Page 478 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ MOL / 469 [1909]

la isyan etti. Talas* kasabasını (şimdi ilçe
merkezi) ele geçirip burada yerleşerek
ahaliden silah zoruyla bir hayli para ve
eşya aldı. Devletin içinde bulunduğu
zafiyetten istifade ederek bu zulümlerine
altı sene devam ettiler. Bizar olan halk,
durumu İstanbul’a bir şikâyet dilekçesi
ile bildirdi. Padişah’tan gelen 15 Rebiü’l-
ahir H 1185 (M 1771) tarihli fermanla suç-
luların cezalandırılması istenince eşkıya, Mollazâde Osman Efendi’nin mutfağına ait
bir kat daha azarak 400-500 kişiyi bulan Kayseri ürünü “kapaklı” tabir edilen bakır
tabak kapağında güzel bir sülüs hat ile “Sahi-
toplulukla şehrin içine daldı. İleri gelen- bi Mollazâde Seyyid Osman Efendi, sene
lerden Miralay Seyit Mehmed Ağa ile 1225” (M 1810) yazılıdır.
Nakibu’l-Eşraf Kaymakamı Mollazâde (M. Çayırdağ Koleksiyonu)
(Mollaoğlu) Hacı Osman Efendi ve san-
cağın Mutasarrıf Vekili (vali vekili) Koca med Paşa tayin edilmiş, mütesellimlik
(valinin ildeki vekili) ise Mollazâde Emin
Ağazâde Osman Ağa’yı konaklarında Efendi’ye verilmiştir. Mutasarrıf, H 1247
katledip çarşıyı, pazarı yağmaladılar ve (M 1831) tarihinde İstanbul’da görevlen-
halka türlü türlü işkencelerde bulundu- dirilmiş olduğundan Erzurum’a gönde-
lar. Nihayet halkın yeniden müracaatı rilmesi gereken 1000 adet asker, Müte-
üzerine merkezden 1774 yılında gönderi- sellim Mollazâde Emin Efendi tarafından
len Çerkez Hasan Paşa, kuvvetleriyle Kayseri’den toplanıp hazırlanarak
isyanı bastırdı ve eşkıyayı ortadan kaldır- Erzurum’a sevk edilmiştir.
dı. Bu hadiselerde katledilen Mollazade H 1248 (M 1832) senesinde Yeniçeri
Hacı Osman Efendi, şehirdeki Peygam- Ocağı kaldırılmış olduğu hâlde Kayseri’-
ber sülalesinden olan seyyid ve şeriflerin deki kalıntıları olan sergerdeler, kendileri
defterini tutup onların işlerine bakan gibi 500 kadar kişiyi başlarına toplayıp
yüksek dereceli bir memuriyet olan isyana kalkışarak Hükümet Konağını ele
Nakibu’l-Eşraf vekilliği görevi yapmak- geçirmek istediler. Kayseri eşrafından
taydı. Bu görev daha ziyade ulemadan ve birçoğu yakın köylere kaçıp gizlendi. Bu
seyyid olan şahıslara veriliyordu. sırada Kayseri mutasarrıflığı, Köse Meh-
Mollaoğulları’na ait ikinci kayıt H 1213 met Paşa’ya verilmişti ve şehri onun
(M 1798) yılında Kayseri’de Yeniçerilerin adına mütesellimi Hüseyin Ağa idare
Ermeniler üzerine tecavüzleri vaki olun- ediyordu. Bu karışık dönemde eski müte-
ca şehrin ileri gelenlerinden bir grup, iki sellim Mollazâde Emin Efendi, hüküme-
tarafın arasına girerek olayların büyüme- te müracaat ederek ulema ve hacıların
sini önlemiş, suçluların cezalandırılması- eşkıya ile anlaşmak üzere vilayete çağrıl-
nı sağlamıştır. İşte bu eşraf arasında masını sağladı. Ancak eşkıya anlaşmaya
Mollazâde Osman Efendi’nin adı da geç- razı olmadığından onların ileri gelenle-
mektedir. Osman Efendi’nin burada rinden birine vilayette görev verilerek
unvanı belirtilmemiştir. Herhâlde yukarı- ortama nispeten sükûnet getirildi. Daha
da ismi geçen Osman Efendi’nin oğlu sonra Kayseri’ye Arnavut Ali Paşa’nın
veya torunu olmalıdır. tayin olduğunu duyan şakilerin elebaşları
Bahis konusu Osman Efendi’nin mutfağı- buradan kaçarak Adana’ya gittiler ve
na ait Kayseri ürünü “kapaklı” tabir edi- orada yakalanarak idam edildiler.
len bakır tabak ve kapağı tarafımızda 1871 yılında valilik, mutasarrıflık ve kay-
bulunmaktadır. Geniş miğfer şeklindeki makamlıklarda mülki idare bünyesinde
kapağında güzel bir sülüs hat ile “Sahibi belediye teşkilatı kurulması için yeni
Mollazâde Seyyid Osman Efendi, sene Vilayet Nizamnamesi yayınlanınca muta-
1225” (M 1810) yazılıdır. sarrıflık (valilikle kaymakamlık arasında)
H 1245 (M 1826) olayları arasında Maraş olan Kayseri’de de ilk defa Mollaoğlu
ve Kayseri sancaklarına vali (mutasarrıf) Mustafa Ağa* belediye başkanlığına tayin
olarak Cabbarzâde (Çapanoğlu) Meh- edilmiştir. Yönetmeliğe göre belediye