Page 231 - kayseri-medeniyetlerin-besigi

tariHi eserler | Hunat külliyesi
hIstorIcal artIfacts | hunat KullIye 231

Manzûmenin plan tasarımında, özellikle harimin kuzeybatısında The inscription on the western portal of the mosque where it is
üç sahın genişliğinde ve iki sahın derinliğindeki alan, Mahperi Hatun written that the owner is Mahperi Hatun and it was built in 1238 after
Türbesi için ayrılmıştır. İnşa kitabesi olmayan türbenin tarihi, tartış- her husband died and his son Gıyaseddin Keyhüsrev II took the throne.
malıdır. Türbenin camiden sonra, 1260 yılı dolaylarında yapıldığı kesin It is seen to have added small–sized women part to the west of the bath.
olmakla birlikte, yerinin önceden belirlenmiş olmadığı akla yatkındır. In the square where the mosque and the madrasah are opened, the wall
Haluk Karamağralı; Mahperi Hatun Türbesi’ni medreseye bağlayan tiles which appear as a result of excavations made in baths which are
geçidin iki tarafında medrese duvarında çıkıntı teşkil eden bir yapı baki- distorted and affect the orientation of the structures are very special.
yesinin bulunduğunu, bu bakiyeye ait taşların kuyruklarının medrese In the plan design of the complex, especially in the north of the harim,
duvarına gömülmüş ve medrese duvarı ile bu bakiyenin her iki yanda the area of three faults and the depth of the two factions is reserved for
dilatasyon meydana getirmiş olduğunu, burada medrese yapılırken Mahperi Hatun Tomb. The history of the tomb, which does not have a
muhafaza edilmiş eski bir yapının olduğuna işaret eder. Duvar kalın- construction inscription, is controversial. It is conceivable that the place
lığı ve örtü sistemi ile bu yapının, gayri–i İslamî olduğuna hükmeder. had not been predetermined, although it is certain that the tomb was
Karaman’da XVII–XVIII. yüzyıllarda yapıldığı tahmin edilen ve halen built around 1260 years after the construction of the mosque. Haluk Kara-
hapishane olarak kullanılan Ermeni Kilisesi’nin güneydoğu köşesinde mağralı thinks Mahperi Hatun Tomb is connected to the madrasah on the
“vaftiz hücresi” olduğu söylenilen aynı tipte bir yapı olduğunu, özellik two sides of the wall of the madrasah, the structure of a building that is
olarak araştırmalarına ve eldeki bilimsel verilere göre Hunat Medre- protruding, the stones of this stone are buried in the wall of the madrasah
sesi’ne bitişik bu gayr–i İslâmi yapının da bir vaftiz hücresi olmasını and the madrasah wall and this gaze have brought to the dilatation square
muhtemel olarak görür. in both directions. Here, there already exists an old structure. With the
Ona göre: “Texier, caminin XIV. yüzyılın ortalarında Hacı Bay- wall thickness and the covering system, it is understood that this work is
ram’ın arkadaşı ve tarikatın kurucusu olan Hoven adlı bir dervişin non–Islamic. There is a similar structure built in XVII–XVIII centuries in
hatırasına yaptırıldığını yazmaktadır. H.E. Tozer’de türbenin mahalli Karaman. It is estimated that building made in the century and is still in
olarak “Hwant” teleffuz edilen “Hoven” adlı dervişe ait olduğunu the southeast corner of the Armenian Church used as a prison “baptism
belirtmiştir. Sanat tarihçileri, Huand Hatun’un hüviyeti kesin olarak cell” is rumored same type is a structure, and the research characterized
bilindiği için, bu seyyahların nakilleri üzerinde durmamıştır. Ancak by scientific data Huand Madrasah adjacent to this non– Islamic structure
kendisine göre, rivayetlerin asırlar boyunca değişerek tanınmayacak in a baptism cell.
hale gelmesini, Erzurum’daki Çifte Medrese örneğinde gösterir. Yine According to him: “Texier writes that the mosque was built in the
başka bir araştırmacı da –Osman Gürbüz– onu teyit edecektir. Medrese middle of the XIV century, in the memory of a dervish named Hoven,
ve cami yapılırken, bu gayr–i İslami yapının üzerine Huand Hatun a friend of Hacı Bayram. H.E Tozer stated that the tomb belongs to the
Türbesi yapılarak korunduğunu ve İslami bir hüviyet kazandığını dervish called ‘Hoven’ which is locally ‘Hwant’. Art historians have not
ifade eder. Ancak türbe yıkılıp, yerine Mahperi Huand Hatun Türbesi stopped on the transplants of these travelers since Huand Hatun's identity
yapılınca, türbede yatan dervişin lakabıyla, Mahperi Hatun arasında is strictly known. According to him, however, it shows that the narratives
*
bir bağ kurulup, halk arasında söylene söylene Mahperi Huand Hatun have become unrecognized for centuries, in the example of the Double
olmuştur, şeklinde açıklama yapar. Madrasah in Erzurum. Another researcher will confirm it –Osman Gürbüz.
♦ Hunat Medresesi'nden bir detay Yine devamla; genel yapıyı dikkate alarak Mahperi Hatun’un Türbesi While the madrasah and the mosque are being built, this unoccupied
için civarda yer bulmanın zor olduğunu, avluda ise hasara uğramış belki Islamic building is said to have been preserved by the Huand Hatun Tomb
de yıkılmış türbenin üzerine, yeni türbenin inşa edildiğini, zorlanarak and earned an Islamic masterpiece. However, the tomb was demolished
da olsa türbenin Medrese'ye bağlandığını ifade eder. Minarenin 1726 and replaced by Mahperi Huand Hatun Tomb, and Mahperi Huand Hatun
yılında yapıldığını, ezanın daha önce muhtemelen dama çıkılarak was mentioned as a connection between Mahperi Hatun and the people.
*
okunduğunu belirtir. Taking into account the overall structure of Mahperi Hatun it is diffi-
cult to find a place in the vicinity to the tomb in the courtyard damaged,
* “Alaeddin Keykubad, Kalanaros (Alâiyye) Kalesi’ni 1221’de fethetmiş ve şehrin
hâkimi Kyr Vart’ın kızı ile evlenmiş, sultan sonradan Mahperi Hatun adını * “Alaeddin Keykubad conquered Kalanaros (Alaiyye) the fortress city of the 1221's
almıştır. Bir müddet Hristiyan kalan Mahperi Hatun’un ihtida ettiği tarih tespit and married the judge's daughter Kyr Vart, the sultan took the Mahperi Hatun
edilememiştir. II. Gıyaseddin Keyhüsrev, İstanbul Latin İmparatoru Baudouin’e name later. The history of Mahperi Hatun, which was a Christian for a while, can
gönderdiği bir mektupta; “Mahperi Hatun'un anesinin Hristiyan olduğunu ve not be traced. Gıyaseddin Keyhüsrev II in a letter to Istanbul Emperor Baudouin of
babasının sağlığında dinini muhafaza ettiğini” yazmıştır. Alaeddin Keykubad 4 Istanbul; “That his mother is a Christian and that his father is oblivious to religion
Şevval 645/31 Mayıs 1237’de ölmüştür Mahperi Hatun Şevval 635/Mayıs–Haziran in his righteousness”. Alaeddin Keykubad 4 Şevval 645/31 died in May 1237 and
1238’de caminin inşasını emretmiştir. Tarihçilere göre, bu aralıkta İslamiyeti kabul Mahperi Hatun ordered the construction of the mosque in Şevval 635 / May–June
ettiği sanılmaktadır. 1238. According to historians, it is believed that she accepted Islam in this period.