Page 141 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[612] 132 / EKO KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

Kayseri Sanayi Odası tarafından 433 fir- işletmelerin kahir ekseriyeti yeni kurul-
ma esas alınarak hazırlatılan ampirik bir muş olup, uzun işletmecilik deneyimine
çalışmaya göre, ilde faaliyet gösteren fir- sahip değildirler. Bu durum hiç kuşkusuz
maların temel hususiyetlerini aşağıdaki risk alma bakımından önemli bir avantaj
gibi özetlemek mümkündür: Firmaların olsa da, yeterince öz kaynağa sahip ola-
faaliyet dallarına göre dağılımına bakıldı- madıkları için istikrarsız ortamlarda ris-
ğında; % 55’inin metal ana sanayi, işlen- ke maruz kalma olasılıklarını artırabil-
memiş metal ürünleri, mobilya ve tekstil/ mektedir. En büyük sermayeleri risk ala-
tekstil ürünleri alanında faaliyet göster- bilmek ve değişime ve yeni küresel reka-
dikleri anlaşılmaktadır. Buradan hareket- bet koşullarına uyum sağlayabilmek olan
le il sanayinin daha ziyade emek-yoğun bu yeni girişimlerin siyasal olarak da is-
alanlardan oluştuğu; dolayısıyla gelecek- tikrarı tercih etmeleri kolaylıkla anlaşıla-
te küresel rekabette daha fazla yer alabil- bilir. Nitekim aynı çalışmadan söz konu-
mek için daha ileri teknoloji ve onunla su firmaların piyasa ekonomisinin geliş-
uyumlu nitelikli işgücü gerektiren alanla- mesi, özelleştirme ve yabancı sermaye
ra yönelmeleri gerektiği söylenebilir. hareketleri gibi konulara olumlu baktık-
Firmaların istihdam kapasitelerine göre ları anlaşılmaktadır.
ölçek yapılarına bakıldığında ise; % 67’si İlde toplam olarak 785 tesis bulunmakta-
1–50 arası, % 4’ü 201–500 arası ve % dır. Tabloya göre en fazla tesis sayısı 228
3,2’si de 500 ve daha fazla işçi çalıştır- adet tesis ile mobilya ve ev tekstili sektö-
maktadır. Buradan anlaşılmaktadır ki, rüne aittir. Bunu 143 tesis ile metal eşya
firmaların büyük bir kısmı KOBİ niteli- ve 82 tesis ile inşaat ve yapı malzemeleri
ğinde olup, yine küresel rekabet için öl- sektörleri izlemektedir. İl imalat sanayi-
çeklerini büyütmeye ihtiyaç duymakta- nin dağılımına bakıldığında rahatlıkla
dırlar. Nitekim çalışmanın diğer bulgula- görüleceği üzere, Kayseri sanayisinin her
rından anlaşılıyor ki, firmaların ölçeği ne kadar istihdam yaratma kapasitesi ol-
büyüdükçe üretim kapasiteleri, yatırım- dukça yüksek olsa da, şehrin sanayisi çok
ları ve istihdam hacimleri de artmaktadır. ileri teknolojik donanıma dayalı, katma
Ölçek büyüklüğüne göre firmaların dağı- değeri yüksek sanayi dallarından oluş-
lımına bakıldığında; bu bakımdan önde mamaktadır.
olan sektörlerin sırasıyla kimya, gıda, Diğer yandan, ilin sanayi kapasitesi konu-
madencilik, metal, tekstil ve inşaat sek- sunda fikir vermesi bakımından faaliyette
törleri olduğu anlaşılmaktadır. Yine yap- bulunan küçük sanayi siteleri ve burada
tıkları ihracatın büyüklüğü bakımından çalışan işçi sayılarına bakmak gerekir.
sırasıyla tekstil, madencilik, elektrik, mo- Hemen belirtmek gerekir ki, Kayseri çok
bilya, metal ve inşaat sektörleri; yurtiçi eskilerden itibaren bünyesinde çok sayı-
satışlar açısından ise, kimya ve inşaat da küçük sanayi sitesi bulundurmaktadır.
sektörleri önde gözükmektedir. Bu so- Esasında bir küçük işletme ve zanaatkâr-
nuçlar aslında il sanayisinin (ve tabii lar kenti olan Kayseri’nin sanayileşmesi-
ekonomisinin) rekabet gücünün bu alan- ne küçük sanayi sitelerinin önemli katkısı
larda yoğunlaştığını göstermektedir. olduğu, birçok KOBİ ve sanayi kuruluşu-
Ele alınan firmaların % 39’u anonim şir- nun temelinin de küçük sanayi sitelerinde
ket, % 47’si ise limited şirket statüsünde- atıldığı bilinmektedir. Tablo 19’da 2008
dir. Yine firmaların % 87’si aile şirketi itibariyle Kayseri’de küçük sanayi sitele-
niteliğinde olup; bunların % 70’i birinci riyle ilgili temel bilgiler verilmiştir. Bura-
nesil, % 28’i ise ikinci nesil tarafından dan anlaşılacağı üzere, küçük sanayi site-
idare edilmektedir. Başka bir açıdan ele lerinde toplam olarak 7441 işyeri mevcut-
alındığında; söz konusu firmaların % tur ve bu işyerlerinde 36.902 işçi çalış-
59’u 1991 sonrasında (yani en fazla 15 maktadır.
yıllık), % 90’ı ise 1970 sonrasında (yani Kayseri’de küçük sanayi sitelerinde en
en fazla 35 yıllık) kurulmuştur. Demek ki, fazla işyeri sayısı 3033 işyeri ile Yeni Sa-