Page 144 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

kurulmuşolan Kastabala ve Kybistra valiliklerini ve Klikia Trakheia’daki
çok verimli bir ada olan ve çoğu zamanını burada geçiren Archelaus tara-
fından önem verilerek iskân edilen Elaiussa’yı saymıyorum.) Kabilenin
metropolisi olan Mazaka ise Klikia eyaleti olarak adlandırılan yerdeydi. Bu
kente aynı zamanda ‘’Eusebeia’’ ve ilave olarak da ‘’Argaios’un yanında’’
denir. Çünkü burası, tepesinde hiçbir zaman kar eksik olmayan dağların en
yükseği, Argaios’un eteklerinde kurulmuştur ve buna tırmananlar -ki, çok
azdır- berrak havada hem Pontus hem de Issikos Denizi’nin görülebildiğini
söylemektedirler. Genellikle Mazaka bir kentin kurulması için uygun bir yer
değildir. Çünkü burada ne su vardır, ne de doğal bir şekilde tahkim edilmiştir.
Valilerin ihmali yüzünden surları da yoktur. (Bir ok atımlık mesafede bulunan
ve yararlı tepelerin önünde yaşayan halk, surlara çok güvenerek yağmacılık
yapmasınlar diye, belki de bilerek tahkimat yapılmamıştır.) Ayrıca bütün
çevredeki toprak düz olduğu halde, çok kıraçtır ve çift sürmeye elverişli
değildir, kumlu ve altı kayalıktır. Biraz daha ilerleyince, içinde ateş çukurları
bulunan birçok stadion uzunluğundaki volkanik araziye gelinir. Ayrıca elve-
rişli gibi gözüken bir şeyde aslında tehlikelidir. Çünkü bütün Kappadokia’da
hiç kereste olmadığı halde, Argaios’un bütün çevresi ormanlarla kaplıdır ve
böylece kolaylıkla kerestecilik yapılabilir fakat ormanlık bölgenin hemen
altında birçok yerlerde ateşler ve aynı zamanda yeraltında soğuk su vardır
fakat ateş ve su yüzeye çıkmaz. Bazı yerlerde de arazi bataklıktır ve geceleri
buradan ateş çıkar. Ülkeyi tanıyanlar ağaçları işleyebilirler çünkü onlar
tehlikeye karşı dikkatlidir fakat burası çoğu kesimler ve özellikle sığırlar
için tehlikelidir çünkü görünmeyen ateş çukurlarına düşebilirler.

Ayrıca, kentin önünde, ovada bir de ırmak vardır, ismi Melas’tır; kentten
yaklaşık kırk stadion uzaklıktadır ve kaynakları kentin seviyesinden daha
aşağıda bir yerde bulunur. Bu nedenle yerli halk bunu kullanamaz çünkü
yukarı doğru düzenli bir şekilde akmaz fakat yayılarak bataklık ve göller
meydana getirir ve yazın kentin etrafındaki havayı bozar, başka zamanlarda
kolay olan taş çıkarma işini zorlaştırır; burada Mazakalıların yapıları için bol
miktarda çıkardıkları düz taşlar vardır. Fakat bu sal taşlarıyla örtüldükleri
zaman kolay çıkartılamazlar.
Bu bataklıklar her yerde volkaniktir. Melas dar bir geçitte Euphrates’e
bağlandığından, Kral Ariarathes buraya bir baraj yaparak, komşu ovayı
denize benzer bir göl haline sokmuş ve bazı adaların -Kyklad’lar gibi- dış
dünyayla ilgisini keserek, burada çocukça zevklerle vakit geçirmiştir. Fakat

144