Page 23 - kappadokia_kralligi

KAPPADOKIA COĞRAFYASI

Milat’ın ilk yıllarında Anadolu’yu dolaşmış olan Strabon bu sınırları şöyle
5
çizmektedir: Güneyde Klikia Touroslar’ı diye adlandırılan dağlar, doğuda
Armania ve Kolkhis, kuzeyde Halys Irmağı’nın (Kızıl Irmak) ağzına kadar
6
Eukseinos ve batıda hem Paphlagonialı kabileler ve hem de Phrygia’da
yerleşmiş olan Lykaonialılar’a kadar uzanan Galatialılar ve Trakheia’da
oturan Klikialılar tarafından çevrilmiş oldukları söylenebilir. Lykaonialılar
ile sınır ise, Lykaonialılar’a ait Koropassos köyü ile Kappadokialılar’a ait
Garsaura kenti arasındadır. Bu iki kale arasındaki uzaklık yüz yirmi stadion
7
kadardır (23.040 km).
Bu coğrafya kabaca; batıda Kızılırmak’tan (Halys) başlayan ve doğuda
Fırat (Euratis) Irmağı’na kadar ve enlem olarak da kuzeyde Karadeniz’den,
güneyde Akdeniz’de İskenderun Körfezi’ne (İssikos Kolpos) kadar uzanan
bir bölgeyi içine alıyordu. Yüzölçümü olarak; genişliği Pontus’tan Touros’a
kadar yaklaşık bin sekiz yüz stadion, uzunluğu Lykaonia ve Phrygia’dan
doğuda Euphrates’e ve Armenia’ya kadar yaklaşık üç bin stadiondur (576
km).
Strabon’un tarifinden yola çıkarak Kappadokia bölgesinin genel coğrafi
konumu ve sınırları: Kuzeyde; Pontus ve Amasia, batıda; Phrygia ve Halys
(Kızılırmak), Galatia ve Tatta Gölü, güney batıda; Lykaonia/Koropassos,
doğuda; Armenia Maior ve Minor, güneyde; Kilikia, Kommagene, Güney-
doğuda ise Syria ve Eupharates olarak çizilebilir. Ancak bu sınırlar siyasi
tercihlere göre zaman zaman daralıp genişlemiştir.
Kappadokia’ya morfolojik çeşitliliğini veren en önemli etkenlerden biri
bölgede yoğun volkanik hareketlerin gerçekleşmiş olmasıdır. İç Anadolu’nun
en yüksek zirvesi olan Erciyes Dağı Kayseri ili sınırları içinde, Melendiz
Dağı Niğde ilinde ve Hasan Dağı, Niğde ve Aksaray illeri sınırları içinde
yer alır. Hasan Dağı ile ilgili en önemli bilgilerden biri de dağın eski adının
Erciyes’in adı olan Argaios ile aynı oluşudur. 8

Erciyes ile Hasan Dağları’nın bu şekilde aynı isimle anılması, Kappadokia
halkı için her iki dağın da sosyal açıdan öneminin de aynı olduğunu gösterir.

5 Strabon: İÖ 64-MS 19 yılları arasında yaşamış olan Amasyalı bir seyyahtır
6 Kızılırmak’ın Hititler Dönemi’ndeki adı; Marassantia, Antik Dönem’deki adı ise Halai
(Tuzlalar) yakınından geçtiği için Tuzlu Nehir anlamında Halys olarak kullanılmıştır
7 Stadion: 600 ayak= 192 m
8 Ramsay, W. M. The Historical Geography of Asia Minor, Cambridge, Cambridge
University Press, 2010 s. 355

23