Page 223 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ BEL / 225

aşa ğ› da ka ya küt le si içi ne bir ma ğa ra gi bi Tah ri ri’nde Kay se ri’nin Ca fer bey*, Se lal -
oyul muş ve d› şa r› ya bir to noz la aç›l m›ş t›r. d› (Emir Ağa)* Ma hal lesi’nde ai le fert le ri -
Ha mam için de kay da de ğer süs le me yok - nin is mi geç mek te dir.
tur. Du var lar da düz gün kes me taş, ze min Kay nak ça: A. Na zif, Mir’ât (Pa la mu toğ lu), s. 154,
dö şe me sin de sal ta ş›, üst ör tü de yas s› ve 156, 157, 159; Cö mert, 19.Y.Kay se ri, s. 178.
kü çük mo loz taş kul la n›l m›ş t›r. MEHMET ÇAYIRDA⁄
CELİL ARSLAN
BE LE Dİ YE
BEK TA ŞOĞUL LA RI Ye rin den yö ne tim ola rak da bi li nen be le -
XVIII. yüz y› l›n ikin ci ya r› s›n da ka y›t lar da di ye, hal k›n or tak ye rel ih ti yaç la r› n› kar -
is mi geç me ye baş la yan ai le. Kay se ri ve ci - ş› la ya bil mek ama c›y la oluş tu ru lan ve hal -
va r›n da 1771 y› l›n da baş la yan ba z› eş k› ya - k›n ken di si ta ra f›n dan seç ti ği or gan lar
l›k ha re ket le ri ni bas t›r mak üze re Çer kez ara c› l› ğ›y la yö ne ti len bir sis tem dir. “Be le -
Ha san Pa şa gö rev len di ril miş tir. Pa şa ele di ye” söz cü ğü, ke li me an la m› ola rak kö -
ge çir di ği eş k› ya n›n ce za s› n› ver miş, an cak kü iti ba r›y la Arap ça bir ke li me olan “bel -
ka ç›p sak la nan ve ya ka lan ma yan la r›n de” ke li me sin den ge li yor. Bel de ise bir
isim le ri nin tes pi ti için, 1772 se ne sin de in san top lu lu ğu nun yer leş mek ama c›y la
Kay se ri eş ra f› ndan bir he yet oluş tu rul - otur du ğu yer an la m› na gel mek te dir. Bu
muş, bu he ye tin içe risin de Bek taş za de yüz den be le di ye, bel dey le il gi li ku ru luş
Meh med Ağa da bu lun muştur. Kay se - ve ya yö ne tim an la m›n da d›r.
ri’den teş kil edi le cek si pa hi as ker le ri nin Be le di ye, in san la r›n gün lük ha ya t›n da
ha z›r lan ma s› için oluş tu ru lan Meş ve ret önem ta ş› yan pek çok işi ya par. Ev ler de
(Da n›ş ma) Mec li si’nde yi ne Bek taş za de içi len ve ya kul la n› lan su yun te min edil -
Meh med Ağa’n›n is mi geç mek te dir. 1787 me sin den tu tun da kul lan d› ğ› m›z ve kir le -
y› l›n da Rus ya ve Avus tur ya Mu ha re be le ri - nen su la r›n baş ka la r› na za rar ver me den
’ne gön de ril mek üze re ye ni çe ri ve si pa hi - tah li ye edil me si ni sağ la ma ya ka dar bir -
le rin adam ba ş› na iki şer yüz at l› ola rak ha - çok iş be le di ye ida re le ri nin gö rev le rin -
z›r la n›p gö tü rül me si için şe hir zen gin le - den dir. Çöp le rin top lan ma s› ve za rar s›z
rin den Zen ne ci za de* Ha c› Ah med ile bi - hâ le ge ti ril me si, şeh rin te miz li ği; yol, so -
ra de ri Mus ta fa, Bek taş za de ve Ak ça ka ya l› kak, kal d› r›m ya p› m›, tü ke ti len g› da mad -
Ab bas za de Sa d›k Ağalar fer man la gö rev - de le ri nin üre til di ği ve sa t›l d› ğ› yer le rin
len di ril miş ler ve ad› ge çen ağa lar mai yet - sağ l›k ko şul la r› n›n de net len me si be le di -
le ri al t› na al d›k la r› at l› lar la or du ya ka t›l - ye nin gö rev le ri ara s›n da d›r. Şeh rin ima r›,
mak üze re Edir ne ta ra f› na ha re ket et miş - sos yal te sis le rin ya p› m›, şe hir için de ula -
ler dir. Bu ara da or du def ter da r› ve Rei sül - ş›m im kân la r› n›n ge liş ti ril me si, ‹t fa i ye
küt tap (D›ş ‹ş le ri Ba ka n› Ve ki li) olan Kay - Teş ki la t› n› oluş tur ulması be le di ye nin gö -
se ri li Ra şid Efen di* ile gö rüş müş ler, bu rev le ri ara s›n da d›r.
gö rüş me es na s›n da Zen ne ci za de ve Bek - Kla sik Os man l› şe hir yö ne ti min den, be -
taş za de ora da bu lun ma yan Ak ça ka ya l› za - le di ye le re uza nan sü re ce bir göz ata cak
de’yi köy lü ola rak kü çüm ser tarz da va s›f - olur sak, Kla sik Dö nem Os man l› şeh rin -
lan d›r ma la r› üze ri ne, ken di si de Is p› d›n de be le di ye hiz met le ri nin yü rü tül me sin -
(Bağ p› nar) Kö yü’n den olan Ra şid Efen - de en önem li ku ru mun ka d› l›k ol du ğu nu
di’nin bu ifa de zo ru na git miş ve Ak ça ka - gö rü rüz. Os man l› ka d› s›, hak laş t›r ma ve
ya l› za de’yi Kay se ri Mü te sel lim li ği ne (mu - ada let da ğ›t ma gö re vi nin ya n› s› ra as ke rî
ta sar r›f ve ki li) ta yin et miş tir. ve mül ki yö ne ti mi üst le nen (bey ler be yi,
1798 se ne sin de de vam eden Fran s›z (Na - san cak be yi) dev let me mur la r›y la bir lik te
pol yon) Har bi için Kay se ri’den te da rik şeh rin gü ven li ği nin sağ lan ma s›, şe hir de
edi le cek 1000 sü va ri ve 1000 adet pi ya - bu lu nan va k›f la r›n de net len me si ve ni ha -
de nin ha z›r lan ma s› için gö rev len di ri len yet be le di ye hiz met le ri nin gö rül me sin -
eş raf ara s›n da yi ne Bek taş za de Meh med den so rum lu ki şiy di. Os man l› yö ne ti mi,
Ağa’n›n is mi bu lun mak ta d›r. 1872 Ver gi be le di ye hiz met le ri ni, mül ki ve as ke rî