Page 73 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 73

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                                AKK / 75


           II I, s. 639-640; Ka z›m Öz türk, TBMM Al bü mü,  r›n da ça l›ş t›. Da hi li ye Ko mis yo nu söz cü -
           Ön der  Mat baa s›  Ya y›n la r›,  An ka ra  1973;  Öz -  lü ğü yap t›.
           türk, TPT, TBMM Vak f› Ya y›n la r›, An ka ra 1995;
           Al bay rak, SDO U C. I. s. 208.      Kay nak ça: ‹çiş le ri Ba kan l› ğ› Ar şi vi, 722 nu ma ra -
                                SERDAR SAKİN   l› Öz lük Dos ya s›; Öz türk TPT (1923-1927), C. II -
                                               I. s. 429-430.
                                                                     YAYIN KURULU
          AKIN GA ZE TE Sİ
           Gün lük ya y›n la nan ga ze te dir. 1965 y› l›n -  AK KIŞ LA
           da  ç›k ma ya  baş la d›.  ‹lk  sa hi bi  Mus ta fa
           Şap ç›’d›r. ‹m ti yaz sa hip li ği ni bir dö nem  Kay se ri  ili ne  80 km  me sa fe de  bu lu nan
                                               Ak k›ş la’n›n yü zöl çü mü 546 km dir. Do -
                                                                         2
           Ab dul lah  Sa toğ lu  dev ral d›.  Da ha  son ra
           bu gö  re vi Ha c› Ali Şap ç› üst len di.   ğu sun da  P› nar ba ş›,  ba t› s›n da  Sa r› oğ lan,
           Daha  sonra  gazete  Akın  Günlük, en  ku ze yin de Ge me rek, gü ne yin de P› nar ba -
           sonunda  Kayseri  Akın  Günlük* olarak  ş› ve Bün yan il çe le ri nin yer al d› ğ› Ak k›ş -
           Mustafa Erarslan tarafından çıkarılmaya  la’n›n  hal k›,  Or ta  As ya’dan  gö çe be  oba
           başlandı.                           ola rak  gel miş  ve  bu gün kü  il çe  s› n›r la r›
                                               içe ri si ne yer leş miş tir.
           Kay nak ça: Ön der, KBT, s. 196.    Yak la ş›k 300 y›l ön ce ko nar gö çer Türk -
                               MAHMUT SABAH
                                               men  top lu lu ğu nun  “k›ş lak” ola rak  kul -
          AK KA YA, AH MET MÜ NİR              lan d› ğ› yö re nin ta ri hi hak k›n da ke sin ve
           Kay se ri Mu ta sar r› f› (‹s tan bul, 1871 – An -  net bil gi yok tur. Ku ru luş ta ri hi tam ola -
           ka ra,  1947).  ‹z mir  Rüş ti ye sin de  or ta  rak  tes pit  edi le me yen  yer le şim  mer ke zi
           (1885),  Mül ki ye nin  ida di  k›s m›n da  li se  hak k›n da ki  ilk  bil gi ler,  bel ge ler de,  “Ku -
           öğ re ni mi ni  ta mam la d›  (1893).  Mek teb-i  zu gü den li” ad›y la H›n z›r Da  ğ›’n›n etek le -
           Mül ki ye den me zun  ol du  (1896).  Ay d›n  rin de  45 kö yün  bağ l›  ol du ğu  bir  na hi ye
           vi la ye tin de mai yet me mu ru ola rak gö re -  mer ke zi  ola rak  1804 y› l›n da  tes pit  edil -
           ve  baş la d›  (1896).  Pa la mut,  Ka ra bu run,  miş tir.  El de  edi len  ilk  bel ge ler de  il çe ye,
           Fo ça  Na hi ye le ri’n de  mü dür lük  yap t›  tah mi nen  bir  Türk men  be yi nin  ad› na
           (1897– 1901). Kay ma kam l› ğa ter fi ede rek  bağ l› ola rak “Co na l›” is mi ve ril di ği kay -
           Ala şe hir  (1905),  Öde miş  (1907),  Ber ga -  de di lir ken bir baş ka bel ge de ise bu ismin
           ma  (1908)  Kay ma kam l›k la r›n da  bu lun -  boy  ismi  olan  “Ku zu gü den li” olduğu  Ahmet Münir Akkaya
           du. Göl ce (1911), Men te şe (1912) san cak -  görülmüştür. Üçün cü ola rak ko nar gö çer
           la r›  mu ta sar r›f l› ğ› na  ge ti ril di.  Mül ki ye  hâl de ya şa yan hal k›n k›ş mev si min de kö -
           Mü fet tiş li ği Teş ki la t› n›n ku rul ma s› üze ri -  yün ku rul du ğu ye ri me kân tu tup yaz ge -
           ne (1914), Bi rin ci S› n›f Mül ki ye Mü fet tiş -  lin ce yay la la ra ç›k ma s›n dan do la y› “K›ş -
           li ği ne  nak le dil di  (1914).  Bur sa  ve  ‹z mir  lak” ad› nı  al dı ğı  bel ge ler de  ge çer.  Son
           Böl ge si  Mül ki ye  Mü fet tiş lik le ri  gö re vi ni  ola rak il çe nin ku ze yin de yer alan ka ya la -
           yü rüt tü  (1915).  Mül ki ye  Mü fet tiş li ği  ya -  r›n  be yaz  ol ma s›n dan  do la y›  “Ak” ve
           par ken  ay n›  za man da  Sa ru han  San ca ğ›  üçün cü  is mi  olan  “K›ş lak” ke li me si nin
           Mu ta sar r›f l› ğ› na  ge ti ril di  (1915).  Ku düs  so nun da ki “–k” har fi nin düş me si so nu cu
           (1916),  Kay se ri  (1917)  müs ta kil  mu ta sar -  olu şan “k›ş la” ke li me le ri nin bir ara ya ge -
           r›f l› ğ› na  atan d›.  Ar d›n dan  Ma’mû re tü’l-  ti ril me siy le oluş tu rul muş olan “Ak k›ş la”
           Azîz (Ela z›ğ) (1918) ve Er zu rum Va li li ği ne  ad› ve ril miş tir.
           ge ti ril di  (1919).  Tür ki ye  Bü yük  Mil let  Hâ len ay n› isim le an› lan il çe, ön ce le ri Si -
           Mec li si Da hi li ye Ve ka le ti Müs te şar l› ğ› na  vas  vi la ye ti ne  bağ l›y ken  1895 yılında
           atan d› (1922). Ay n› za man da Tef tiş He ye -  Bünyan-ı  Hamid  ismini  alan  Sarımsak-
           ti Ge nel Mü dür lü ğü gö re vi ni de yü rüt tü  lının  kaza  merkezi  olması  ve  Kayseri
           (1922– 1925). Müs te şar bu lun du ğu s› ra da  Sancağına  bağlanması  üzerine  nahiye
           TBMM’nin  II.  Dö nem  ara  se çim le ri ne  olarak  Bünyan’a  bağlandı.  1953 y› l›n da
           ka t›l d›. Ya p› lan se çim de ‹z mir mil let ve ki -  teş ki lat l›  na hi ye  hâ li ne  ge len  ve  1954
           li se çil di (1925). Da hi li ye, Me mu rin Mu -  yılında be le di ye teş ki la t› ku ru lan Ak k›ş la,
           ha ke mat, Mu va ze nei Ma li ye ko mis yon la -  19 Ha zi ran  1987 ta rih  ve  19.507 sa y› l›
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78