Page 72 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 72
74 / AKG KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
AK GÖZ TÜRK, AH MET REM Zİ 1920’de üç ay izin li ola rak Kay se ri’de bu -
EFEN Dİ (GÖ ZÜ AK) lun du ğu s› ra da müf tü lü ğü üst len me si
Öğ ret men, müf tü, Kayseri mil let ve ki li için ya p› lan tel kin le re uya rak 2 Ka s›m
(Kay se ri, 1871 – 4 Ka s›m 1938). Ule ma - 1920’de Meclis Başkanlığına sun du ğu
dan Gön cü za de Nuh Ne ca ti Efen di’nin tel graf di lek çe siy le Kay se ri Müf tü lü ğü nü
oğ lu dur. ‹lk ve or ta öğ re ni mi ni Kay se ri ter cih et ti ğin den, mil let ve kil li ğin den is ti -
S›b yan Mek te bi ve Rüş ti ye sin de ta mam - fa et ti ği ni bil dir di. 9 Ka s›m 1920 otu ru -
la d›k tan son ra Per vaz Bey Med re se sin de mun da di lek çe si okundu ve is ti fa s› ka bul
eği tim ve öğ re nim gö re rek 15 Ka s›m edil di. Bü yük Za fer’den son ra be nim se -
1898’de mü der ris lik ica ze ti al dı. K› sa sü - nen me de ni ye ni lik lere ve özel lik le şap ka
re de gös ter di ği ba şa r› dan do la y› 31 Ağus - gi yil me si ne kar ş› ç›k t› ğ›, Nak şi ben dî Ta -
tos 1898’de Te rak ki Mek te bi ba şöğ ret - ri ka t› n› yay ma ya ça l›ş t› ğ› ve in k› lap lar
Ahmet Remzi Akgöztürk
me ni ol du. 1898–1909 y›l la r› ara s›n da aley hin de ca mi ler de va az ver di ği, ‹çiş le ri
Ah met Pa şa, Fev zi ye ve Te rak ki Mek tep - Ba kan l› ğ› n›n 24 Ka s›m 1925 ta rih li ya z› -
le rin de ba şöğ ret men lik yaptı. 20 Ka s›m s› n›n Di ya net ‹ş le ri Re is li ği ne ulaş ma s›
1910’da Ada na Sul ta ni si din bil gi si öğ ret - üze ri ne 29 Ka s›m 1925’te müf tü lük gö re -
me ni ol du. 21 Ağus tos 1911’de Kay se ri vin den al›n dı. Kay se ri Sul ta ni sin de
Müf tü lü ğü ne ge ti ril di. 2 Ni san 1919’a ka - (lisede) Fars ça öğ ret men li ği ni 30 Ey lül
dar bu gö re vi sür dür dü. ‹s tan bul’un iş ga - 1927 ta ri hi ne ka dar sür dür dü. Bundan
lin den son ra ik ti da ra ge len Hür ri yet ve sonra din ko nu sun da ki araş t›r ma ya z› ve
‹ti laf F›r ka s›, Şey hü lis lam Mus ta fa Sab - fa ali yet le ri ne de vam et ti.
ri’nin Kay se ri’de ki pro pa gan da s› na mey - Müf tü Rem zi Efen di vefatından sonra
dan ver me di ğin den, Müf tü lük ten ve Kay - Sey yid Bur ha ned din Me zar l› ğ›’nda top -
se ri Med re se sin de ki mü der ris lik gö re vin - ra ğa ve ril di. Ev li ve al t› ço cuk ba ba s›y d›.
den az le dil di. Si vas Kon gre si’nin ka rar la - Arap ça ve Fars ça bil di ği res mî hâl ter cü -
r› na uy gun ola rak da va ar ka daş la r›y la me sin de ya z› l› d›r.
