Page 277 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

[1710] 268 / KÖŞ KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

revaklarla çevrilmiştir. Revaklara kuzey-
deki merdivenlerle çıkılmaktadır. Batı
revağın arkasındaki bir merdivenle dama
çıkışı sağlayan duvar içindeki merdivene
ulaşılır. Ayakların taşıdığı revaklar, sivri
tonozlu ve her kenarda üçer olmak üzere
köşelere de birer gelecek biçimde, düzen-
li olarak yerleştirilmiştir. Bu şekilde
sekizgen revak uygulaması ile daha önce
Anadolu Türk mimarisinde karşılaşılma-
yan kendine özgü bir plan ortaya kon-
Köşk Medrese (Hankâh) kesit (çizim: A. Gabriel)
muştur.
ten yerleştirilmiş, duvarlar hafif taşkın bir
saçakla sonlanmıştır. Tonozlar üstten Köşk Kümbeti
Bugün yerinde bulunmayan taç kapısın-
kurşunla kaplanmıştır. daki kitabesini Ahmed Tevhid, Halil
Taç kapıya dörder basamaklı iki kollu
merdivenle ulaşılmaktadır. Dıştan içe üç Edhem* ve Ahmed Nazif Efendi* yayınla-
kademeli, süslemesiz üç bordür çevreler. mışlardır. Bu kitabeden hareketle küm-
Kavsarasız taç kapı nişi, sütunçelere otu- bet, Alâeddin Eratna tarafından H 740
ran kuşatma kemeri ile sınırlandırılmış- (M 1339) tarihinde eşi Suli Paşa için
Kaluyan yapmıştır. Aynı yayınlarda
tır. Giriş kapısı basık kemeri, iki renkli taş
ile geçmeli olarak örülmüştür. Kemerin Amel-i Salur bin Fera ... şeklinde yanlış
üzerinde ise kuşatma kemeri içinde bir okunan bir sanatçı kitabesinden de bah-
sıra renkli taş geçme süslemesi bulun- sedilmiştir. Türbeye daha sonra Eratna
maktadır. ailesinin diğer fertlerinden bazılarının da
Taç kapıdan iki kat boyunca yükselen defnedildiğini, H 1004 (M 1595-1596 )
giriş eyvanına geçilir. Giriş eyvanının üst yılında Kayseri sancak beyi olarak atanan
kısmında taç kapıdaki dikdörtgen pence- Gelibolulu Mustafa Âli’nin* Füsulü’l-
renin bulunduğu bir sivri kemer yer alır. Hall ve’l-Akd adlı eserinde verdiği bilgi-
Giriş eyvanın yanlarındaki dikdörtgen iki lerden anlamaktayız.
mekân, iki katlıdır. Bu mekânlar alt ve üst Avlunun ortasında yüksek kare kaide
katlarda aynı olmakla birlikte alt kat düz üzerinde, sekizgen gövdeli pramidal
örtülü iken üst kat tonoz örtülüdür. Eyva- külahlı türbe yer alır. Türbenin cenazeli-
nın iki yanına ikinci katlara çıkışı sağla- ği, dört sıra mukarnas sırası üzerine orta-
yan merdivenler yerleştirilmiştir. Giriş daki yuvarlak, diğerleri düz profilli üç
eyvanından yapının avlusuna geçilir. silme ile bitmektedir. Taç kapıya ulaşan
Kare planlı avlu zemini, üstte köşelerde çift kollu merdivenin altında cenazelik
pahlanarak sekizgene dönüşmüştür. girişi olması gereken yerde bir mihrap
Avlunun etrafı zeminden yükseltilmiş bulunmaktadır. Mihrap, beş kenarlı bir
nişe, üç sıra mukarnas kavsaraya ve süs-
lemesiz üç bordüre sahiptir. Kaide üze-
rindeki sekizgen gövdenin köşeleri küla-
ha kadar yükselen birer sütunçe ile sınır-
lanmıştır. Sütunçeler konik kaideye ve
üzeri sivri külah biçiminde sona eren
başlıklara sahiptir. Kaidelerde palmet ve
rumîli geçmelerden oluşan bitkisel süsle-
me görülür. Her kenarın cephesi taç kapı
yüksekliğindeki sağır sivri birer kemerle
hareketlendirilmiştir. Kuzeye taç kapı
yerleştirilirken diğer üç ana yöne altta
dikdörtgen, üstte mazgal pencereler açıl-
Köşk Medrese (Hankâh)-1925 (Albüm, TBMM) mıştır. Pencereler sağır nişler içinde yer