Page 278 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 278

280 / BÜY                           KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

                                       meyn  Ha c›  Şa kir  Efen di,  Su  Na z› r›  Kel  edil di ği ni söy le mek müm kün dür.
                                       Ömer Pa şa, Me kâ tib-i (mek tep ler) Umu -  Ku zey-güney doğ rul tu da  dik dört gen  bir
                                       mi ye Na z› r› Sa ni si R› za Pa şa, Ve zir ‹b ra -  pla na sa hip olan ca mi, tek me kân l› olup
                                       him  Pa şa,  Kü tah ya  Mu ta sar r› f›  Os man  düz gün kes me taş mal ze mey le in şa edil -
                                       Bey, Na zil li Kay ma ka m› Lüt ful lah Efen -  miş tir. Üst ör tü sü be şik to noz dur. Ya p› -
                                       di, Di va ni ye Mu ta sar r› f› Şa ban Bey, Bağ -  n›n ne za man in şa edil di ği ni gös te ren ki -
                                       dat Di van Efen di si Os man Sey fi Bey, Ur -  ta be si yok tur.
                                       fa Mu ta sar r› f› Beh çet Bey, Kay se ri Mu ta -  Ca mi ye ku zey cep he nin or ta s› na yer leş ti -
                                       sar r› f› Ce la led din Bey, Sa k›z Ada s› Mu ta -  ri len taç ka p› dan gi ril mek te dir. Taç ka p›
                                       sar r› f› Mu has s›l Ağa, Ma be yin Baş Kâ ti bi  be den du va r›n dan 32 cm ç› k›n t› yap mak -
                                       ‹b ra him  Efen di  gi bi  Sa ray  Oku lun da  ve  ta d›r. Sa çak k›s m› na ka dar yük se len taç
                                       med re se ler de  oku ya rak  Dev let  yö ne ti -  ka p›, be ze me siz düz pro fil li bir sil mey le
                                       min de gö rev yap tılar.             çer çe ve len miş tir. Taç ka p› ni şi, kö şe ler de
                                       XIX. yüz y›l son la r›n da köy de 441 dö nüm  kom po zit  baş l›k la ra  otu ran  sü tun ce ler le
                                       ceh ri lik, 120 k› ta mey ve bah çe si, 105 k› ta  s› n›r lan m›ş t›r.  Sü tun ce  baş l›k la r› n›n  yü -
                                       bağ, 15 k› ta yon ca l›k; 6 dük kân, 2 ca mi, 2  ze yi, bir bir le riy le geç me li ör gü ler oluş tu -
                                       mek tep, 3 çeş me, 2 ha ne-i has, 10 mi sa fir  ran sap lar üze ri ne iş len miş pal met ler den
                                       oda s›, 9’u bah çe li 244 adet ev bu lu nu yor -  olu şan  bit ki sel  kom po zis yon la  süs len -
                                       du. Ev ler den  117 ade di nin fi ya t› (1 ku ru -  miş tir. Taç ka p› ni şi, dört s› ra mu kar nas -
                                       şun şimdiki al›m  gü cü  20 ytl)  5000-  tan olu şan kav sa ray la ör tül müş tür. Kav -
                                       10.000 ku ruş,  30 ade di  de  10.000-  sa ra n›n al t›n da ki ka p› n›n ke mer ki lit ta -
                                       25.000 ku ruş de ğe rin de köşk ve ko nak -  ş›n da se kiz kol lu y›l d›z ta sa r› m›n dan ç› -
                                       lar d›.                              ka r›l m›ş  geo met rik  be ze me li  da ire sel
                                       Da ni şa li  Bey,  Alâ üd dev le  ve  Mü te vel li  ma dal yon bu lun mak ta d›r. Ke mer ki lit ta -
                                       isim li üç ma hal le si var d›. Sa ra yal t› Cad -  ş›y la di ğer iki yan ta ş›n ara la r› na şem se
                                       de si,  Hay dar  Ali  Ağa  So ka ğ›  ve  Çay lar  ben ze ri si yah taş lar, ke me ri ke net le ye cek
                                       Önü So ka ğ›, kal d› r›m ve at›k su ka nal la -  şe kil de  yer leş ti ril miş tir.  Taç  ka p›  al›n l› -
                                       r› n›n  dö şen di ği  te miz  ve  iç  aç› c›  ge niş  ğ›n da üç adet taş ka ba ra yer al mak ta d›r.
                                       cad de le ri dir.                    Bun lar dan  iki si  tah rip  ol muş  ol mak la
                                       Kay nak ça: ‹n ba ş›, 16.YBKay se ri, s. 86; 1530 Ta -  bir lik te ba t› s›n da ki ka ba ra n›n yü ze yi al t›
                                       ri hin de Kay se ri, hzl. ‹s met De mir, Td 387 No lu  kol lu y›l d›z ve y›l d›z kol la r› n›n ara s› na iş -
                                       Def ter (Mu ha se be-i Vi lâ yet-i Ka ra man), s. 205;
                                       KAY TAM  Ar şi vi,  Mus ta fa  Süs lü,  20/2 NKŞS,
                                       Bel ge no: 1159, H 1027, M 16.07.1618; ‹s ma il Ka -
                                       ya, 152 NKŞS, 1611-1612; Bün yan 1872 “Def ter-i
                                       esas-› em lak”; H. Cö mert, Kay se ri’de ‹lk Nü fus
                                       Sa y› m›  1831,  Kay se ri  1993;  Prof.  Dr.  Mus ta fa
                                       Kes kin,  Kay se ri  Nü fus  Müf re dat  Def te ri  1831-
                                       1860, Kay se ri 2000, s. 53; S. Bur ha net tin Ak -
                                       baş, Bün yan ve Yö re si Halk Ede bi ya t› ve Et nog -
                                       raf ya s› Araş t›r ma la r›, Kay se ri 1995.
                                                          HÜSEYİN CÖMERT

                                      BÜ YÜK BÜ RÜN GÜZ ALÂ ÜD DEV LE CA Mİ İ
                                       Ca mi de yer alan ona r›m ki ta be sin de ya -
                                       p› n›n H 999 (M 1590) y› l›n da Mah mud
                                       ad l› bi ri ta ra f›n dan ta mir et ti ril di ği ka y›t -
                                       l› d›r. Çe şit li ar şiv kay nak la r›, XV. yüz y›l
                                       için de Ulu (Bü yük) Bü rün güz Kö yü’n de -
                                       ki bir mes ci din var l› ğ›n dan bah set mek te -
                                       dir. Ya p› n›n mi ma ri özel lik le ri ve is min -
                                       den do la y› (Alâ üd dev le bir Dul ka dir li Be -  Büyük Bürüngüz Alâüddevle Camii girişi
                                       yi ’dir) XV. yüz y› l›n ikin ci ya r› s›n da in şa  (Y. Özbek)
   273   274   275   276   277   278   279   280   281   282   283