Page 122 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 122

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
                                             KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                          KAY / 113 [1553]
                                                                                                 HAC / 5 [5]
                      Nize-Niziyye    Güzelköy        Eski adı Nize (Niziyye)’dir. Nize; “mızrak” demektir.
                                                      Adı değiştirilerek coğrafi yapısının güzelliğinden dolayı köye daha
                                                      sonra “Güzelköy” denilmiştir.
                      Darsiyak        Kayabağ         Dar vadi anlamına gelen “Darsiyak” ismi, köyün kurulduğu coğraf-
                                                      ya ile ilgilidir. Zira köy, bir vadinin iki yakasına kurulmuştur.
                                                      Köyün adı değiştirilerek yine coğrafi bir ad olan “Kayabağ” olmuş-
                                                      tur. Ayrıca “sayak”, kayalık; “dar” ise yer, alan anlamındadır. Ad,
                                                      kayalık yer olarak da düşünülebilir.
                      Kiçi Bürüngüz   Küçük Bürüngüz  Eski söyleniş biçimi Kiçi Bürüngüs’tür. Kiçi, “küçük” anlamında-
                                                      dır. Bürüngüz ise Kayseri’ye yerleştirilen bir Türk aşiretinin adıdır.
                                                      24 Oğuz Türk boyundan biri olan “Büğdüz”ün değişmiş hâli oldu-
                                                      ğu da tahmin edilmektedir.
                      Cırlavuk        Mimarsinan      Eski adı “böcek yuvası” anlamındaki “Cırlavuk”, yabancı ad zan-
                                                      nedilerek “Mimarsinan” olarak değiştirilmiştir.
                      Dimitre-Dimidere Turan          Farsça “Dim: yanak, çehre, yüz” isminden türetilerek “derenin
                                                      yüzü” anlamında “Dimidere” olarak kullanılmıştır. Zira burası,
                                                      Koramaz-Ağırnas Vadisi’nin yamaçları üzerine kurulmuş olup coğ-
                                                      rafi bir addır. Daha sonra ad burada yetişen Yunus Bekir*’in 1916
                                                      yılında aldığı fermanla “Turan” olarak değiştirilmiştir.
                      Mancusun        Yeşilyurt       Eski adı “Mancusun” olan köye (bk. Dadasun-Akçatepe
                                                      açıklaması), tabiat yapısından dolayı “Yeşilyurt” adı verilmiştir.
          Özvatan*    Çukur-Sirfe-    Özvatan         Eski adı “Çukur”dur. 1500 tarihli Tahrir Defterlerindeki kayıtlarda
                      Sariha (Zırha)                  Çukur’un ismi “Sirfe” olarak da geçmektedir. Selçuklu kaynakla-
                                                      rında, “Sariha” olarak geçer. İlçenin yakınında “sariha”dan bozma
                                                      “Zırha” adlı kale kalıntısı bulunmaktadır.  Çukur, 1990 senesinde
                                                      ilçe olmuş ve ismi değişmiştir. İsmi ile ilgili dönemin siyasi partisi
                                                      (Anavatan) ve başkanı (Turgut Özal) ile ilişkin olduğu yönünde
                                                      değerlendirmeler bulunmaktadır.
                      Tok Aslan       Küpeli          Eski adı “Tok Aslan”dır. Bir Selçuklu emirine izafeten bu ad veril-
                                                      miş olmalıdır. Daha sonra köyün adı değiştirilerek “Küpeli” den-
                                                      miştir.  “Küpeli” adlı Türkmen taifesinin varlığı bilinmektedir.
                      Urumkavak       Kavaklı         1926 Mübadelesi’ne kadar bu köyde Rumlar ile Müslümanlar bir
                                                      arada yaşamaktaydılar. Köyün adı da “Urumkavak” idi. 1926’da
                                                      Rumların Mübadele’yle gönderilmeleri ve yerlerine
                                                      Bulgaristan’dan, Yunanistan’dan gelen Türklerin
                                                      yerleştirilmeleriyle birlikte köye “Kavaklı” denilmiştir.
                      Kemercilü       Kermelik        Kenar-ı Irmak nahiyesinde meskûn Türkmen Kemercilü cemaati
                                                      bilinmektedir. Köy, adını “Kemercilü cemaati”nden almıştır. Köyün
                                                      adı daha sonra “Kermelik”e dönüşmüştür.
                                                      Kerme (Hayvan gübresi, sertleşmiş toprak)+lik.
                      Dolaşa          Tuğlaşah
          Pınarbaşı*  Şahanlar        Aslanbeyli      Köyün eski adı Şahanlar’dır. Buraya gelip yerleşenler içinde en
                                                      etkin sülale olan Şahinler’den dolayı köye “Şahinler” denilmiştir.
                                                      Halk ağzında Şahanlar’a dönüşmüştür. Daha sonra köyün adı
                                                      değiştirilerek Millî Mücadele’de Kilikya’da başarı gösteren bir
                                                      Kuva-yi Milliye kumandanı olan Aslanbey’in adına izafeten Aslan-
                                                      beyli denilmiştir.
                      Cabe            Ayvacık         Köyün eski adı “karşılıksız bırakılan yer” anlamındaki “caba”dan
                                                      bozma Câbe’dir. Arapçada “tahsildar” manasında “câbe” ismi de
                                                      vardır.
                      Beserek         Başerek         Köye “Beserek”, “Beşerek”, “Başerek” denilmektedir. Beserek; 1.
                                                      Bir iki yaşında deve köşeği, 2. Tüylü, besili deve anlamındadır.
                                                      Köyde daha önceleri deve besiciliği yapıldığı için mi bu ad veril-
                                                      miştir bilinmemektedir. Ancak aynı ilçeye bağlı Potuklu, Devedere-
                                                      si adlı köylerde bu hayvanın besiciliği yapıldığı için bu adlar veril-
                                                      diğine göre “Beserek” adının da bu hayvanla alakalı olarak verildi-
                                                      ği söylenebilir. Beşerek adında bir yerleşim yerine Kırım’da da
                                                      rastlıyoruz.
   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127