Page 390 - 2 Cilt
P. 390

beye  dönüştürülen  bu  mekânda  kimin  yattığı   tir. Isı kaybını önlemek için hamamın olduğu
                        tespit  edilememektedir.  Batı  kanattaki  diğer   bölümün tamamı, kervansarayın diğer hacim-
                        bölümlerin tamamının üzeri sivri beşik tonoz-   lerinden daha basık tutulmuştur.
                        larla örtülüdür. Çeşitli kaynaklar hanın bu bö-    Hamamın  soyunmalığı  2.60  x  2.60  m.  öl-
                        lümünün yabancı devlet başkanlarının misafir    çülerinde olup üzeri değirmi bir tonozla örtül-
                        edilmesi  ve  anlaşmalar  yapılması  için  devlet   müştür. Bu bölümün aydınlatılması tonozun te-
                        dairesi  görevini  üstlendiğini  ve  hanların  dev-  pesine açılan çintemani (üç benek) formundaki
                        lethane olarak da kullanılmış olabileceğini ileri   bir ışıkla sağlanmıştır.
                        sürerler.
                                                                           Soğukluğa,  soyunmalığın  güney  duvarının
                           Giriş eyvanının doğu kanadında ise mescit,   doğu köşesine yerleştirilen kapıdan girilmekte-
                        hamam  ve  mescidin  güneyinde  muhtemelen      dir. 2.70 x 2.67 m. ölçülerinde kare bir mekan
                        görevli odası olabilecek mekanlar yer almak-    olan soğukluğun üzeri mukarnaslı bir kubbeyle
                        tadır.                                          örtülmüştür. Bu bölüm kubbenin tepesine açı-
                           Mescit  kapısı  kuzey  cephede  yer  almakta   lan beş adet yuvarlak formlu ışık gözüyle ay-
                        olup üç yönden iki bordürle kuşatılmıştır. Du-  dınlatılmıştır.  Soğukluğun  güney  duvarında,
                        var  yüzeyinden  taşırılan  birinci  bordürde  saç   tek delikli bir musluk yeri bulunmaktadır. Bu
                        örgüsü şeklindeki geçmelerden oluşan geomet-    mekânın tahrip edilen duvarları içerisinde 0.12
                        rik bezeme yer alırken, daha geniş tutulan ikin-  m. çapında künkler görülmektedir.
                        ci bordürde kırık çizgi sisteminden gelişen on     Halvetlere, soğukluğun kuzey ve doğu kö-
                        kollu  yıldız  düzenlemelerinin  yer  aldığı  geo-  şelerine açılan iki kapıdan geçilmektedir. Do-
                        metrik süsleme dikkati çeker. Bezemenin alçak   ğudaki halvet 2.80 x 2.80 m. ölçülerinde olup,
                        kabartma olarak yapıldığı görülmektedir.        üzeri köşelerde yarım çapraz tonozlarla duva-
                           Sivri formda düzenlenen kapısının kuşatma    ra oturan bir nevi aynalı tonozla örtülmüştür.
                        kemerinin alnı alçak kabartma mescit tarzında   Halvetin  aydınlatılması,  tonozun  tepesindeki
                        işlenmiş meandırlarla hareketlendirilmiştir.    yukarı doğru daralan fenerin yan yüzleri ve te-

                           Kemer  köşeliği  boş  yer  bırakmayacak  şe-  pesine  açılan  yuvarlak  formlu  ışık  gözleriyle
                        kilde, alçak kabartma tekniğinde işlenmiş basit   sağlanmıştır. Bu fenerin çevresi yatay ve dikey
                        kıvrım  dallar  ve  rumi  yapraklardan  meydana   eksenlerde kesişen şeritlerin meydana getirdi-
                        gelen bitkisel süslemeyle bezenmiş, köşelerde-  ği geometrik bezemeyle tezyin edilmiştir. Batı
                        ki dairesel madalyonların  yüzeyinde ise kufi   cephesi  hariç  diğer  cephelerinin  ortalarında
                        yazı tarzında işlenmiş  Allah yazısı yer almak-  musluğun bağlandığı tek delikler görülmekte-
                        tadır.                                          dir. Kuzey doğu köşedeki halvet 2.78 x 2.82 m.
                                                                        ölçülerinde  olup,  üzeri  köşelerde  mukarnaslı
                           Kapı beş sıra mukarnaslı kavsarayla örtül-
                        müştür.                                         tromplara oturan bir kubbeyle örtülmüştür. Bu
                                                                        mekân,  kubbenin  tepesinde  bir,  yanlarda  iki
                           Mescit  harimi,  5.27  x  5.30  m.  ölçülerinde   adet olmak üzere toplam üç adet ışık gözüyle
                        olup  üst  örtüyü  oluşturan  kubbeye  köşelerde   aydınlatılmıştır. Bu halvetin doğu duvarı orta-
                        mukarnaslı  tromplarla  geçilmiştir.Tromp  yü-  sında bulunan açıklık ile su deposu irtibatlan-
                        zeyleri bezemelidir. Duvar yüzeyinden çıkıntı   dırılmıştır. Fakat bu açıklığın çevresi zamanla
                        yapmayan ve yarım daire niş olarak düzenlenen   tahrip edildiği için günümüzde kapıya dönüştü-
                        mihrap, üç sıra mukarnaslı kavsarayla örtülmüş   rülmüştür. Halvetin güney ve batı duvarları or-
                        olup, niş yüzeyi üç düşey şeritle bölümlendiril-  talarına gelecek şekilde konan tek delikli ayna
                        meye çalışılmıştır.
                                                                        taşları dikkati çekmektedir. Doğu duvar içeri-
                           Mescidin doğusunda yer alan hamama üze-      sindeki künklerden bu cephede de ayna taşının
                        ri beşik tonozla örtülü dar koridorun doğusuna   olabileceği  akla  gelmektedir.  Her  iki  halvette
                        açılan  sivri  kemerli  büyük  nişin  içerisindeki   bulunması gereken kurna ve sekiler günümüze
                        kapıdan geçilerek girilmektedir.  Karatay Hanı   ulaşamamıştır.
                        hamamı, soyunma, soğukluk, iki adet halvetten      Su deposu 2.58 x 1.25 m. ölçülerinde olup,
                        oluşan sıcaklık, su deposu ve külhandan ibaret-


               854     Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri
   385   386   387   388   389   390   391   392   393   394   395