Page 477 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 477
[1908] 468 / MOL KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
Efendi 1814 yılında Kayseri, Zamantı, da misafirlerini ağırlayan bir insandı. 1871
Palas ve Develi kazalarına Nakibu’l-Eşraf yılında Vilayet Nizamnamesi’ne göre
Kaymakamı olarak atanmıştır. Kayseri’de belediye teşkilatı oluşunca
1815 yılında Tuna boylarında bir kalenin Sultan Abdülaziz Han’ın fermanı ile Mol-
tamiri için Kayseri sancağından yardım laoğlu Mustafa Ağa da ilk belediye başka-
istendi ve müderris, ağa ve şeyhlerden nı olarak atandı. 1870-1881 yılları arasın-
oluşan bir komisyon kuruldu. Molla da 10 yıl belediye başkanlığı yaptı. Molla-
Zahid Efendi bu komisyonun bir üyesi oğlu Mustafa Ağa Konağı, Kayseri’nin ilk
olarak görev yaptı. Aynı sene Mısır’da belediye hizmet binası idi. Belediyenin
öldürülen Deli İbrahim Ağa’nın haciz ne meclisi ne de encümeni vardı. Daha
gelen mallarının dörtte birini satın aldı. çok Hunat semtinin ileri gelenlerine
Buradan, ekonomik durumunun iyi danışarak işlerini yürütürdü. Bu dönem-
olduğu ve girişimci bir kişiliğe sahip de Kayseri Belediyesinin düzenli bir geli-
olduğu anlaşılmaktadır. ri ve bütçesi yoktu. Daha çok merkezden
1817 yılında Kayseri’ye vali tayin edilen gönderilen ve halktan toplanan paralarla
Hacı Bekir Paşa Kayseri’de bazı yolsuz- hizmet yapılmaya çalışılıyordu.
luklar tespit etmişti. Yolsuzluk yapanlar Mustafa Ağa’nın ilk icraatı, Seyyid Burha-
arasında Molla Zahid Efendi’yi de hapse neddin Hazretleri’nin medfun bulundu-
atmış, mahallelinin kefaletiyle 32 kese ğu mezarlığın çevre duvarını yaptırması-
altın ceza alıp “memleket işlerine karış- dır. Ancak bu duvar taşları beşik mezar-
mamak şartıyla” serbest bırakmıştır. Tah- lardan kırılıp elde edilmeye başlanınca
kikatı sürdürüp memleketten sürgün bu duruma bir kısım halk karşı çıkıp
edilmeleri için ferman çıkmasını sağla- Mustafa Ağa’yı mahkemeye verdi. Anka-
mıştır. Böylece Molla Zahid Efendi Kay- ra’da görülen davada suçsuz bulundu.
seri’den sürgün edilmiştir. Nakibu’l-Eşraf Mollaoğlu Mustafa Ağa döneminde
Kaymakamı görevi kendisinden alınarak Kapalı Çarşı tamir edildi. 1870’te çıkan
başkasına verilmiştir. bir yangın Kapalı Çarşı’da tahribata
Akbıyıkoğlu Hasan Ağa Olayı*’nda (1820) sebep olmuştu. Mustafa Ağa hem bu tah-
mal varlığı edindikleri için Fethullah ribatın yaralarını sardı hem de Kapalı
Efendi, Müftü Halil Efendi ve Molla Çarşı’ya bir kısım ilaveler yaptırdı. Vefatı
Zahid Efendi öldürülmüşlerdir. Molla üzerine Seyyid Burhaneddin Hazretleri’-
Zahid Efendi’nin kimsesiz kalan küçük nin türbesinin avlusuna defnedildi. Evli
kızı Emine, takılarıyla mahalle çeşmesine ve altı çocuk babasıydı.
giderken kaçırıldığından Kızıltepe’de Mollaoğlu Mustafa Ağa’dan sonra Kay-
ölüsü bulunmuştur. Cinayeti işlediği tes- seri Belediyesinin başına 1881’de Padişah
pit edilen Lala Paşa Mahallesi’nden Sultan Abdülhamid’in fermanıyla Meh-
Yapışoğlu Deli Ömer idam edilmiştir. met Ali Efendi geçmiştir.
Âlimler arasında ‘Molla’ lakabıyla ele Kaynakça: Çalışkan, Kayseri Belediyesi, s.
aldığımız tek kişidir. Şehirde önemli bir 40-42; Şükrü Öztürk, “Tek Parti Dönemi Kayse-
yeri olmasına rağmen hırslı biri olduğu, ri Belediyesi ve Belediye Başkanları (1923-
bu yüzden öteki âlimlerden farklı ve 1946)”, Erciyes Üniversitesi, (Basılmamış Yük-
hareketli bir hayat yaşadığı anlaşılmakta- sek Lisans Tezi); Mahmut Sabah, “Şehirli Olma
dır. Bilinci Varsa”, Dünya gazetesi, 20.03.2009.
ŞÜKRÜ ÖZTÜRK
Kaynakça: A. Nazif, Mir’ât (Palamutoğlu), s.
163, 168, 169, 170, 171–172, 179; Güven, Kayse- MOLLAOĞULLARI
ri’de Mecmualar, s. LIX; Mustafa Işık, Tarihi
Kayseri’de Kadının Adı, Kayseri 2005, s. Kayseri’de XII. yüzyıldan itibaren kay-
71–72. naklarda isimlerinden bahsedilen Kayse-
MUSTAFA IŞIK ri eşrafından bir aile. Aileden ilk isme H
1178 (M 1764) tarihli Kayseri Kadı (mah-
MOLLAOĞLU MUSTAFA AĞA keme) Sicilinde rastlıyoruz. O tarihte
İlk belediye başkanı (Kayseri, 1830- Kay- Kayseri’nin Taceddin Mahallesi*’nden
seri, 1912). Mollaoğulları* ailesine men- olan Kanlı Kadıoğlu Deli Emir namlı
sup varlıklı, hayırsever ve geniş konağın- şaki etrafına topladığı bir kısım zorbalar-