Page 414 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KAL / 405 [1365]

Roma Döneminin* ilk yıllarında idari bi-
nalarının bulunduğu ve şehrin ilk yerle-
şim yeri olan Eskişehir* yöresinde bir
başka kale yer almaktaydı. Bu kaleden
şimdiki Beştepeler piknik alanından ge-
cekondu önleme bölgesine kadar tepeler
üzerinde devam eden kale kalıntıları kal-
mıştır. Yine bu bölgenin batısında “Taşlı
Burun” denilen yerde, şimdi kalıntıları
bulunan bu kale ile bunun batı karşısında
Yılanlı Dağ önünde Seykalan Dağı üze-
rinde, bugün kalıntıları kalmış olan Sey-
kalan Kalesi’nin, şehre bu yönden giren
umumi yolu kontrol eden eski iki kale
daha olduğu anlaşılmaktadır.
Roma İmparatoru II. Gordianus ve karısı İç ve Dış Kale planı (çizim: A. Gabriel’den Ahmet Akif Tütenk)
Trankullina devrinde, MS 242 yılında
Kayseri’de ovadaki şehir etrafına surlar si bu surun kemer ayaklarından birisidir.
inşa edildiğini, bu dönemde surlar hatıra- Yoğun Burçtan itibaren Cumhuriyet
sına basılan paralardan anlamaktayız. Meydanı’na doğru devam eden Roma
Seyyah Strabon, milat sıralarında Kayseri Surları, Cumhuriyet Meydanı’ndan batı-
şehrinin bir surunun bulunmadığını hay- ya dönerek Düvenönü’ne gelmektedir.
retle kaydeder. Kendisi de doğuda Pers- Bundan sonra yıkılıp kaybolan surların
lerle mücadele eden Gordianus, bu tehli- aynı istikamette, Bozatlıpaşa Mahallesi*
keye karşı surları yaptırmış olmalıdır. sonunda, eski şehir evlerinin bitiş nokta- Roma Dönemi’nde surların ilk
Kayseri’nin bu ilk surları, önde sur duva- sına kadar devam ettiği buradan güneye defa yapımı hatırası için
rı, arkasında bunu takviye eden ve nöbet- dönerek Battal yakınında Bizans döne- İmparator Gordianus III
çilerin gezinme alanını (yürüdüm hattı) minde yapılmış Aziz Basileos yapılarının adına bastırılmış bakır sikke
(M. Çayıdağ Arşivi)
oluşturan, üst üste çift sıra iki yuvarlak önüne kadar geldiği, buradan da doğuya
kemerden ve yaklaşık 100 metrede bir dönerek Kartal’daki uca birleştiği tahmin
dışarı çıkıntılı dikdörtgen burçtan mey- edilebilir. Böylece Roma döneminde sur-
dana gelen eski surlardır ki bunlardan lar görüldüğü gibi büyük bir dikdörtgeni
kalan örnek sur kalıntıları da bol miktar- içine alıyordu.
da bulunmaktadır. Tabii ki büyük bölü- Bizans İmparatoru Jüstinianus Döne-
mü de yıkılıp yok olmuştur. Kayseri’de mi’nde (527-565), küçülen şehirde bağla-
yapılan çifte kemerli bu ilk surlar, eski
şehrin sınırı olan şimdiki Kartal semtin-
den itibaren kuzeye doğru, Döner
Kümbet’in* yanından, Ahi Evran
Zaviyesi’nin* altından geçip, Han
Camii*nin batı duvarını oluşturduktan
sonra (Selçuklular zamanında aslı Han
olan Han Camiinin yapılışı esnasında es-
ki surların bu bölümünün de mevcut ol-
duğu anlaşılmaktadır) Yoğun Burç’a (Yo-
ğun Burç çok sonraki bir Selçuklu eseri-
dir) kadar geldiğini görmekteyiz. Ahi Ev-
ran Zaviyesi’nin restorasyonu yapılırken
binanın altından geçen surun izlerine
rastlanmıştı. Yine Han Camii’nin batı du-
varında, sonradan yapılan minare kaide- İç Kale’nin Bizans Dönemi tahminî görüntüsü (Çizim: M. Akok)