Page 361 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 361

[1312] 352 / İSK                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                                                         muhacirler  gibi  Kafkasya  sahilleriydi.
                                                                         Gemilerle taşınan muhacirler Anadolu’-
                                                                         ya  Trabzon,  Samsun,  İstanbul,  Sinop,
                                                                         Batum  gibi  liman  ve  iskelelerden  çık-
                                                                         maktaydılar. Buralarda biriken nüfus ise,
                                                                         belirlenen geçici iskân merkezlerine yön-
                                                                         lendirilmekteydi. Ankara, Yozgat ve Kas-
                                                                         tamonu, geçici iskân bölgelerinin başın-
                                                                         da gelmekteydi. Buralarda ihtiyaçları mi-
                                                                         safireten kaldıkları bölge ahalisi tarafın-
                                                                         dan ya da devlet tarafından karşılanmak-
                                                                         taydı.
                                                                         Uzunyayla’ya  sevk  edilen  muhacirlerin
                                                                         kesin  sayısının  tespiti  ise  pek  mümkün
                                                                         değildir. Bazı muhacir kafilelerinin sayı-
                                                                         sının  belirtilmemiş  olması  ve  kayıt  dışı
                                                                         göçler, bu durumun başlıca nedenleridir.
         Uzunyayla’ya iskân edilmiş Kafkas göçmeni bir aile-1908 (Tuzcu, Talas)
                                                                         Ulaşılan  belgeler  ışığında  Uzunyayla’ya
                                    Beyliği’nin yaylağı iken daha sonra Mek-  1860-1862  yılları  arasında  İzmir,  İstan-
                                    ke, Medine vakıfları arasına alınmıştı. A-  bul, Trabzon, Çorum, Kastamonu, Anka-
                                    şiretlerin bölgeyi yaylak olarak kullanma-  ra, Bilecik, Bolu, Yozgat, Kütahya, Aydın,
                                    sı ve geçiş güzergâhında olması nedeniy-  Amasya  gibi  şehirlerde  geçici  olarak
                                    le, Uzunyayla’nın nüfusu azalmış ve eko-  iskân edilip ya da kalıcı iskânları gerçek-
                                    nomik anlamda fayda sağlanmaz olmuş-  leştirin fakat çeşitli sebeplerle Uzunyay-
                                    tu. Aşiretlerin bölgede yarattığı huzursuz-  la’ya  göç  eden  Kafkas  muhaciri  sayısı
                                    lukların giderilmesi için buradaki nüfuz-  yaklaşık 13.000 ile 15.000’e ulaşmakta-
                                    larının  kırılması,  Kafkas  muhacirlerinin   dır.  Uzunyayla’daki  muhacir  nüfusunun
                                    iskânında  bir  diğer  nedendi.  Aşiretler   büyük bölümü, 1860-1862 yılları arasın-
                                    muhacirlerin Uzunyayla’da iskânına kar-  da  bölgeye  gelmiştir.  93  Harbi  sonrası
                                    şı çıkmakla beraber, devletin eski ve yeni   yeni  bir  muhacir  akınına  uğrayan  Os-
                                    tebaası arasında ayrım gözetmemesi, hat-  manlı Devleti, Rumeli ve Kafkas muha-
                                    ta  zaman  zaman  muhacirleri  destekler   cirlerinden Sivas’a gönderilen 13.472 ki-
                                    yönde tavır alması sonucunda, muhacir-  şilik nüfusun bir kısmını bölgeye yerleş-
                                    lerin Uzunyayla’ya iskânı gerçekleşti.  tirmiştir. 1899 yılında ise altmış hanelik
                                    Muhacirlerin  de  Uzunyayla’yı  tercih  et-  muhacir  topluluğu  Uzunyayla’da  Yassı-
                                    melerindeki faktörler, devletin bu bölgeyi   pınar köyüne yerleştirildi. İskân edilenle-
                                    iskân sahası olarak belirleme nedenleriy-  rin  çoğunluğu  Çerkezler  olmak  üzere
                                    le örtüşür. Arazinin geniş olması, muha-  Kumuk, Çeçen ve Dağıstanlılardı.
                                    cirlerin  birbirine  yakın  köyler  teşkili  ile   Muhacirlerin Uzunyayla’ya sevk edilme-
                                    kalabalık bir nüfusu barındırabilecek şe-  sinden sonra asıl mesele bunların bir an
                                    kildeydi. Böylelikle kabile ya da akraba-  önce iskân edilerek üretici konuma geç-
                                    larından ayrılmak istemeyen muhacirler   melerinin sağlanması oldu. İskânın birin-
                                    toplu  olarak  Uzunyayla’ya  yerleşebile-  ci  aşaması  ise  hane  inşaatıdır.  Devlet,
                                    ceklerdi. Bunun yanında coğrafi yapı ve   hane inşaatı için yerel memurları görev-
                                    iklim önemli bir faktördü. Kafkasya’nın   lendirerek  gerek  kendi  kaynaklarından
                                    serin  ikliminden  çıkan  bazı  muhacirler,   gerekse yerli ahali ve muhacirlerden fay-
                                    sıcak bölgelere uyum sağlayamadığından   dalandı. 1861 yılında Uzunyayla’da yakla-
                                    ölümler  meydana  geldi.  Uzunyayla’nın   şık 2.000 hane inşaatının gerçekleştiril-
                                    serin havası muhacirlere uygun idi.  mesi öngörülmekteydi. Devletin yanında
                                    Uzunyayla’ya göçlerde muhacirlerin izle-  Uzunyayla’ya komşu olan köy ve kasaba-
                                    diği  güzergâh,  başlangıç  noktaları  diğer   lar  da  muhacirler  için  hane  inşaatına
   356   357   358   359   360   361   362   363   364   365   366