Page 121 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 121

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                               AME / 123


           nüz  baş la r›n da,  k› sa  sü re li  ol sa  da,  Dr.  Ame ri kan  okul la r› na  ait  bi na la ra,  ya ra l›
           West ad l› Ame ri ka l› mis yo ner ta ra f›n dan  as ker le rin te da vi le rin de kul lan mak ad› na
           baş la t› lan sağ l›k ala n›n da ki ilk ça l›ş ma lar,  el koy du.
           Ka s›m 1886 y› l›n da şeh re mis yo ner ola -  Os man l›  Dev le ti’nin  tamamen  sa vaş tan
           rak ge len Dr. Wil li am S. Dodd ile ka l› c› ve  do la y› duy du ğu ih ti yaç ne ti ce sin de or ta -
           teş ki lat l› hâ le ge ti ril di. ‹lk ola rak üc ret al -  ya ç› kan bu du rum da da hi Os man l› yet -
           ma dan  fa kir  has ta lar la  il gi le nen  Dr.  ki li le ri, bi na la r›n dev re dil me si ve mis yo -
           Dodd’un sağ l›k ala n›n da ki hiz met le ri, bu  ner le rin şe hir ler den uzak laş t› r›l ma s› s› ra -
           hiz met ler den ya rar lan mak is te yen has ta -  s›n da uyul ma s› ge re ken ku ral la r› “Sa vaş
           la r›n  sa y› s›n da ki  ar t›ş tan  do la y›  1887 y› -  alan la r›n da bu lu nan ya ban c› ku rum la r›n
           l›n da  bir  kli nik  et ra f›n da  yü rü tül me ye  iş ga li ne ge rek du yul du ğu tak dir de bu ku -
           baş land›.  Ar t› ş›n  de vam  et me si  üze ri ne  rum mü dü ri yet le ri ne ku rum la r›n as ke ri -
           kli nik,  has ta ne  hâ li ne  ge ti ril di  ve  sağ l›k  ye ye tes lim edil me si için uy gun bir sü re
           ala n›n da ki fa ali yet le re yar d›m c› olun ma s›  ve ril me si, okul lar da ki öğ ren ci ler e ve has -
           için  Ta las’ta ki  Ame ri kan  Er kek  ve  K›z  ta ne ler de ki  has ta lara  müm kün se  uy gun
           oku lun da ki gö nül lü öğ ren ci le re t›b bi der-  bir yer gös te ril me si, as ke ri ye ye dev re di -
           s ler  ve ri le rek  he  kim  ve  hem şi re  ih ti ya c›  le cek eş ya n›n def te ri nin tu tul ma s›, ge rek -
           kar ş› lan ma ya ça l› ş›l d›. Haf ta n›n iki gü nü  li ol ma yan eş ya la r›n bi na la r›n üst kat la -
           Kay se ri ve Ta las’ta ki has ta lar la il gi le nen  r›n da  yer  alan  oda la ra  yer leş ti ri lip  mü -
           Dr. Dodd ise ge ri ka lan gün ler de Yu ka r›  hür le ne rek  ko ru ma  al t› na  al›n ma s›,  ku -
           Ta las’ta yer alan Ame ri kan Has ta ne sin de  rum la r›n  ida re ci le ri  ve  gö rev li le ri ne  iyi
           sağ l›k hiz met le ri ni sür dür dü.   mu ame le edil me si, ‹s tan bul’a git mek is -
           Bu  ça l›ş ma la ra  ve  ge liş me le re  pa ra lel  te yen le re ko lay l›k gös te ril me si” şek lin de
           ola rak  Ame ri kan  Bo ard  ra por la r›n da  aç›k ça  be lirt tiler.  An cak  Ame ri kan  Pro -
           Kay se ri is tas yo nun da sağ l›k ala n›n da hiz -  tes tan mis yo ner le ri, fa ali yet le ri nin ağ›r l› -
           met  ve ren  has ta ne  hak k›n da  ilk  bil gi ler  ğ› n› çok iyi bil dik le ri için ›s rar la böl ge de
           1887 y› l›n da  ve ril me ye  baş land›  ve  ka l›p ça l›ş ma la ra de vam et mek is te di ler.
           1900’le rin  baş la r› na  ka dar  dü zen li  de -  Is rar lar ne ti ce sin de has ta ne ler de gö rev li
           vam eden bil gi ak› ş›, bu y›l lar da bir sü re  mis yo ner le rin bir k›s m› yi ne ku rum la r›n -
           ke sil di.  Has ta ne  hiz met le ri  ise  Bi rin ci  da kal d› lar. Ame ri kan Pro tes tan ör güt le -
           Dün ya Sa va ş›’n›n baş la ma s› na ka dar dü -
           zen li  olarak  de vam  ederken,  Os man l›
           Dev le ti’nin sa va şa gir me siy le bir lik te ye -
           ni den  ak sa ma ya  baş lad›.  Sa va ş›n  bü tün
           zor şart la r› na rağ men, 1916 y› l› baş la r› na
           ka dar ça l›ş ma la r› na de vam eden has ta ne,
           savaş şart la r›n dan kaynaklanan ted bir ler -
           den do la y›, sa vaş so nu na ka dar fa ali yet le -
           ri ne ara ver di.
           Os man l›  hü kü met  yet ki li le ri, 24–25 Şu -
           bat 1916 ta rih li ya z› lar da, Os man l› or du -
           su m›n t› ka s›n da yer alan vi la yet ler de bu -
           lu nan okul ve has ta ne gi bi Ame  ri kan ku -
           rum la r› na  –as ker  is kâ n›  ve  te da vi si  için
           kul la n›l mak  ama c›y la–  el  ko nul ma s›  ve
           bu ku rum lar da yer alan gö rev li le re sa vaş
           ala n›n dan uza ğa, ‹s tan bul’a, git me le ri nin
           ge rek li li ği nin  ih tar  edil me si ni  bil dir di.
           Ne ti ce de cep he ler den ge len ya ra l› as ker -
           le rin te da vi si ama c›y la dev let, hem has ta -
           ne hem de yi ne Ta las böl ge sin de bu lu  nan  Bayan Dr. Dodd Amerikan Hastanesi bahçesinde - 1909 (G. Bell)
   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126