Page 402 - 2 Cilt

sara köşeliklerinin bitkisel kompozisyonlarla ya da zengin tüccarlara tahsis edilmekteydi.
doldurulmuş olabileceği anlaşılmaktadır. Taç- Kimi hanların bir devlet dairesi olarak önemli
kapının yanlardaki yığma sövelere oturan basık görüşmelere ev sahipliği yaptığı bilinmektedir.
kemeri, iki renkli taşın dönüşümlü olarak aralara Ortadaki tek mekânın güney, kuzey ve batı du-
yerleştirilen silindirik biçimli taşlarla zıvanalı varlarını zeminden yaklaşık olarak 1,5 m. yük-
şekilde örülmesiyle oluşturulmuştur. Bu keme- seklikte dolaşan korniş burada bir asma kat dü-
rin üzerindeki kornişin yüzeyi geometrik kom- zenlemesinin olabileceğini akla getirmektedir.
pozisyonla süslenmiş, taçkapı nişi de dokuz sıra Avlunun kuzey cephesinde, batı tarafta ha-
mukarnasla örtülmüştür. Taçkapı yan nişleri üç mamın külhan bölümü dışında iki dikdörtgen
cepheli olarak düzenlenmiş olup üç sıra mukar- mekân görülmektedir. Bunlardan doğu tarafta-
naslı kavsaraya sahiptir. Kavsaranın üzerinde ki mekan doğu-batı doğrultuda dikdörtgen bir
sivri kemerle çerçevelenmiş yüzeye ve bu yüze- mekan olup, güney ve kuzey duvarı ortasından
yi kuşatan kemerin meyillendirilmiş alnına geo- çıkıntı yapan ayaklara kuzey-güney doğrultuda
metrik bezemeler işlenmiş, kemer köşeliklerine atılmış kemerle iki mekan olarak düzenlenmiş-
de altı yapraklı rozetler kabartılmıştır. tir. Bu mekânlardan batıdaki sivri, doğudaki
Taçkapıdan avluya geçişi sağlayan dikdört- beşik tonozla örtülmüştür. Batıdaki mekâna
gen plânlı holün üzeri yıldız çapraz tonozla ör- güneydoğu köşesine açılan kapıdan girilmekte-
tülmüştür. Bu holün avluya bakan cephesindeki dir. Doğu-batı doğrultuda dikdörtgen plânlı bu
sivri kemer duvara gömülü ve kenger yaprakla- mekânın üzeri de sivri tonozla örtülmüş olup,
rıyla bezenmiş yastıklara oturmaktadır. batı duvarına sonradan açılan bir kapıyla hama-

Avlunun doğu ve batı cephesiyle, kuzey mın külhan kısmıyla irtibatlandırılmıştır. Avlu-
cephede giriş eyvanının iki yanındaki mekânlar nun kuzey cephesinin doğu tarafında bulunan
asimetrik düzenleme gösterirler. Avlunun doğu iki mekân da güney-kuzey doğrultuda dikdört-
cephesi, her sırada ikişerden toplam 12 yığ- gen mekânlar olup, doğudaki bir köşe eyvanı
ma ayağa atılmış sivri kemerlerle yedi gözlü olarak düzenlenmiştir. Her iki mekânın üzeri
bir çifte revağa sahiptir. Her bölüm, doğu-batı de sivri tonozla örtülmüştür. Avlunun iç cep-
doğrultuda derinliği olan ve sivri tonozla örtülü hesinde saçak seviyesinde dört yönden dolaşan
mekânlar olarak tasarlanmıştır. Böylece avluda mukarnaslı korniş dikkati çeker. Avlu kuzey
yolcu ve hayvanların barınabileceği kısmen ka- cephesinin batı duvarına bitişik olarak yapılan
palı daha geniş bir mekân ortaya çıkarılmıştır. merdivenle hanın damına çıkılmaktadır.

Avlunun batı cephesi, altı yığma ayağa Hamam: Kervansarayın hamamına batı
kuzey-güney yönünde atılan sivri kemerlerle cephenin kuzey cephesine açılan basık kemer-
yedi bölümlü bir revakla, revak arkasındaki ka- li kapıdan girilmektedir. Hamam tek mekânlı
palı mekânlardan oluşur. Bu cephede, bir bö- olarak değil, soyunma, soğukluk, sıcaklık, su
lümü işgal eden hamamdan başka birbirinden deposu ve külhan bölümlerinden oluşmaktadır.
ayrı üç mekân görülür. Bu mekânlardan güney Hamamın üst örtü seviyesi ısı yalıtımı gözeti-
köşedekiler ara duvarlarına açılan bir kapıyla lerek hanın genel üst örtüsünden daha aşağıda
irtibatlandırılmış doğu-batı doğrultuda dikdört- tasarlanmıştır. Hamamın soyunmalık bölümü
gen şeklinde bir sivri tonozla örtülmüş iki oda- yaklaşık kare ölçülerde bir mekân olup üzeri
dan oluşmaktadır. Hamamın güneyinde yer alan doğu-batı yönünde uzanan sivri tonozla örtül-
mekâna doğu cephedeki tek kapıdan girilmek- müştür. Mekân batı tarafta dam döşemesinin
tedir. Burada ikisi doğu-batı, biri kuzey-güney üstüne açılan mazgal pencere ile aydınlatılmış-
doğrultuda tasarlanmış dikdörtgen boyutlu ve tır. Soyunmalığın güney cephesinin batı köşe-
birbirine geçilebilen üç mekân görülmektedir. sine açılan kapıdan soğukluğa geçilir. Yaklaşık
Bunlardan güneydeki odanın batı duvarına açı- kare ölçülerdeki bu bölümün üzeri üçgen bingi-
lan ve birbirine çapraz olarak yerleştirilen pen- lerle geçilen kubbe ile örtülmüştür. Kubbe üze-
cere oldukça ilginç bir tasarımdır. Bu mekânlar rine açılan üç adet yuvarlak ışık gözü ile mekân
herhalde hana gelen ve kalabalık maiyetleri aydınlatılmıştır. Sıcaklık mekânına soğukluğun
olan sultan veya bey gibi devlet adamlarına batı duvarının güney köşesine açılan kapıdan

866 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri