Page 239 - Kayseri İmari Ve Mekansal Gelişimi

Kayseri’nin İmarı ve Mekânsal Gelişimi 239

4. Ahievran Suyu

5. Pervane ve Köşk Suyu
Bu su yolarının hepsi farklı zamanlarda şehre getirilmiş su yollarıdır. Sonraki
yıllarda ufak tefek isim farklılaşmaları ile şehrin yedi ayrı su yolu ile beslendiği
anlaşılmaktadır.

1926 yılında Kayseri sularına ait yapılan bir etüde göre bu yedi su yolunu
besleyen Büyük Avgın’dan saniyede 66 litre su boşaldığı ifade edilmektedir.

Yukarıdaki sayılan su yollarından;
Makbul Suyu; Hoca Makbul tarafından getirilip yaptırılan Mıhlım çeşmele-
rine dağıtılmıştır.

Kumluk Suyu; Kadı Avni Efendi himmeti ile 1621 yılında getirilmiş ve şeh-
rin muhtelif yerlerine çeşmeler yaptırılmıştır.

Hacıkılıç Suyu; Yine Selçuklu vezirlerinden Ebulkasım Ali Tusi tarafından
getirilmiştir. Bu şahıs aynı zamanda Hacı Kılıç Camisi ve Medresesinin de banisi
olduğuna göre miladi 1250 yıllarında bu su yolunu yaptırdığı tahmin edilmek-
tedir.1544 yılında Kayseri’de bir vakıf kuran Boyacıoğlu Üstat Abdi ismindeki
kişi, Kinas ve Germir’den getirilen suları Erkilet, Argıncık ve Hacıkılıç çeşmele-
rine dağıttığını vakfiyesinde belirtmektedir.
Pervane ve Köşk Suyu yine Germir’den meşhur Selçuklu Veziri, Muiniddin
Süleyman Pervane tarafından, XIII. Yüzyılın ikinci yarısında getirtilmiş olup,
Alâeddin Eretna’nın yaptırdığı Köşk Medrese ve civarının su ihtiyacını karşıla-
dıktan sonra Pervane’nin vakfı olan ziraat alanı Pervane yazısını “Pervane Arkı”
isimli kanallarla sulardı.

Bütün bu sular Kara Avgın denilen üstü açık kanal içerisinde şehre gelir ve
pöhreklerle çeşmelere dağıtılırdı. Su yolları tıkandığı zaman, talaş atmak sure-
tiyle tıkanık yer tespit edilir, arıza giderilir, pöhrekler temizlenirdi. Çeşmelerden
gelen sularla bahçeler de sulanırdı. Bu suların getirilmesinde katkısı olan kişilere
“ Kadim Su” adı altında sular verilirdi.

Kent tarihinde ilk defa Selçuklular zamanında gerçekleştirilen bu içme suyu
temin çalışmaları ile şimdiki Yıldırım Beyazıt Mahallesi’nin bulunduğu alanın
altında beş ayrı istikamette açılan yer altı galerilerinde elde edilen sular yine aynı
semtte iddihar deposu tabir edilen bir toplama deposunda toplanırdı. Depoda top-
lanan sular inşa edilen beş kilometre uzunluğundaki Kara Avgın’la cazibeli olarak
şimdiki Kartal Mevkiine ulaştırılmıştır. Kartal ana dağıtım merkezi olarak işlem
görmüş, bu merkezden de künk borularla mahalle, cami çeşmeleri ve hamamlara
cazibeli olarak su verilmiştir.