 1985; Nedim İpek, “93 Muhacereti”, gruplarından birisi olan İslamlu Cemaa-
Osmanlı Ansiklopedisi, C IV; Kemal Karpat, ti’nin bazı bölükleri Avşar kışlağında
Osmanlı Nüfusu (1830–1914), (çev. Bahar bulunurken, bazıları da padişahın izni ile
Tırnakçı), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul Bozok bölgesine göç etmiştir. 1500 ta-
2003; Justin McCarthy, Ölüm ve Sürgün, Çev. rihli kayıtlarda Kenar-ı Irmak nahiyesi-
Bilge Umar, İstanbul 1995; Süleyman Özkan,
“XIX. Yüzyıl Sonlarında Osmanlı Devleti’nin nin Yörük-Türkmen grupları arasında
Göçmenleri İskân Politikasına Yabancı kaydedilmiştir. 1520 tarihli Karaman İc-
Ülkelerin Müdahaleleri”, Osmanlı Ansiklopedisi, mal Defteri’nde yine Kenar-ı Irmak na-
C IV; Satoğlu, “Pınarbaşı”, Ansiklopedi; hiyesinin Türkmen cemaatleri “Cemaat-
Abdullah Saydam, “Kırım ve Kafkasya’dan i Yörükan-ı İslamlu der kaza-i Kayseriy-
Yapılan Göçler ve Osmanlı İskân Siyaseti”,
Osmanlı Ansiklopedisi, C IV; Abdullah Saydam, ye” başlığı altında kaydedilmiş olup bu
Kırım ve Kafkas Göçleri (1856–1876), TTK, dönemde Ebiç/Hacı Bayram, Seluke, A-
Ankara 1997; Bilal Şimşir, Rumeli’den Türk lem Beğ, Demircilü, Okçu, Şeyhler, Ah-
Göçü, Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü, med Fakih, Yemliha-i İslamlu, Tokalu,
Ankara 1968; İbrahim Tatarlı, “Bulgaristan’daki Ömerlü, İnehanlu, Mamalu, Kızıl Ma-
Türk Göçmenleri”, Uluslararası Göç Sempoz- malu, Evlad-ı Şeref, İslamlu, Yılkılı, En-
yumu Bildiriler 2005, Sistem Matbaacılık, bel, İmamoğlu, Boyacılu, Savcı, Dadağı
İstanbul 2006; Ufuk Tavkul, Kafkasya Gerçeği,
Selenge Yayınları, İstanbul 2007; Muzaffer ve Kemercilü isimli 22 cemaatten ibaret-
Ürekli, Kırım Hanlığının Kuruluşu ve Osmanlı ti. 1570 tarihli defterde yine Cemaat-i
Hâkimiyetinde Yükselişi, Türk Kültürü Yörükan-ı İslamlu başlığı altında kayde-
Araştırma Enstitüsü, Ankara 1989; Mehmet dilmiş olup buna bağlı olarak; Ebiç/Hacı
Yılmaz, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Bayram, Seluke, Alem Beğ, Demircilü,
Muhaciri İskân Politikası”, Osmanlı Ansiklo- Evci, Şeyhler, Pusatlu, Dadağı, Yemliha,
pedisi, C IV; Tolga Akay, Kafkasya’dan
Uzunyayla Havalisine Göçler ve İskân (1859- Kömürcülü, Toklu, Ömerlü, Eyne Han-
1876), ERÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, lu, Emmiler, Evlad-ı Şeref, Kızıl Hasanlu
(Basılmamış Yüksek Lisans tezi), Kayseri 2009. olmak üzere 16 cemaat vardı. Cemaatle-
TOLGA AKAY rin bir kısmının başka yerlere göç ettiği
anlaşılmaktadır. 1584 tarihli defterde ise,
İSKENDER BEY cemaatin oymaklarından sadece birkaçı-
Kayseri Mutasarrıfı (Erzurum, ?– ?, nın isimleri zikredilmiş, diğerleri yerleş-
1886). Batum, Kayseri, Bozok mutasar- tikleri mezraaların köye dönüşmesi üze-
rıflıkları yaptı. rine köy adları ile kaydedilmiştir.
2
Kaynakça: Süreyya, SO , C III, s. 808. 1642 tarihli avarız defterinde “Defter-i
YAYIN KURULU Avârız-ı Nahiye-i İslamlu tabi’ kaza-i
Kayseriye” başlığı altında ilk defa nahiye
İSLAMLU NAHİYESİ olarak kaydedilmiştir. Süksün, Tağar,
Günümüzde Kızılırmak’ın havzasının ke- Güllü, Eğin Fakihlü, Karacalu, Bozca,
narında bulunan ve İmaret/Amarat kö- Bostanlı, İğdecik, Yemliha, Çapud, Yiğit,
yünden başlayıp Molu*’ya kadar devam Demirciler, Kara Kilise, Ahmed Hisarlı,
eden nahiyenin adı idi. Daha önce bu na- İnci, Kızık, Kemer, Dadağı, Duti, Emmi-
hiye, Kenar-ı Irmak nahiyesi* diye isimlen- ler, Taşan, Hırka, Çevril, Ömerlü, Ko-
dirilmiştir. İlk defa 1642 tarihli defterde naklı, Hisayinlü, Bostanlı, Yazı Çepni,
“İslamlu nahiyesi” olarak kaydedilmiştir. Yazırca, Kuşçı, Molla Hacı, Boyacılu,