Page 481 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

[1912] 472 / MOL KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

haremle selamlık avlularını bağlayan
kapının hemen yanına yapılmış, kare şek-
linde küçük bir pencereyle aydınlatılmıştı.
Evin en büyük iç mekânı tokanaydı.
Tepeden aydınlatılan 52 m büyüklüğün-
2
de loş bir mekândı. Yemeğin pişirildiği,
bulaşıkların yıkandığı seki altı bölümü-
nün doğu köşesine kemerli, büyük bir
ocak; sal kaplı döşemesinin ortasına, atık
suların gideceği dekoratif bir çağ taşı
yerleştirilmişti. Oturulan ve yemeklerin
hazırlandığı seki bölümü seki altından üç
basamakla çıkılan ahşapla oluşturulmuş,
sedirleri olan bir alandı. Tokananın arka
tarafında bulunan 20 m büyüklüğünde-
2
Mollaoğulları Konağı’nın yer katı planı ki bölüm ise yiyecek ve erzakların saklan-
(çizim: N. Çakıroğlu)
dığı dolap ve tereklerle donatılmış hazın
bakmaktaydı. Avluyu kuzeyde selamlığın odasıydı.
2
duvarını, güney ve batıda harem oluştu- Sofanın güney tarafında bulunan 38 m
ran hacimler çevrelemekteydi. Doğuda büyüklüğünde, yaklaşık 500 cm yüksek-
ve güneyde yer alan bahçe, avlu düzeyin- liğindeki oda, köşke bitişik olarak yapıl-
den 80 cm kadar daha aşağıdaydı. Alçak mıştı. Buraya sofanın seki altından dört
bir istinat duvarıyla avludan ayrılan bu adet dairevi basamakla çıkılmaktaydı.
alana, dört basamaklı bir merdivenle inil- Oda girişinde seki altı bölümü, arkasında
mekteydi. da üç tarafı sedirlerle kaplanmış sekisi
Bu bölümün merkezindeki sofa ve harem vardı. Bu odanın üç penceresinden ikisi
odası doğuya yönlendirilmişti. Tokana kuzeydeki avluya, biri bitişiğindeki köş-
ile ikinci bir oda, yapının güney tarafında kün içine açılmaktaydı. Avlu tarafındaki
yer almaktaydı. Haremdeki tüm kapalı duvarında ayrıca üç adet yıldız penceresi
mekânların kapısı sofanın seki altına açıl- bulunmaktaydı.
maktaydı. Yaklaşık 450x900 cm taban Avluyu toparlayıp tanımlayan köşk,
kuzeyde avluya, doğuda bahçeye bak-
alanına sahip olan sofa, 650 cm yüksek-
liğinde gösterişli bir mekândı. Girişinde maktaydı; güneyde kalan bahçe cephesi-
ne açılan bir penceresi vardı. Önünde
16 m büyüklüğünde, salla kaplı bir seki sekizgen bir havuzu olan köşkün üç yanı
2
altı bölümü vardı. 1980’li yılların sonla-
rında zarları ve dolapları sökülmüş olan sedirlerle, iki duvarı zarlarla donatılmıştı.
Avluya ve bahçeye bakan cepheleri ahşap
bu mekân, Çakıroğlu’nun da belirttiği saçak, kemer ve sütunlarla süslenmişti.
gibi, büyük olasılıkla Gavremoğlu Evi’nin Mollaoğulları Konağı, Kayseri’deki diğer
sofasındaki çarpıcı güzelliğe benzer bir eski konaklar gibi Osmanlı mimarlığının
güzellik sergiliyordu. dikkate değer eserlerinden biriydi. Ken-
Sofanın kuzey tarafında bulunan harem tin kültür ve geleneklerini, özgün ve çar-
odası 36 m büyüklüğünde, 400 cm yük- pıcı mimari niteliklerini yansıtan bu yapı,
2
sekliğindeydi. Oda ince bir duvarla ikiye bir kültür hazinesi olarak korunup gele-
bölünmüş; avluya bakan ön tarafı, iki cek kuşaklara saklanması gerekirken,
pencere ve onların hemen üzerinde yer maalesef, kentteki benzerleri gibi bilinç-
alan iki yıldız penceresiyle aydınlatılmak- siz, hızlı kentleşme ve modernleşme
taydı. Kuzey duvarında daire planlı bir uğruna yıkılıp tarihe karışmıştır.
şöminesi de olan bu bölüm, oturmaya ve
anne babanın, arkada kalan 14 m büyük- Kaynakça: Necibe Çakıroğlu, Kayseri Evleri,
2
İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, İstanbul 1952;
lüğündeki bölüm ise çocuk veya bebekle- Vacit İmamoğlu, Geleneksel Kayseri Evleri,
rin yatması için kullanılmıştı. Türkiye Halk Bankası Yayınları, Ankara 1992.
Evin helası, harem odasına bitişik olarak, VACİT İMAMOĞLU