Page 139 - kayseri-medeniyetlerin-besigi
P. 139
erciyes Dağı | erciyes Dağı'nın cOğrafi ve JeOlOJik yapısı
mount ercIyes | GeoGraPhy and GeoloGIc structure of ercIyes 139
ERCIYES DAĞI'NIN COĞRAFI VE JEOLOJIK YAPISI GEOGRAPHY AND GEOLOGIC
Kayseri’nin sembolü olmuş ve “Kayseri” ismiyle bütünleşmiş olan STRUCTURE OF ERCIYES
Erciyes Dağı, İç Anadolu Bölgesi’nin en yüksek dağı olup, gerek yük- Erciyes Mountain, which is the symbol of Kayseri and integrated with
seltisi, gerekse kapladığı alan bakımından Türkiye’nin önemli dağları the name of “Kayseri”, is the highest mountain of the Central Anatolia
arasında yer almaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği 3,917 m olan Region and it is one of the most important mountains of Turkey in terms
Erciyes Dağı, tali koniler ve lav akıntıları ile 1,000 m 'yi geçen bir alana of its area of elevation and its coverage. Erciyes Mountain, which is 3,917
2
yayılmış durumdadır. m above sea level, has spread over an area exceeding 1,000 square meters
Dağın kuzeyinde ortalama 1,050 m yükseltiye sahip Kayseri Ovası, with lacustrine columns and lava flows.
güneyi ve batısında 1,075 m yükseklikteki Develi Ovası yer almaktadır. Kayseri Plain with an average elevation of 1,050 m to the north of
Erciyes Dağı'nın en yüksek sivrisi olan Büyük Erciyes (3,917 m) ile bunun the mountain, and Develi Plain at 1,075 m in the south and west. Büyük
batısında alçak ikinci sivrisi Küçük Erciyes (3,703 m) dağın karakteristik Erciyes (3,91 7m), which is the highest point of Erciyes Mountain, and the
görüntüsünde önemli yer tutmaktadır. Bütün bu evrede, yazın da karlı second highest point which is low on the west of it, are important in the
olan dağın duvak bölümü, çok uzaklardan bile görülür. characteristic appearance of the mountain with small Erciyes (3,703 m).
Erciyes Dağı, jeolojik yaş bakımından yakın geçmişte sönmüş In all this stage, the mountain veil part of the mountain, which is snowy
bir “yanardağ”dır. Dağın yamaçlarında ve eteklerinde çok sayıda tali in summer, is seen from far away.
volkan konileri ve lav akıntıları bulunmaktadır. Tali volkan konilerinin Mount Erciyes is an extinct “volcano” in geopolitical age in the recent
bazıları, küçük bir tepe özelliği gösterirken, bazıları orta yükseklikte past. There are numerous volcanic cones and lava flows on the slopes and
dağ sınıfına girecek özelliktedir. Bu konilerin başlıcaları: skirts of the mountain. While some of the volcano colons show a small hill
Yılanlı Dağ (1,643 m), Ali Dağı (1,870 m), Bozdağ (1,772 m), Gökdağ feature, the prints are capable of entering the mountain class at medium
(2,197 m), Karnıyarık Tepesi (2,391 m), Kefeli Dağı (2,417 m), Lifos Tepesi altitude. The main topics are:
(2,509 m), Yılband Dağı (2,602 m), Kolanlı Dağı (2,680 m), Sütdonduran Yılanlı Mountain (1,643 m), Ali Mountain (1,870 m), Bozdağ (1,772 m),
Tepesi (2,797 m), Eğrikuzey Tepesi (2,926 m). Gökdağ (2,197 m), Karnıyarık Hill (2,391 m), Kefeli Mountain (2,417 m),
Bu tali volkan konilerinin dışında, dağın yamaçlarında ve etekle- Lifos Hill 2,509 m), Yılbanu Mountain (2,602 m), Kolanlı Mountain (2,680
rinde irili ufaklı çok sayıda tali volkan konisi bulunmaktadır. Bu yapısı m), Sütdonduran Hill (2,797 m), Eğrikuzey Hill (2,926 m).
ile Erciyes bir “küme volkan” özelliğine sahiptir. Apart from these volcanic groups, there are many volcanic entities
Erciyes Dağı'nın oluşumunda rol oynayan volkanik püskürmeler, on the slopes and skirts of the mountain. With this structure, Erciyes has
günümüzden yaklaşık 65 milyon yıl önce (II. Jeolojik Zaman sonu) a “cluster volcano” feature.
başlamıştır. Çoğunlukla bazaltik lavların yüzeye çıktığı bu dönemde, Volcanic eruptions, which play a role in the formation of the Erciyes
kırık (fay) hatlardan çıkan lavlar geniş alana yayılmış ve yayvan, adeta mountain, have begun about 65 million years ago (II. Geologic time end)
kalkan şeklinde volkanik bir temel oluşturmuşlardır. Bu temelin izlerini In this period, where basaltic lavas mostly surfaced, lava emerging from
oluşturan bazaltları kuzeyde Erkilet civarında bulmak mümkündür. the fault lines spread over a wide area and formed a volcanic basement
Günümüzde yüksek Erciyes Dağı volkan konisi, bu temel üzerine in the form of a broad, almost flattened form. It is possible to find the
oturmaktadır. basalts forming the traces of this foundation in the north near Erkilet.
30 milyon yıl önce (II. Jeolojik Zaman’ın ikinci yarısından itibaren) Mount Erciyes volcano is now sits on this base.
göllerle kaplı olan bölgede başlayan volkanik etkinlik sonucunda, yerin As a result of volcanic activity beginning 30 million years ago (from
derinliklerinden yeryüzüne çıkan volkanik katı materyal göllerin içinde the second half of II. Geologic time), the volcanic solid material from the
geniş bir alanda tortul malzemeyle ara tabakalı olarak yığılmıştır. Bunun depths of the earth was stacked with intercalation layers in a large area of
kanıtlarını kuzeyde Erkilet’in yamaçlarında görmek mümkündür. Bu sediment in the lakes. Evidence of this can be seen in the northern slopes
geniş havzada yığılan volkanik küllerin suyla ilişkisi bu alanların kara- of Erkilet. In this vast basin, the volcanic ash deposits are associated with
laşması ile geniş alanlarda tüf platoları meydana gelmiştir. the waters and the tuff platelets have been formed in large areas by the
Bir volkan konisi olarak Erciyes Dağı'nın yükselmesini sağlayan confusion of these areas.
volkanik püskürmeler, yaklaşık 5,5 milyon yıl önce andezitik türdeki The volcanic eruptions that led to the eruption of Mount Erciyes as
lavların yer yüzüne çıkmaya başlamasıyla meydana gelmiştir. Bu evrede; a volcano arena have begun to emerge from the surface of the andesitic
volkanik püskürmeler şiddetlenmiş ve yeryüzüne çıkan lavlar ile diğer species of lavas about 5.5 million years ago. In this phase; The volcanic
volkanik taşların üst üste yığılması başlamıştır. Bundan dolayı, Erciyes eruptions have intensified and the lava that has emerged on the earth
Dağı bir tabakalı–volkan (strato–volkan) özelliğindedir. Bu evrede yer and other volcanic stones have begun to stack up. Therefore, Mount
kabuğu hareketleri ile arazide kırılmalar, çökmeler, yükselmeler olmuş- Erciyes is a layered volcano (strato–volcano). At this stage, ground crust