Page 159 - kayseride_ticaret_ve_sanayi

Kayseri’de Ticaret ve Sanayi
Cumhuriyet Meydanı-Düvenönü arasında, Yoğunburç yakınlarında faaliyete gösterirlerdi.
Daha sonra bunlar Orduevi karşısında bulunan Eski Hal içerisine taşınmışlar. Burası
daha sonra bir süre hal olarak kullanıldı, daha sonra yeniden imar gördü.
Küçük sanayilerin şehrin çeşitli yerlerine dağılmış olmaları hem verimliliği düşürüyor,
hem de görüntü ve gürültü kirliliğine neden oluyordu. Osman Kavuncu 1950 yılında
başkan olunca ilk işlerinden birisi küçük sanatkarları ve bazı esnaf/tüccar gruplarını
planlı bir mekana taşımak oldu. Bunun için de, (Osner)-Aru planının öngördüğü, Hacı-
saki’de bulunan, eskiden ”Çipil” denilen alan seçildi. Sonradan yapılan ilavelerle bugün
burası, yaklaşık 400 dönüme oturmakta; 1.350 işyeri bulunmakta. Dükkanlar 50 ve 100
metrekare olarak yapıldı. Kerestelikler ise 500 metrekare düşünüldü.
İlk etapta esnaf ve sanatkarların siteye taşınmalarında oldukça sıkıntılar yaşandı.
İnsanlar alışkanlıklarını, alıştıkları mekanları kolay kolay terk etmek istemiyorlar, bu
nedenle, belediyece terke zorlanıyorlardı. Belediye otobüsleri çırakları, bir müddet
bedava taşıdı. Soba, mobilya, bakır eşyanın vs. belediye otobüslerinde taşınmasına izin
verildi. Siteye taşınmak istemeyenlerin ham ve mamul maddelerinin şehir içi dolaşı-
mında zabıtaca zorluk çıkarıldı; Hıfz-ı Sıhha Kurulu devreye sokuldu; encümen kararı
ile elektrik ve suları kesildi. vs.
Dükkân sahiplerinin taşınmamasına, 1950 belediye seçimlerini kaybeden bazı par-
tilerin, “Enayi Çarşısı” gibi yakıştırmaları ve bundan mülhem vatandaşın, “Gel sanayi,
git sanayi/Orada ne işin var enayi!” gibi kafiyeli söylemleri de destek oluyordu.

Eski Sanayi Bölgesi’nde, 1950 ve 1960’lı yılların ünlü ustaları/firmaları, ayrı bir
çalışma konusu. Biz ise, anımsayabildiklerimizin az bir kısmını veriyoruz. Tornacı
Cahit Akarsu, motorcu Celal Avkovan. Celal usta, Talaslı aynı zamanda şair. Şiirlerini
bir kitapta topladılar. Bir gün, bir dizel motorun bir türlü ayarını yapamıyor. O stresle
eve gidiyor… Gece rüyasına, dizel motorların mucidi (Dizel) giriyor ve tarif ediyor…

Soyadını anımsayamadığım kaynakçı Hilmi usta. Tenekeci Ahmet Arzu. Pompacı
Nihat Elibüyük ve Ulvi Güneri, Mustafa Danaoğlu (Tornacı Hafız), elektrikçi Ömer Çat,
Elektrikçi Dayı (Mustafa Dayıoğlu), Elektrikçi Musa Hızıroğlu. Akücü Hamdi Tilev, Elekt-
rikçi Ali Biricik. Pompacı Nuh Yapışlar. Elektrik Panosu Fehim Bamyacıoğlu, mermerci
Mustafa Tokluoğlu ve oğulları. Mustafa Bakır, Tornacı aynı zamanda matkap imalatı da
yapan Abdullah Birdal. Marangoz Necati Oğuzman. Pompacı Nuh Yapışlar. Elektrikçi
Mustafa Elitaş, Oto tamiri (Volksvagen) Mehmet Zennecioğlu. Aral Pompa Cahit Aral.
Karasörcü Ali Tiryakioğlu; kerestecilerden Yağcıoğlu, Sürekçi, Başyazıcıoğlu, Sağıroğlu,
Aksoy, Kalpaklıoğlu aileleri vd. Eski Sanayi’nin ilk isimlerinden bazıları.

159