Page 67 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 67
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ AKÇ / 69
Ha c› Hü se yin Pa şa, kar ş› koy ma y› ön le - AK ÇA KA YA
mek için Ha san Ağa’y› da res men mü te - Os man l› lar za ma n›n da Kay se ri san ca ğ› -
sel lim (ve kil) ta yin et ti. 1 Ağus tos 1820 ta - n›n mer kez ka za s› n›n Ce bel-i Ali* / Ali
ri hin de Ha c› Hü se yin Pa şa’y› 500 ada - Da ğ› Na hi ye si’ ne bağ l› olan köydür. İlk
m›y la kar ş› la yan Ha san Ağa, bir müd det de fa 1484 ta rih li Def ter’de kay de dil miş tir.
son ra Pa şa’n›n çev re köy ler den 15.000 Def ter ler de “Ağ ca ka ya” ve “Ak ca ka ya”
ci va r›n da as ker top la ma s› üze ri ne du - şe kil le rin de kay de dil miş tir. Bu ta rih te
rum dan en di şe ede rek bir kaç ada m›y la kö ye bağ l› Di kük, Kay ser, Ho nak ve Ar -
Ha c› Bek taş Ka sa ba s›’ na kaç tı ise de, Hü - gun mez ra la r›n dan el de edi len 7350 ak -
se yin Pa şa onu ora da ya ka la ta rak ge ti rip çe lik ge lir, Kay se ri San ca ğ› Emîr-i âle mi
Kay se ri Mey da n›’nda (At Pa za r›*) as t›r dı (San cak ta r›) Ha c› Ay vaz’a t› mar ola rak
ve ar ka s›n da ka lan di ğer adam la r› n› da tah sis edil di. Ay n› za man da kö yün ge lir -
or ta dan kal d›r dı. Bu ha di se le rin ma ne vi le rin den bir k›s m› da Ho ca Meh med,
yö nüy le il gi li bir ha di se an la t› l›r. O za - Oruç Fa kih ve Sey di Kâ s›m’›n oğul la r› na
man da şe hir de do la şan Kol tuk çu de ni len mülk ola rak ve ril di. 1500 ta ri hin de ge li ri
mec zup bir zat bir gün Mol la Zâ hid Efen - zea met ola rak tah sis edi len köy de 76 ne -
di’yi yol da çe vi rip “Mol la Zâ hid, ço cuk - fer nü fus ika met et mek te olup bun lar
lar aç t›r” di ye ba ğ› r›r. Mol la Zâ hid de bu - ara s›n da “şeyh”, “fa kih” ve “ho ca” un van -
nu ken di si ne say g› s›z l›k ka bul edip l› kim se ler de bu lun mak ta d›r. Ak ça ka ya
adam ca ğ› z› gö rev li le ri ne döv dür tür. Bu - Kö yü’ ne bağ l› mez ra la r›n ge lir le ri nin bir
nun üze ri ne halk ara s›n da er miş ol du ğu k›s m›, köy de bu lu nan Ak ça ka ya Mes ci -
ka bul edi len bi ça re adam “Os man Efen - di’ne vak fe dil miş ti. 1584 ta ri hin de ge li ri -
di’nin oğ lu nun (Mol la Zâ hid) ana s› n› ağ - nin bir k›s m› Ha c› ‹s ken der’in oğ lu Han
lat t›m” di ye in ler ve ni ha yet bir kaç gün Yu nus’a tah sis edi len kö yün top lam ge li -
son ra bu ha di se ler meydana gelir. ri 10.000 ak çey di. 1484’te 79 ne fer,
Kay se ri Mü ze si ne he di ye edi len Emin 1500’de 78 ne fer, 1523’te 87 ne fer,
Ka ra ka ya ko lek si yo nu içe ri sin de bu lu - 1570’te 105 ne fer ve 1584’te ise 112 ne fer
nan ar ka s› t›r t›k l› bir pa la n›n Ha san Müs lü man Türk nü fus ika met et mek tey -
Ağa’ya ait ol du ğu ifa de edil miş tir. di. 1834 ta rih li Te met tu at kay d› na gö re
köy de ika met eden nü fu sun sa y› s› 465’ti.
Kay nak ça: A. Na zif, Mir’ât (Pa la mu toğ lu) ; ‹l yas Akçakaya’da; çevresindeki köylerin aksi-
Gök han, Kay se ri’nin 191 Nu ma ra l› Şer’iy ye Si ci -
li, H. 1234 / M. 1820-1821-1822, (Ba s›l ma m›ş ne hiçbir zaman gayrimüslim nüfus
Yük sek Li sans Te zi), EÜS BE, Kay se ri 1994; ‹l yas bulunmamıştır. Kö yün baş l› ca mah sul le -
Gök han, “Ak b› y› koğ lu Ha san Ağa Ha di se si”,
Türk Dün ya s› Ta rih Der gi si, (Ey lül 1996), S 117,
s. 35-38.
MEHMET ÇAYIRDA⁄
AK CAN, MEH MET
Şa ir (Ak k›ş la, 1925–1992). ‹l ko kul me zu -
nu dur. Ai le si nin ge çim kül fe ti ne kat k› da
bu lu na bil mek için in şa at iş çi li ği, ›r gat l›k,
ço ban l›k gi bi iş ler de ça l›ş t›, çift çi lik yap t›.
1952 y› l›n da Ta r›m Kre di Ko ope ra ti fi ne
me mur ola rak gir di ve mü dür lü ğe ka dar
yük sel di ği bu gö re vin den l980 y› l›n da
emek li ol du. Şi i re me mu ri ye ti nin ilk y›l -
la r›n da baş la d›. Uzun y›l lar ya z›p bi rik tir -
di ği şi ir le ri ni top la yın ki tap hâ li ne ge tir di
(1983).
Eser le ri: Köy den Esin ti ler (1983)
EM‹R KALKAN Akçakaya Somuncu Baba Camii ve bir sokak