Page 400 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ GÖM / 391 [871]

profilli silme kuşağını oluşturan iki parça nen, önünde dükkânları ve tartı yeri olan
blok taş hakkında bazı tereddütlerimiz Yeni Han’ın tamamı, bahsedilen hanın
vardır. Bu tereddütlerimiz gerek saçağın kapısı yakınında bir dükkân, Hallaçlar
batı yönde 0,22 m içeriden başlaması, (pamukatan) Çarşısı’nda bir dükkân, ka-
gerekse profilli silmenin ön cephede dö- yıtları bulunmaktadır. Görüldüğü gibi
nüş yapmış olduğu halde aşağıya kadar vakfiyede han “Yeni Han” olarak geç-
inmemiş olması, saçağı oluşturan iki par- mektedir. İçerisinde daha çok deri ile il-
ça blok taşın, bir onarım sırasında konul- gili işler yapıldığından han, deri hanı an-
duğu düşüncesini akla getirmektedir. lamında “Gön Hanı” ismini almıştır. Pir
Gömleksiz Çeşme’nin sivri kemeri; Gav- Mehmed Paşa Osmanlı tarihinin büyük
remoğlu (1508), Çakaloz (1582) ve Çu- vezirlerinden biridir. Türk asıllı olup Ce-
kurlu (XVI. yüzyıl sonları, XVII. yüzyıl maleddin Aksarayi soyundandır. Meh-
başları) çeşmelerinin kemerleri ile kıs- med Paşa, Yavuz Sultan Selim’in son,
men benzerlik arz eder. Bu örnekleri Kanuni Sultan Selim’in de ilk veziridir.
dikkate alarak Gömleksiz Çeşme’nin de 1518’de vezir-i âzam olmuş, 1522’de Ka-
muhtemelen XVI. yüzyılın sonlarına nuni tarafından emekliliğe sevkedilmiş-
doğru inşa edilmiş olabileceğini düşün- tir. Dokuz buçuk yıl bu şekilde yaşadıktan
mekteyiz. sonra 1532’de devşirme vezirlerin düş-
Kaynakça: Denktaş, Su Yapıları, s.49-52; manlığı ile zehirlenerek hayatı son bul-
Denktaş, KYA, s. 176-179; İ. Hilmi Tanışık, İstan- muştur.
bul Çeşmeleri, İstanbul, 1945, C. II, s. 326, 332,
338; M. Münir Aktepe, “Matbah Emini Halil Kaynakça: Mehmet Çayırdağ , “Kayseri Kapalı
Efendi’ye Dair Bazı Notlar”, İÜEFTD, İstanbul, Çarşısı”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi,
1960, C. XI, s. 15, 65; Ömer Yörükoğlu, Kayseri İstanbul 2006, s. 161; Mehmet Süreyya, Sicil-i
Çeşmeleri, Kayseri, 1987, s. 28; A. Nazif, Meşâ- Osmanî, (çev, Seyit Ali Kahraman), İstanbul
hir (Diriöz’ler),s. 38- 45; Mehmet Karagöz, 1996, C.IV; İsmail Hami Danişmend, İzahlı Os-
XVIII. Asrın Başlarında Kayseri (1700-1730), manlı Tarihi Kronolojisi, İstanbul 1971, C. II, 5;
(EÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü- Basılmamış Dok- İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, C. II.
tora Tezi), Kayseri, 1993, s. 120. Ankara 1998.
MUSTAFA DENKTAŞ MEHMET ÇAYIRDAĞ

GÖN HANI GÖNCÜZADE KÂSIM EFENDİ
Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Âlim (1761–Kayseri, 1842). Babası Gön-
Süleyman zamanının vezir-i âzamların- cüzade Mehmed Efendi’dir. İlk tahsilden
dan Pir Mehmed Paşa’nın Kayseri’de sonra bir müddet Ankaralı Sarı Abdullah
yaptırdığı han. Kapalı Çarşı içerisinde Efendi ile Akşehirli Osman Efendi’nin
Vezir Hanı, Uzun Çarşı ve Urgancılar derslerine devam etti. Daha sonra büyük
Çarşısı arasında yer alan ve bugün çok âlim Ebu Said Mehmed Hâdimîzade
harap halde olan hanın kalıntılarından Mehmed Emin Efendi’nin sohbetlerine
iki katlı olduğu anlaşılmaktadır. Orijinal katıldı. Uzun yıllar onun derslerine ve
girişi ve kapısı hâlen mevcuttur. Binanın hizmetine devam ederek 1797’de icazet
bir kısmının üzerine sonradan Güngör- aldı. Hocasının isteği üzerine Kayseri’de
mez Minareli Mescidi* yapılmıştır. Ha- ilim öğretmeye başlayınca, ders halkası
len evladı elinde idare edilen mülhak bir bir anda yüzlerce talebeyle doldu ve şöh-
vakıf olan hanın şahıslara geçmiş kısım- reti kısa bir süre içinde bütün Anadolu
larının kamulaştırılarak restore edilmesi şehirlerine yayıldı. Âlimler arasında “Kâ-
gerekmektedir. Pir Mehmed Paşa Vakıf- sım-ı Allâme” unvanıyla şöhret kazandı.
lar Genel Müdürlüğü arşivinde 1991 nu- Şeyh İbrahim Tennûrî Camii’nin şeyhlik
maralı defterin 165. sayfasında kayıtlı kürsüsüyle hatiplik vazifesinin kendine
bulunan H 927 (M 1521) tarihli vakfiyesi- verilmesinin ardından bütün vakitlerini
nin Kayseri ile ilgili kısmında; Kayseri’- bazen camide, bazen de caminin karşı-
deki vakıflar ile ilgili olarak; sında bulunan evinde İslam’ı anlatmak,
Kayseri’de hududu ahali tarafından bili- ilim öğretmek, vaaz ve nasihat etmekle