bir lik te Kay se ri’de Mü da fa a-i Hu kuk Ce - Eser le ri: Kay se ri Ra şit Efen di Kü tüp ha -
mi ye ti nin ku rul ma s› na yar d›m c› ol du ve ne sin de ka y›t l› ve ‹s lam di ni nin ku ral la r›,
baş kan l› ğ› na se çil di. Şey hü lis lam Dür rü - Kur’an ve Ha dis yo rum la r›y la il gi li Arap -
za de Ab dul lah’›n Mil lî Mü ca de le’ye kar ş› ça te lif ve ter cü me eser le ri mev cut tur.
ya y›m la d› ğ› fet va ya ce vap teş kil eden ve Bun la r› şöy le s› ra la ya bi li riz: En za ri’l-câ -
An ka ra Hü kü me ti nin meş ru lu ğu nu sa vu - hid ve’l-mua nid fî meş ru iy ye ti’z-zik ri’l-
nan An ka ra Müf tü sü Ri fat (Bö rek çi) ceh rî fî’l-ce va mi ve’l me sâ cid, el-Cev he -
Efen di baş kan l› ğ›n da ki Âlim ler He ye - re tü’r-rem ziy ye tü’l-fer diy ye man zu me -
ti’nin ha z›r la d› ğ› 22 Ni san 1920 ta rih li tü’l-ah la k›’l-azu diy ye, Mel ce ü’n-ne cat li
fet va y› im za la yan lar ara s›n da yer al dı. muz tar ra ti’z-zev cat, ‹r şa dü’l-gâ rî fî be -
TBMM’nin I. Dö ne mi için ya p› lan se çim - yân-› DÂD ve’t-TÂ el-câ ri âlâ el si ne ti’t-
de Kay se ri Mil let ve ki li ola rak 23 Ni san ta lî ve’l-muk ri, Ri sâ le fî ulû min şet ta, Ki -
1920’de Mec lis’in aç› l› ş›n da ha z›r bu lun - tâ bü’l-vakf ve’l-ib ti dâ. Müş tâ kü’l-fu ad fî
du. Mec lis’te ‹r şad ve Şer’iy ye ile Ev kaf şer hi’l-üs tad (ba s›l ma m›ş) ‹r şâ dü’l-kâ ri fî
ko mis yon la r›n da ça l›ş tı. Bir sü re Şer’iy ye be yâ ni’l-kâi li’l-câ rî (ba s›l ma m›ş). Ay r› ca
Ko mis yo nu’nun baş kan l› ğ› n› yaptı. Mec - Kâ mil b. Der viş ‹b ra him b. Ah med el-
lis’te ge nel lik le Müf tü Ah met Rem zi Edir ne vi’nin Mü ha mü’l-fu ka ha fî ta ba kâ -
Efen di ve ya Müf tü Rem zi Efen di ola rak ti’l-Ha ne fiy ye ad l› ese rin baş k›s m› na fih -
an›l m›ş t›r. rist ila ve et miş tir.
Kay se ri Müf tü sü nün ölü mü üze ri ne 10 Kay nak ça: Kalaç, Kitabım; Ali R› za Ka ra bu lut,
Ma y›s 1920’de Kay se ri Müf tü lü ğü ne ‹s ma il Hak k› Mer can, Kay se ri Ra şid Efen di Kü -
atan dı. 5 Ey lül 1920’de ka bul edi len “Ni - tüp ha ne sin de ki Türk çe, Arap ça, Fars ça Bas ma -
lar Ka ta lo ğu, Kay se ri 1993; Ali R› za Ka ra bu lut,
sab-› Mü za ke re Ka nu nu”, me mur luk la Kay se ri Ra şid Efen di Kü tüp ha ne sin de ki Türk çe,
mil let ve kil li ği nin bir ki şi üze rin de bu lun - Arap ça, Fars ça Yaz ma lar Ka ta lo ğu, Emek Mat -
ma s› n› ya sak la ma s› üze ri ne 11 Ekim baa s›, Kay se ri 1982; Ço ker, TPT (1919-1923), C.