Page 419 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1370] 410 / KAL KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

ri kalede bulunan bazı eski mühimmatı kapı açıklığından sağlanır. Etrafı silme-
muhafaza ettikleri için vergi muafiyetleri lerle kuşatılan kapının üzerindeki kitabe-
devam etmişti. 1834 yılında Kale Mahal- de Tevbe Suresi’nin 18. ayeti ve tarih iba-
lesi’nde 50 hane ikamet etmekte olup resi (H 1212) yazılıdır. Yapı enine dikdört-
tamamı Müslüman nüfustan ibaretti. Bu gen bir harim ve kuzeyindeki son cemaat
mahallede oturanlara “Kaleliler” den- mahallinden müteşekkildir. Dikdörtgen
mekte ve şehrin önde gelen aileleri ola- planlı harimin üst örtüsü, ortadaki daire
rak görülmekteydiler. 1872 tarihinde yine kesitli dört adet serbest ahşap ayak tara-
Kale Mahallesi adıyla kaydedilmiş olup fından taşınmaktadır. Üst örtüyü oluştu-
Orta Sokak, Tennurcuoğlu Sokağı, Zan- ran doğu-batı doğrultusunda atılmış ah-
zak Sokağı ve Cami Sokağı isimli dört a- şap mertekler, ayaklar üzerindeki kuzey-
det sokaktan meydana gelmekteydi. 70 güney doğrultulu ahşap kirişe ve duvarlar
hanesi bulunan mahallede, Orta Sokak üzerine oturtulmuştur. Güney cephenin
kale çeşmesinin olduğu yerden, Cami ortasında yer alan mihrap, yarım daire
Sokağı kale mescidinden başlamaktaydı. planlı bir nişe sahiptir. Kayseri’deki alçı
Günümüzde Kale Mahallesi ismiyle anı- üzerine yapılmış kalemişi süslemeli nadir
lan bir mahalle yoktur. bir örnek olan mihrabı, geniş bir silme
Kaynakça: Temettuât Defteri (1250/1834 Ta- kuşağı, Ayete’l-Kürsi ve yanındaki bitki-
rihli), hzl. İsmet Demir, Kayseri 1998, s. 410– sel bezemeli bordür çevrelemektedir.
415; Cömert, 19.Y.Kayseri, s. 259-260. Mihrap alınlığında Al-i İmran Suresi’nin
MEHMET İNBAŞI
37. ayeti yazılıdır. Güneybatı köşede yer
Kalemkırdı Mescidi planı KALEMKIRDI MESCİDİ alan ahşap minber ise orijinal değildir.
(çizim: İ. Özkeçeci) Harimin kuzey cephesine ahşap mahfil
Kalpaklıoğlu Mahallesi*’nde kendi adıyla
anılan sokakta bulunan mescid, 2007 yerleştirilmiştir. Harim, doğu ve batı cep-
yılında Kayseri Kültür Varlıklarını Koru- hede iki adet, güney cephede üç adet ve
ma Kurulunun aldığı kararla Seyyid Bur- kuzey cephede dört adet olmak üzere
haneddin Mezarlığı’nın doğusundaki ala- toplam on bir adet pencere ile aydınlatıl-
na nakledildi. maktadır. Doğu, batı ve güney cephede
Kaba yonu ve kesme taş malzemeden H yer alan pencereler yuvarlak kemerli,
1212 (M 1797) yılında inşa edilen mescide kuzey cephedeki pencereler ise dikdört-
Kalemkırdı Mescidi inşa kitabesi giriş kuzey cephenin ortasında bulunan gen formludur. Pencereler iç kısımda
şevli olarak tasarlanmıştır. Mescidin ku-
zey cephesindeki üç bölümlü son cemaat
mahallinin doğu ve batı cephelerini du-
varlar çevrelemektedir. Batı duvarı üzeri-
ne kare formlu bir pencere açılmıştır.
Son cemaat mahallinin üst örtüsü üç a-
Kalemkırdı Mescidi’nin onarılarak taşınan diğer kitabesi det serbest ahşap direk ve yanlardaki
duvarlar tarafından taşınmaktadır. Son
cemaat mahallinde giriş kapısının batısı-
na yerleştirilen yarım daire planlı mihra-
biye bulunmaktadır.
İki satırlık inşa kitabesinin okunuşu:
İnnema yagmuru mesacidallahi, men
amene billahi ve’l-yevmi’l-
ahir sene 1212 yazılıdır.

Anlamı:
Mescidleri ancak Allah’a ve ahirete ina-
nanalar bina eder, sene 1212 (M 1797-
Kalemkırdı Mescidi-1992 (İ. Özkeçeci ) 1798) .