Page 172 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ EMİ / 163 [643]

bir kapıdan girilmektedir. Dikdörtgen hukischer und Osmanischer Zeit”, İstanbuler
planlı cenazelik mekânının üzeri, ortada Mitteilungen, (İstanbul 1958), S. 8, s. 1-39; M
gömme ayakların taşıdığı sivri kemerle Çayırdağ, “Kayseri’de XIV. ve XV. Yüzyıllarda
İki Emîr Ailesi Emîr Zahireddin Mahmud ve
desteklenen sivri beşik tonozla örtülmüş Emîr Şeyh Çelebi”, Vakıflar Dergisi, (Ankara
ve buranın kuzey duvarına mazgal hava- 1998), S. XXVII, s. 133-140; M Sözen, “Anado-
landırma penceresi açılmıştır. Mescit ka- lu’da Eyvan Tipi Türbeler”, Anadolu Sanatı
tına girişi sağlayan taç kapıya iki kollu Araştırmaları 1, İstanbul 1968, s. 167-210; S.
merdivenle çıkılmaktadır. Basamakların Cirtil, Eratna Beyliği Mimarisi, (Basılmamış
altı profillendirilmiştir. Taşkın olmayan, Doktora Tezi), S.Ü. Sosyal Bilimler Ens., Konya
2001, s. 156-164; Z. Bayburtluoğlu, Anadolu’da
saçağa kadar yükselen taç kapı, mukar- Selçuklu Dönemi Yapı Sanatçıları, Erzurum
nas profilli konsolların taşıdığı dört sıra 1993, s. 150; Z. Sönmez, Başlangıcından 16.
mukarnas kavsaralı ve süslemesiz üç bor- Yüzyıla Kadar Anadolu Türk-İslam Mimari-
dürle çevrilmektedir. Alınlıkta, bugün sinde Sanatçılar, Ankara 1989, s. 328-334.
yerinde olmayan, geometrik süslemeli SAİM CİRTİL
olduğunu bildiğimiz iki kabara arasında Emir Şahap Türbesi taç kapı
(çizim: S. Cirtil)
beyaz mermerden iki satırlık sülüs inşa EMİR ŞEYH CEBECİ bk. ŞEYH ÇELEBİ
kitabesi bulunmaktadır. Ayrıca kavsara- EMİR ZAHİREDDİN MAHMUD bk. ZAHİ-
nın altındaki mukarnas sırasının ortasına REDDİN MAHMUD
Bursa kemeri içine yapan mimarın adı
yazılmıştır. Türbe’nin mescit bölümü, iç- EMİRAĞA MAHALLESİ
Kayseri’de bir mahalle olup adını burada
ten dikdörtgen planlı, zemini kesme taş oturan meşhur “mütegallip” Emîr
kaplı, üzeri kuzey-güney doğrultusunda
uzanan, ayakların taşıdığı sivri kemerle Ağa’dan (Emîr Ağa Oğulları*) almıştır. 16.
yüzyıl sonlarında Kayseri’de bu adla bili-
desteklenen sivri beşik tonozla örtülü- nen bir mahalle yoktu. 1834 Temettuat
dür. Güney duvarındaki pencere içte kayıtlarında Hasan Fakih Mahallesi’ne
farklı yapılarak kıble cephesi vurgulan- bağlı “Emîr Ağa Cemaati” 80 hane, 19.
mıştır. Türbede Emîr Şahap’ın, Kutluğ yüzyıl sonlarında “Hasan Fakı Emîr Ağa
Tekin Hatun’un ve şahsı bilinmeyen bir Mahallesi” 114 hane nüfusu; Sıbyan Mek-
kişinin daha sandukası yer almaktadır. tebi, Bezirhane ve Çeşme (Matara Çeş-
Sandukalar dikdörtgen gövdelidir ve baş mesi) bulunuyordu. Mahalle bünyesinde;
şahideleri yükseltilmiştir. Kitabedeki ta- Çavdar Sokağı, Karaca Sokağı, Uzun So-
rihten, buranın Alâeddin Eratna’nın Ana- kak, Hacıağa Sokağı, Kibar Sokağı ve
dolu valiliğinine vekâlet ettiği ilk günler- Kahramanoğlu Sokağı vardı. Son düzen-
de yapıldığını anlıyoruz. Beylikler Döne- lemelerde ortadan kalktı.
minin Anadolu’da yaygın uygulanan ve
eyvan türbe geleneğine dayanan, fakat Kaynakça: H. Cömert - İ. Demîr, Kayseri Te-
mettuat Defteri, Kayseri 1998, I. 273; H. Cö-
eyvan özelliği olmayan dikdörtgen göv- mert, 19. Y Kayseri, s. 125; Yücel Özkaya, Os-
deli, beşik tonoz örtülü türbelerin Kayse- manlı İmparatorluğunda Ayanlık, Ankara
ri’deki en erken örneğidir. Emîr Şahap 1994, s. 111.
Türbesi’ni yapan Amelî Kalûyan bin Ka- HÜSEYİN CÖMERT
ra Bolu, Kayseri’deki 1333 tarihli Bünyan
Ulu Camii’nin de banisidir. EMİRSULTAN MAHALLESİ
İlk olarak 1500 tarihli defterde Karagü-
Kaynakça: A. Çakmakoğlu Kuru, Fetihten
Osmanlı Dönemine Kadar Kayseri’de Türk den adı altında kaydedilen mahalle, 1520
Devri Mimarisi, Ankara 1998, s. 367-374 Sa- tarihli Karaman-Rum İcmali olan defter-
toğlu, “Emîr Şahap Türbesi”, Ansiklopedi, s. de Karagüden nâm-ı diger Emîr Sultan
99; A. Yeğen, Kayseri’de Tarihi Eserler, Kay- adı altında kaydedilmiştir. Arşiv kayıtla-
seri 1993, s. 91; Erkiletlioğlu, KT, s. 180-181; K. rında Kiçi Kapu’ya tabi olarak kaydedi-
Erdmann, “Weitere Nahtrage zu den Beobach-
tungen auf Einer Reise in Zentralanatolien”, len mahalle ismini burada bulunan Emîr
Archaologischer Anzeiger, (1957), s. 361-372; Sultan Mescidi’nden almaktadır. Müslü-
K. Erdmann, “Zür Türkischen Baukunst Seldsc- man-Türk nüfusun meskûn olduğu ma-