Page 134 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

yine Kappadokia’ya sefer yapan Roma İmparatoru Markus Antonius’un
emriyle öldürüldü. (MÖ 36).

23- Archelaus Philopatris Ktistes
(MÖ 36 - MS 17) İkinci Saltanat

Yine Antonius’un emriyle, bir müddet boş kalan Kappadokia tahtına,
Pontus Kralı Mithridates VI’nın ünlü kumandanı olup daha sonra Roma
tarafına geçen Grek asıllı Archelaus’un torununun oğlu, Archelaus, “Filo-
patris Ktistes” unvanı ile yeniden geçti. Yukarıda bahsedildiği gibi Sisinas
bu tarihten altı yıl önce de MÖ 41 yılında da kısa bir zaman Kappadokia
Krallığı yapmıştı. Ancak siyaseten bağlı oluğu Roma’daki iktidar mücade-
leleri Kappadokia’yı yakından etkiliyordu.

Julius Caesar Dönemi’nde Roma İmparatorluğu toprakları üzerinde
14 eyalet bulunmakta idi. Julius Caesar’ın MÖ 44 yılında öldürülme-
sinden sonra çıkan iç karışıklıklardan yararlanan Caesar’ın üvey oğlu ve
varisi Augustus Oktavianus, MÖ 31 yılında Actium Deniz Savaşı’nda en
büyük rakibi Antonius’u yenerek iktidarın sahibi oldu. Archelaus Roma’ya
karşı yürüttüğü ustalıklı bir politika ile siyasi gücünü kaybeden ve annesi
Glaphira’nın sevgilisi olan Antonius tarafını bırakarak, bütün Roma’nın
yeni hâkimi Octavianus tarafına geçti. Tek başına iktidarı ele alan Caesar
Octavianus’un da sevgisini kazandı. Böylece Kappadokia, Roma’daki iktidar
değişikliklerinden fazla etkilenmedi.

Caesar Octavianus’un MÖ 30 tarihinde Mısır’ı eyalet haline getirmesi
ile de, bu coğrafyada Roma’nın rakibi olacak başka bir devlet kalmamıştı.
MÖ 27’de senato tarafından Augustus unvanı verilen Octavianus, Roma’da
İmparatorluk Dönemi’ni başlattı ve imparatorluk içinde yeni idari düzenle-
meler yaptı. Roma toprakları içinde yer alan ve içinde askerî legionlar olan
yerleri doğrudan kendine bağladı. Askerî legion olmayan ve Roma’ya sıkı
sıkıya bağlı olan güvenilir birimlerin yönetimini senatoya bıraktı. Bu kararla
“Asia Minor” (Küçük Asya) diye adlandırılan Anadolu’da ki Asia, Bithynia
ve Pontus Eyaletleri senato tarafından atanan valilerle yönetilmekte idi.

Galatia Krallığı ise Antoninus tarafından Amyntas’a verildi. Ancak son-
raları Antoninus ve Octavianus arasındaki mücadele sırasında Amyntas’ın

134