Page 277 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ BÜY / 279

eden bir ki şiy di. Ba si lei os’un bu kud re - ne 1 Ocak’ ta, Ka to lik Ki li se si ise 2 Ocak’-
tin den ür ken ‹m pa ra tor Va lens (364- ta anar. Gö re me Va di si’nde bu azi zin
378), o ta ri he ka dar tek olan Ka pa dok ya ad› na bir ki li se mev cut olup bir çok ki li se-
eya le ti ni ve do la y› s›y la Kay se ri Baş pis ko - de de tas vir le ri bu lun mak ta d›r.
pos lu ğu nu, iki ye bö le rek bir ikin ci baş - Kay nak lar: E. Kirs ten, “Ka pa dok ya’n›n ‹lk çağ da
pis ko pos lu ğu ön ce To ros Dağ la r›’n da Sos yal Ya p› s›”, V. Türk Ta rih Kon gre si, An ka ra
Pa dan dos’ta (Bo zan t› Va di si), son ra da 12-17 Ni san 1956, s. 60-62; Er ki let li oğ lu, Ge niş
Tya na’da kur du ra rak Ba si lei os’un hâ ki - Kay se ri, s. 106-107.
mi ye ti ni azalt mak is te di. HALİT ERKİLETLİOĞLU
Bu nun üze ri ne ‹m pa ra tor Va lens’e k› zan BÜ YÜK BÜ RÜN GÜZ
Ba si lei os, baş pis ko pos lu ğu na bağ l› pis - Kay se ri’nin do ğu sun da ve şeh re 30 km
ko pos la r›, ‹m pa ra tor luk Ge nel Va li si ne, me sa fe de Ko ra maz Da ğ›’n›n ete ğin de
ken di er kâ n› ma iye tiy miş gi bi tak dim et - ku ru lu bu lu nan köy. 1999 y› l›n da burada
ti. Bu pis ko pos la r›n sa y› s› 50 ci va r›n day - be le di ye teş ki la t› ku rul du. Bün yan İl çe si’-
d›. Hat ta em rin de ki pis ko pos ade di ni ço - ne bağ l› d›r. 2007 nü fus sa y› m› na gö re
ğalt mak için ba z› köy le ri ve yol kav şak la - nü fu su 1207’dir.
r› n› şe hir pa ye si ne yük selt ti. Bu köy ler de XVI. yüz y›l baş la r›n da 99 ha ne ve “geb -
ya şa yan halk, bü yük ara zi sa hip le ri ne ran” (gay ri müs lim) olan köy nü fu su, çok
bağ l› kö le çift çi ler ol du ğu için Ba si lei - h›z l› din de ğiş tir di ğin den, XVIII. yüz y›l
os’un uy gu la ma la r› n› be ğen di ler ve H› ris - son la r›n da ço ğun luk Müs lü man ol du,
ti yan l›k ge niş ala na ya y›l d›. din de ğiş tir me yen az sa y› da ki ai le ler de
Baş pis ko pos Ba si lei os, Ka isa rei a ka p› la r› Kay se ri ve Ağ›r nas’a yer leş tiler. Çok sa y› -
önü ne bü yük bir has ta ne ve ök süz ler yur - da in san ‹s tan bul’a gi de rek ora da in şa at
du yap t›r d›. Bu ya p› baş l› ba ş› na bir kül li - us ta s› ola rak ça l›ş tı. Ha ne dan dan Ha c› -
ye ni te li ğin dey di. ‹çin de ki li se, pis ko pos ömer bey za de ‹b ra him Efen di, Sa ray Mu -
sa ra y›, ra hip ev le ri, mi sa fir ha ne ler ve bir ha si bi Kâ tip Şa kir Efen di, Ta lim-i S›b yan
cü zam has ta ne si bu lu nu yor du. Has ta ne - Hü se yin Efen di, Kâ tip Se yit Ömer Efen -
de cer ra hi ve en fek si yon has ta l›k la r› ko - di, En de run’da Tir dar Sa ka ba ş› oğ lu Ha c›
nu la r›n da uz man laş m›ş he kim ler bu lu - Meh med, Sa ray da Kâ tip Çer ke ze fen di -
nu yor du. Ök süz ler yur dun da ise sa ğ›r, oğ lu ‹b ra him, Kâ tib-i Mu ha sib-i Ha re -
dil siz, kör ve felç li ler ba r›n d› r› l› yor du. Bu
kül li ye de halk, Aş di şad ku ral la r› na (Ai le
içi ev li lik ya p›l ma ma s›, ölü hay van eti ye -
nil me me si ve ha y›z olan ka d› na yak la ş›l -
ma ma s› gi bi…) gö re eği ti li yor lar d›.
Tyche Ta p› na ğ›’n›n y› k›n t› la r› üze ri ne de
Ju lia nus Apos ta ta Dö ne min de öl dü rü len
H› ris ti yan la r›n ha t› ra s› na bir mart yri um
(şe hit lik) yap t› r›l d›. Bu du rum dan ra hat -
s›z olan Pa ga nist ‹m pa ra tor Ju lia nus
Apos ta ta, Ka isa rei a ad› n› kent lis te sin -
den sil di re rek, ra hip le rin as ke re al›n ma -
s› n› ve köy lü ler gi bi ver gi öde me le ri ni
em ret ti.
An cak Ka pa dok ya H› ris ti yan l› ğ›n da hal -
k›n es ki ‹ran “Maj”lar kül tü rü ne bağ l› ol -
ma s› se be biy le ba z› de ği şik lik ler ol du.
Hal k›n inanç la r›n da Pa gan di nin den bir -
çok ema re bu lun mak ta d›r.
Ölü mün den son ra er miş ler s› n› f› na al› -
nan Ba si lei os’u Or to doks Ki li se si her se - Büyük Bürüngüzʼden bir sokak