Page 67 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 67

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                                AKÇ / 69


           Ha c› Hü se yin Pa şa, kar ş› koy ma y› ön le -  AK ÇA KA YA
           mek için Ha san Ağa’y› da res men mü te -  Os man l› lar za ma n›n da Kay se ri san ca ğ› -
           sel lim (ve kil) ta yin et ti. 1 Ağus tos 1820 ta -  n›n  mer kez  ka za s› n›n  Ce bel-i  Ali*  /  Ali
           ri hin de  Ha c›  Hü se yin  Pa şa’y›  500 ada -  Da ğ›  Na hi ye si’ ne  bağ l›  olan  köydür.  İlk
           m›y la kar ş› la yan Ha san Ağa, bir müd det  de fa 1484 ta rih li Def ter’de kay de dil miş tir.
           son ra  Pa şa’n›n  çev re  köy ler den  15.000  Def ter ler de  “Ağ ca ka ya”  ve  “Ak ca ka ya”
           ci va r›n da  as ker  top la ma s›  üze ri ne  du -  şe kil le rin de  kay de dil miş tir.  Bu  ta rih te
           rum dan  en di şe  ede rek  bir kaç  ada m›y la  kö ye bağ l› Di kük, Kay ser, Ho nak ve Ar -
           Ha c› Bek taş Ka sa ba s›’ na kaç tı ise de, Hü -  gun mez ra la r›n dan el de edi len 7350 ak -
           se yin Pa şa onu ora da ya ka la ta rak ge ti rip  çe lik ge lir, Kay se ri San ca ğ› Emîr-i âle mi
           Kay se ri Mey da n›’nda (At Pa za r›*) as t›r dı  (San cak ta r›)  Ha c›  Ay vaz’a  t› mar  ola rak
           ve  ar ka s›n da  ka lan  di ğer  adam la r› n›  da  tah sis edil di. Ay n› za man da kö yün ge lir -
           or ta dan kal d›r dı. Bu ha di se le rin ma ne vi  le rin den  bir  k›s m›  da  Ho ca  Meh med,
           yö nüy le  il gi li  bir  ha di se  an la t› l›r.  O  za -  Oruç Fa kih ve Sey di Kâ s›m’›n oğul la r› na
           man da şe hir de do la şan Kol tuk çu de ni len  mülk ola rak ve ril di. 1500 ta ri hin de ge li ri
           mec zup bir zat bir gün Mol la Zâ hid Efen -  zea met ola rak tah sis edi len köy de 76 ne -
           di’yi yol da çe vi rip “Mol la Zâ hid, ço cuk -  fer  nü fus  ika met  et mek te  olup  bun lar
           lar aç t›r” di ye ba ğ› r›r. Mol la Zâ hid de bu -  ara s›n da “şeyh”, “fa kih” ve “ho ca” un van -
           nu  ken di si ne  say g› s›z l›k  ka bul  edip  l› kim se ler de bu lun mak ta d›r. Ak ça ka ya
           adam ca ğ› z› gö rev li le ri ne döv dür tür. Bu -  Kö yü’ ne bağ l› mez ra la r›n ge lir le ri nin bir
           nun üze ri ne halk ara s›n da er miş ol du ğu  k›s m›,  köy de  bu lu nan  Ak ça ka ya  Mes ci -
           ka bul edi len bi ça re adam “Os man Efen -  di’ne vak fe dil miş ti. 1584 ta ri hin de ge li ri -
           di’nin oğ lu nun (Mol la Zâ hid) ana s› n› ağ -  nin bir k›s m› Ha c› ‹s ken der’in oğ lu Han
           lat t›m”  di ye  in ler  ve  ni ha yet  bir kaç  gün  Yu nus’a tah sis edi len kö yün top lam ge li -
           son ra bu ha di se ler meydana gelir.   ri  10.000 ak çey di.  1484’te  79 ne fer,
           Kay se ri  Mü ze si ne  he di ye  edi len  Emin  1500’de  78 ne fer,  1523’te  87 ne fer,
           Ka ra ka ya  ko lek si yo nu  içe ri sin de  bu lu -  1570’te 105 ne fer ve 1584’te ise 112 ne fer
           nan  ar ka s›  t›r t›k l›  bir  pa la n›n  Ha san  Müs lü man Türk nü fus ika met et mek tey -
           Ağa’ya ait ol du ğu ifa de edil miş tir.  di.  1834 ta rih li  Te met tu at  kay d› na  gö re
                                               köy de ika met eden nü fu sun sa y› s› 465’ti.
           Kay nak ça: A. Na zif, Mir’ât (Pa la mu toğ lu) ; ‹l yas  Akçakaya’da; çevresindeki köylerin aksi-
           Gök han, Kay se ri’nin 191 Nu ma ra l› Şer’iy ye Si ci -
           li,  H.  1234 /  M.  1820-1821-1822,  (Ba s›l ma m›ş  ne  hiçbir  zaman  gayrimüslim  nüfus
           Yük sek Li sans Te zi), EÜS BE, Kay se ri 1994; ‹l yas  bulunmamıştır. Kö yün baş l› ca mah sul le -
           Gök han,  “Ak b› y› koğ lu  Ha san  Ağa  Ha di se si”,
           Türk Dün ya s› Ta rih Der gi si, (Ey lül 1996), S 117,
           s. 35-38.
                            MEHMET ÇAYIRDA⁄

          AK CAN, MEH MET
           Şa ir (Ak k›ş la, 1925–1992). ‹l ko kul me zu -
           nu dur. Ai le si nin ge çim kül fe ti ne kat k› da
           bu lu na bil mek için in şa at iş çi li ği, ›r gat l›k,
           ço ban l›k gi bi iş ler de ça l›ş t›, çift çi lik yap t›.
           1952 y› l›n da Ta r›m Kre di Ko ope ra ti fi ne
           me mur ola rak gir di ve mü dür lü ğe ka dar
           yük sel di ği  bu  gö re vin den  l980 y› l›n da
           emek li ol du. Şi i re me mu ri ye ti nin ilk y›l -
           la r›n da baş la d›. Uzun y›l lar ya z›p bi rik tir -
           di ği şi ir le ri ni top la yın ki tap hâ li ne ge tir di
           (1983).
           Eser le ri: Köy den Esin ti ler (1983)
                                 EM‹R KALKAN  Akçakaya Somuncu Baba Camii ve bir sokak
   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72