Page 71 - kayseri-medeniyetlerin-besigi
P. 71
kayseri tariHi | ilHanlı, eretna, kaDı BurHaneDDin DÖnemlerinDe kayseri
hIstory of KayserI | KayserI In IlKhanIds, eretna and KadI BurhaneddIn PerIods 71
ILHANLI, ERETNA, KADI BURHANEDDIN a result of the Mongol raids in the years 1243–1277, thousands of men
DÖNEMLERINDE KAYSERI were killed and buildings were destroyed.
Kösedağ mağlubiyetinden sonra devlet adamlarının siyasi ihti- Despite all the events and controversies, Kayseri and its surround-
ras ve entrikaları sonucu Selçuklular, Moğolların hakimiyeti altına ings have undergone the most brilliant years of medieval history under
girdi. Kudretli hükümdarlar, sağlam devlet adamları ve saadet devri Seljuk rule.
kapanarak, devlette gerileme dönemi başladı. II. İzzeddin Keykavus,
IV. Rükneddin Kılıçarslan, II. Alaeddin Keykubad’ın 1249–1254 yılları KAYSERI IN ILKHANIDS, ERETNA AND
arasındaki müşterek saltanat dönemlerinin akabinde taht kavgaları KADI BURHANEDDIN PERIODS
başlamıştı. Moğolların desteğiyle IV. Rükneddin Kılıçarslan, devletin After Kösedağ defeat, the political ambitions and intrigues of the
başına geçti. Bir müddet sonra, IV. Rükneddin ile II. İzzeddin arasında statesmen The Seljuks were under the domination of the Mongols. Mighty
yapılan savaşta, IV. Rükneddin yenildi, Develi’den Sis’e doğru giderken rulers, tough statesmen, and peace period ended and decline of the state
Türkmenler tarafından yakalanıp Kayseri’ye, buradan da II. İzzeddin has begun. After II. Izzeddin Keykavus, IV. Rükneddin Kılıçarslan and II.
tarafından Burgulu Kalesi’ne gönderildi. 1308 yılında ise son hüküm- Alaeddin Keykubad, between 1249–1266, following the period of common
dar II. Gıyaseddin Mesud’un ölümü ile Anadolu Selçukluları tamamen reign, wars for the throne began. With the support of the Mongols IV.
çökerken, Anadolu doğrudan İlhanlı hâkimiyeti altına girdi. Rükneddin Kılıçarslan, became the head of state. After a while, in the
İlhanlılar Dönemi'nde Anadolu’nun diğer şehirlerinde olduğu gibi, war between II. İzzeddin and IV. Rükneddin, IV. Rükneddin was defeated,
Kayseri’de de bir çok önemli olay yaşanmıştır. Bunlardan biri, Memlûk captured by Turkmen from Develi to Sis, going to Kayseri, and was sent
Sultanı Baybars’ın Moğollara karşı yaptığı Kayseri seferinin sorumlusu to Castle of Burgulu by II. İzzeddin. In 1308, with the death of II.
olarak Kayseri kadısı Celâleddin Habib ile Muinüddin Pervane’nin Gıyaseddin Mesud, the Anatolian Seljuks were completely collapsed,
İlhanli Hükümdarı Abaka Han tarafından öldürtülmesidir. and the Ilkhanid domination began to be felt completely.
İlhanlılar sonraki yıllarda Anadolu’yu, gönderdikleri genel valilerle Ilkhanids period; as in other cities of Anatolia, there have been
yönetmeye başlamışlardır. Bunların en güçlüsü Emir Çoban’ın oğlu many important events in Kayseri. One of them is that the murder
Timurtaş’tı. İlhanlı hükümdarı Ebu Said’in yaşının küçük olmasından of Mamluk Sultan Baybars by Kayseri judge Celâleddin Habib and
istifade ederek ayaklanan Timurtaş başarılı olamamıştır. (Timurtaş, Muinüddin Pervane as ilhanli kings, Abaka Khan, since he was found
Memlûklülere sığınmış ve orada idam edilmiştir.) Timurtaş kayın- responsible for the Kayseri campaign against the Mongols.
biraderi Uygur Türkleri’nden Eretna Bey’i vekil olarak bırakmıştır. In the following years, Ilkhanis began to direct Anatolia with
İlhanlı hükümdarı Ebu Said’e bağlı olan Emir Eretna, onu vefatıyla the general governors they sent. The strongest of these are; Emir
1343 yılında Sivas–Erzincan Ovası'nda Moğolları yenerek, Sivas’ta Coban's son Timurtaş. Timurtaş, who rebelled benefiting from the
sultanlığını ilân etmiştir. Orta Anadolu’da kurduğu devletin sınır- young age of Abkhaz Said, the ruler of the Ilkhanid, was not suc-
ları, Sivas, Kayseri, Niğde, Ürgüp, Aksaray, Ankara, Amasya, Tokat, cessful. (According to the narratives, he was taken or executed by
Merzifon, Samsun, Erzincan, Şarkikarahisar, Çorum, Develi–i Kara- the Memlûks.) Timurtaş left Eretna Bey from his brother–in–law
hisar’dan ibarettir. Eretna Devleti’nin merkezi Sivas idi. Emir Eretna, Uighur Turks as deputy. Emir Eretna, who was attached to the
“Sultan” unvanını kullanmış, adına sikke kestirmiştir. Ilkhanid ruler Abu Said, proclaimed his Sultanate in Sivas, defeat-
Eretna Bey; 1352’de vefat ederek, Kayseri’de Köşk Dağı adı verilen ing the Mongols in Sivas–Erzincan rubble in 1343. The borders of
yerde, kendisi tarafından yaptırılan medresedeki türbeye def- the state established in Central Anatolia are Sivas, Kayseri,
nedilmiştir. Alaüddin Eretna, emirliği sırasında Anadolu’yu Niğde, Ürgüp, Aksaray, Ankara, Amasya, Tokat, Merzifon,
ziyaret eden ve 1333’de Kayseri’ye gelen meşhur seyyah Samsun, Erzincan, Şarkikarahisar, Çorum and Develi–i
İbni Batuta ile de görüşmüştür. İbni Batuta şehir hakkında Karahisar. The center of the Eretna State was in Sivas.
bilgi verdikten sonra, Eretna Bey’in hanımından bir çok Emir Eretna used the title “Sultan” and cast a coin in
hediyeler aldığını belirtmektedir. his name.
Eretna’nın vefatından sonra, tahta “Gıyaseddin” unva- Eretna Bey; died in 1352 and was buried in a mau-
nıyla oğlu Mehmed Bey geçti. Mehmed Bey’e karşı kardeşi soleum built by him in a place called Köşk Mountain in
Cafer Bey, saltanat mücadelesine girişmiş, bu dönemde Kayseri. Alaüddin Eretna also met with the famous trav-
Kayseri Eretna Devleti’nin ikinci merkezi olma özelliğini eler Ibn Batuta who visited Anatolia during the Emirate
devam ettirmiştir. Ancak Mehmed Bey ve Alaüddin Ali and came to Kayseri in 1333. After giving information
Bey dönemlerinde saltanat kavgalarından dolayı devlet about the city, Ibn Batuta states meeting with the wife
iyi yönetilememiştir, iktisadi ve siyasi düzen bozulmuştur. of Eretna Bey and received many gifts.
Alaüddin Ali Bey’in ölümüyle (1378) yerine 6 yaşındaki oğlu
♦ Hunat Camii taç kapısı üzerindeki minare
