Page 424 - kayseri-medeniyetlerin-besigi
P. 424
KAYSERİ | MEDENİYETLERİN BEŞİĞİ
424
KAYSERI | CRADLE OF CIVILIZATION
kullanımı bir süre daha devam etmiş 1926 yılında Bünyan Halı İpliği dyed artificial dyes to be materials in the state of the production, cotton
Fabrikası’nın kurulmasıyla da artık önemini kaybetmiştir. yarn started to be used.
Bünyan halıcılığının temeli Orta Asya kökenli olup, Anadolu’daki On average, there are 16–30 stitches per cm in Bünyan carpets. The
2
zaman içerisindeki sosyal, ekonomik, kültürel değişimlerin zorlamasıyla higher the number of stitches in cm of the carpet, the better quality it is.
2
gelişim evresini tamamlamıştır. 1908–1909 yıllarından itibaren Bünyan The fact that the red color which is known as the favorite color of
halılarında malzeme olarak suni boyalarla boyanmış fabrikasyon yün the Turks in the world is symbol of wealth and nobility makes this color
ipliği ile pamuk ipliği kullanılmaya başlanmıştır. frequently used. Gordes traditional knots are preferred while traditional
Bünyan halılarında cm 'sinde ortalama 16–30 ilmek bulunmak- motifs called “fine flower, wheat, grape, turn, cuff” are used. The weft and
2
tadır. Halının cm ’sinde ilmek sayısı ne kadar fazla olursa, kalitesi o warp of the body is made from cotton yarn and the weaving parts are
2
nispette iyi olur. made from wool. It is double knotted and it is not possible to dismantle.
Bünyan halılarında Türklerin en sevdiği renk olarak bilinen kırmızı There are 20 knots in width and length (it is painted with root paint).
rengin zenginlik ve asalet sembolü olması, bu rengin sık kullanılmasına
neden olmuştur. WEAVING IN KAYSERI
Kayseri is an important center for weaving. In the region, there are
KAYSERI’DE DOKUMACILIK pile (carpet) weaving, plain weaving, hand woven fabrics, wicker weaving,
Kayseri, dokumacılık yönünden önemli bir merkezdir. Yörede havlı basket weaving, multiplier (column) weaving.
(halı) dokumalara, düz dokumalara, elde dokunmuş kumaşlara, hasır
dokumalara, sepet örücülüğüne, çarpana (kolon) dokumalara rastlanır. Plain Weaving
Plain weaves are usually expressed in the form of “yaygı”. They are the
Düz Dokumalar types of weaving that are left outside the carpet, transverse and vertical,
Düz dokumalar, genellikle “yaygı” şeklinde ifade edilir. Halı dışında passing through two or more yarn forms. Plain weaves are classified in
kalan, enine ve dikey, iki veya daha çok iplik grubunun birbiri arasından four groups: kilim, cicim, zili and sumak.
değişik şekillerde geçerek meydana getirdikleri dokuma türleridir. Düz The transfer of patterns to plain weave is more creative when com-
dokumalar; kilim, cicim, zili, sumak şeklinde dört gruba ayrılır. pared to the carpets. It does not follow an order. Patterns are not designed
Düz dokumalarda desenlerin dokumaya aktarılması halıyla kıyas- and drawn on plain weaves made in traditional style. The weaver either
landığında daha özgürcedir. Sıra takibi söz konusu değildir. Geleneksel touches the motifs they memorize as they come in or turns it into a pre
tarzda yapılan düz dokumalarda da desenler tasarlanıp çizilmez. Doku- woven weave. The motifs are geometrical as a result of weaving technique.
yucu ya içinden geldiği gibi ezberlediği motifleri dokur ya da önceden Yarns used in the woven fabrics of Sarız and its villages are spindles,
dokunmuş bir dokumayı ters çevirerek onu dokumaya aktarır. Motifler, yarns, crests, reels, etc., and these woolen yarns obtained are painted
dokuma tekniğinin gerekliliğinden ötürü geometriktir. with powder paint or natural dyes. Nowadays, cotton yarns are also used
Sarız ilçesi ve köylerindeki dokumalarda kullanılan iplikler; iğ, öreke, as mordant material when they are painted.
kirman, çıkrık gibi büküm aletleri kullanılarak elde edilir ve elde edilen Green (yeseni), gray (boz), white (anamalı), orange (reddish yellow),
bu yün iplikler toz boya veya doğal boyalarla boyanır. Günümüzde pamuk yellow (raw yellow), molasses, brown and tones, red, pink (şayak), black
iplikler de boyanırken mordan maddesi olarak sap (seğ) kullanılır. and purple are used İn Sarız weavings.
Sarız dokumalarında yeşil (yeseni), gri (boz), beyaz (anamalı), turuncu In the painting of the yarns, plants such as apple leaf, walnut green
(kınalı sarı), sarı (çiğ sarı), pekmez rengi, kahverengi ve tonları, kırmızı, crust and leaf, karamık root, sütleğen, çapla are used. After dyeing, the
pembe (şayak), siyah ve mor renk kullanılır. mixture is smeared and sour (sumac) is thrown during the dyeing process
İplerin boyanmasında elma yaprağı, cevizin yeşil kabuğu ve yaprağı, for the non–flowing of the colors.
karamık kökü, sütleğen, çapla gibi bitkiler kullanılır. Boyandıktan sonra Rugs, pattern and motif characteristics of the kilims that have been
renklerinin akmaması ve solmaması için boyama işlemi sırasında karı- woven in Sarız for many years can be analyzed in 4 groups, including
şıma kezzap ve ekşi (sumak) atılmaktadır. seleser kilims, bird kilims, sandıklı kilims and chain kilims. This area is rich
Sarız’da uzun yıllar dokunan kilimler, desen ve motif özelliklerine in weaving techniques.
göre seleser kilim, kuşlu kilim, sandıklı kilim, zincirli kilim olmak üzere Kemer village of Sarız is a village where there is an example of a sack
4 gruba ayrılır. Özellikle kilim ve cicim dokuma tekniklerinde oldukça weaving.
zengin dokumalar mevcuttur. Pınarbaşı regional weaving characteristics are similar to those of Sarız
Sarız’ın Kemer köyü, çuval dokuma örneği ile tanınan bir köydür. region but the kilim technique in the region is more common. The motifs
Pınarbaşı yöresi dokuma özellikleri Sarız yöresi dokumalarına on the kilims include patterns from nature, animal figures, and motifs
benzer ama yörede kilim tekniği daha çok yaygındır. Kilimlerde motif integrated with the feelings of the weaver.