Page 272 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KÖK / 263 [1705]

KÖKSAL, MUSTAFA ÂSIM
İslam tarihi âlimi, yazar (Develi, 1913-
Ankara, 1998). Annesi Döne Hanım,
babası Hâfız Mehmed Edip Efendi’dir.
Büyük dedelerine nispeten “Pir Velioğul-
ları” diye bilinen bir aileye mensuptur. İlk
tahsilini Develi Merkez Numûne Mekte-
binde ikmal ettikten sonra (1927) Kayseri
Lisesi ve Erzurum Askerî Lisesinin imti-
hanlarına girip başarılı olduysa da çeşitli
imkânsızlıklar sebebiyle bu okullara
devam edemedi. Bunun üzerine Develi
Müftüsü İzzet Efendi’nin medrese dersle-
rini takip etti. Bu arada Develi Ticaret ve
Sanayi Odası başkâtipliğine tayin edildi
(1928). Oda’nın lağvına yakın bir zamana Mustafa Âsım Köksal (C. Köksal Arşivi)
kadar burada görev yaparak Haziran
1930’da buradan ayrıldı. bulundu, kendisinden feyz ve icâzet aldı,
Bu yıllarda hissettiği bilgi açlığını tatmin onun yegâne halifesi oldu.
etmek için yoğun bir okuma faaliyetine En önemli eseri olan İslam Tarihi’ni
girişti. Dinî ilimlerde yüksek tahsil yap- yazabilmek için kendi arzusuyla emekli
mak için Mısır’a gitme yollarını araştır- olduğu 1964 yılından sonra zamanının
dıysa da muvaffak olamadı. Bunun üzeri- büyük bölümünü telif çalışmalarına tah-
ne 1933’te Ankara’ya geldi. Aynı yıl sis etti. Bu usulünü vefatına kadar sür-
Diyânet İşleri Başkanlığının açmış oldu- dürdü. 28 Kasım 1998’de dokuz gün
ğu kitâbet (kâtiplik) müsâbaka imtihanı- süren bir rahatsızlıktan sonra Ankara’da
na girerek 35 kişi arasından birinci oldu. vefat etti ve Bağlum Kabristanı’na defne-
Emekli olacağı 1964 yılına kadar ilk dildi.
Diyânet Reisi Rıfat Börekçi’den itibaren Yazdığı eserlerin yanı sıra İslamı, kişili-
sırasıyla Şerefeddin Yaltkaya, Ahmed ğinde samimi bir şekilde temsil eden bir
Hamdi Akseki, Eyyüb Sabri Hayırlıoğlu, maneviyat önderi olarak tanınmış, bu
Ömer Nasuhi Bilmen ve Hasan Hüsnü sebeple Türkiye Müslümanlarının son
Erdem’le birlikte çalıştı. 31 yıl boyunca devirde güvendikleri ve kendisine baş-
sırasıyla Başkanlığın evrak kitabeti vurdukları bir İslam âlimi konumunda
memurluğu, tahsis memurluğu, sicil şefli- bulunmuştur. Özellikle emekli olduğu
ği, yazı işleri müdürlüğü, yayın müdürlü- dönemde herkese açık olan kapısı saye-
ğü, Hayrat Hademesi İşleri müdürlüğü, sinde tebliğ ve irşad faaliyetini vefatına
Zat İşleri müdür vekilliği ve en sonunda kadar sürdürmüştür.
da Müşâvere ve Dînî Eserleri İnceleme İlmî çalışmalarının büyük bölümünü Hz.
Kurulu aza başmuavinliği görevlerinde Peygamber dönemine tahsis etti. Tarihçi-
bulundu. Memuriyeti sırasında özellikle lik anlayışı; tarihî bir dönemin anlatımın-
ikinci Diyânet İşleri Başkanı Şerefeddin da fazlaca tasarruf ve kısaltma yoluna
Yaltkaya’nın takdirini kazanarak onunla gitmemek, kaynaklarda kısa geçilmiş
yakın bir iletişim içinde bulundu. veya müphem bırakılmış noktalarda
M. Âsım Köksal, ezberlercesine okuduğu şahsî görüş ve düşünüşlerle araya girmek
Safahât’tan etkilenerek 1927’den itibaren yerine, buradaki boşlukları uzun araştır-
dinî manzumeler yazmaya başlamış ve malar yaparak elde edilen bilgilerle dol-
böylelikle yazarlık hayatına edebiyat durmak gibi esaslara dayanır. Nitekim
yoluyla adım atmıştır. Diyânet memuri- kendisi, bu anlayışına uygun olarak yaptı-
yeti esnasında tanışmış olduğu (1951) ğı araştırmalar sonucunda ilk Müslü-
Kâdirî meşâyihinden İskilipli İbrahim manların Dârü’l-Erkam’a giriş tarihi, Hz.
Edhem Gerçekoğlu’nun (1887-1963) Ömer’in ve Amr b. Abese’nin Müslüman
vefatına kadar 12 yıl boyunca yakınında oluş sırası ve bunun gibi bazı konular