Page 137 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[608] 128 / EKO KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

meci” kalkınma modelinden “İhracata
Yönelik” kalkınma modeline geçilmiştir.
Buna ek olarak 1985’ten sonra uygulanan
teşvik sistemi, Kayseri’de teşvikli yatırım
yapanları artırdı ve çok sayıda büyük öl-
çekli işletmeler doğdu.
Kayseri Organize Sanayi Bölgesi*’nin ku-
rulması, alt yapısının tamamlanması ve
1989 yılında bu bölgeye teşvik sistemi
içerisinde İkinci Derecede Kalkınmada
Öncelikli Yöre statüsü verilmesi, Kayse-
Kayseri Organize Sanayi Bölgesi (KBB Arşivi) ri’de büyük işletme sayısının çok sayıda
artmasına yol açtı. 1980–1997 dönemin-
şeklinde kurulmaya başlayan özel sektör de her ne kadar gıda, kâğıt, tekstil, metal
yatırımları 1970’lerde sayıca artmakla eşya-makine ve kimya sektörlerinde artış
kalmamış aynı zamanda da ölçeklerini olduysa da asıl sıçrayış yapan sektörler
büyütmüşlerdir. Özellikle 1970’ten itiba- orman ürünleri ile taşa-toprağa dayalı
ren Kayseri’nin bazı ilçelerinde de sanayi sanayi kolları oldu. Ağaç İşleri, koltuk,
yatırımlarına tanık olmaktayız. kanepe ve yatak üreten 3 büyük firma
1970’li yıllarda metal eşya-makine sanayi (İstikbal-İpek-Yataş Mobilya) ile orta öl-
birinci, dokuma sanayi ikinci, gıda sanayi çekteki işletmeler Türkiye’nin bu konu-
üçüncü sırada yer almaktaydı. Bu yıllarda daki ihtiyacının yarıdan fazlasını (% 60)
Kayseri’deki metal eşya- makine sanayi karşılamaktadır. Kayseri sanayisi işletme
alanındaki işletmeler; HEMA Traktör ve çalışan işçi sayısı bakımından, metal
Fabrikası, TAKSAN Takım Tezgâhları eşya-makine ve teçhizat sanayi, dokuma
Fabrikası*, ÇİNKUR Çinko Kurşun Fab- sanayi ile gıda sanayiinde önemli bir yere
rikası, HES Kablo Fabrikası, Has Çelik ve sahiptir. Bu üç sektör, 10 kişi ve üzerinde
Halat Sanayi*, HESFİBEL, ERCİYES Bo- işçi çalıştıran işletmeler içinde % 78’lik
ru Fabrikası*, Bünyan Döküm Makine paya sahiptir. İşçi sayısı bakımından da %
Alet Fabrikası, Asya Madeni Eşya ve 83’lük oranı oluşturmaktadır. İldeki ima-
Emaye Fabrikası. Dokuma alanındaki iş- lat sanayi tesislerinin % 59,5’i büyük öl-
letmeler; Birlik Mensucat*, Karsu Teks- çekli, % 40,5’i orta ölçekli işletme özelli-
til*, Atlas Halı Fabrikası, Saray Halı Fab- ğine sahiptir.
rikası*, Lüks Kadife. Gıda alanındaki iş- Anbar-Boğazköprü arasında kurulan
letmeler; Meysu*, Kemsan, Garipsu, Kay- Kayseri Serbest Bölgesi*, 7 milyon metre-
seri Yem Fabrikası ve bazı un fabrikaları karelik bir alana oturmaktadır.
idi. Ayrıca 1981’de kurulan ASPİLSAN* Kaynakça: Kayseri Sancağı Hakkında Teğ-
Askerî Pil Sanayi ve Ticaret AŞ fabrikası men Bennet Tarafından Hazırlanan Genel
bulunmaktadır. Rapor (1880), (çev. Uygur Kocabaşoğlu), Kay-
1977–78 yıllarında Kayseri’de 356 adet seri 1996; Suraıya Faroqhı, Osmanlı’da Kentler
halı ve ip ticareti yapan firma ile 520 tane ve Kentliler, Kent Mekanında Ticaret, Zanaat
imalatçı vardı. 40.000 halı tezgâhının % ve Gıda Üretimi 1550-1650, (Türkçesi: Neyyir
40’ı ihracat için çalışıyordu. Halı sektö- Kalaycıoğlu), İstanbul 1993; Özen Tok, Kadı
Sicillerine Göre XVII. Yüzyılın İkinci Yarısın-
ründeki üreticilerin % 60’ı girişimcileri- da Kayseri Para Vakıfları, Kayseri 2008; Halil
nin ise % 40’ı Hacılar kökenli idi. Hacılar İnalcık, Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ
halkının bu sektörde başarılı olmasının (1300-1600), (çev. Ruşen Sezer), İstanbul 2003;
altında yatan sebep daha önceleri doku- İnbaşı, 16.YBKayseri; Mehmet Çayırdağ, “Kay-
dukları (1930’lu yıllar) Hacılar Bezi deni- seri Kapalı Çarşısı”, Türk Dünyası Araştırma-
len bez dokumadaki yetenekli işgücünün lar Dergisi, Mart-Nisan, 2006, S. 161, s. 219-
226; Ekrem Erdem, Ahlakla Kalitenin Buluştu-
halıcılığa kaymasıdır. ğu Bir Esnaf Teşkilatlanma Modeli Ahilik,
1980’li yıllarda makro-ekonomi politika- Ankara 2009; Uygur Kocabaşoğlu, Murat Uluğ-
larında değişim yaşanmıştır. “İthal-İka- tekin, Salnamelerde Kayseri, Kayseri 1998;
Sekizinci İzmir Fuarında Kayseri 1938; Kay-