Page 18 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

Karasivri, Beşparmak, Ali Dağı (1.830 m) ve Yılanlı Dağları (1.619 m)
bu dönemin yığıntılarıdır. Bu yeni konilerin oluşması sırasında dağın orta
bölümünde “Peri Kartını” ve “Selim Kartını” isimleri verilen büyük kayalık
alanlar oluşmuştur.

1.790.000 yıl süren “4. zaman” da (Kuaterner Dönem) eskilere göre daha
cılız volkan püskürmeleri olmuştur. Büyük ve Küçük Kızıltepeler ile Hacılar
ilçesinde bulunan Ön ve Arka Kızıltepeler bu dönemin volkan konileridir.

Bu püskürmeden sonra dünyada başlayan “Buzul Dönemi”nde Anadolu’da
Aladağlar, Cilo, Ağrı, Süphan gibi Erciyes Dağı’nın da 3.100 metreye kadar
inen “Küçük Buzulu” ve 2.300 m kadar da buzul aşındırmalarından oluşan
izlerle ispatlandığı gibi susarak bu dönemi yaşadığı anlaşılmaktadır. 2
Erciyes’in bu son faaliyetinden sonra insanlı dönem denilen son 14.000
yıldan beri bir faaliyeti olmadığı kanaatini taşımaktayız. Hele tarih çağları
denilen son 5-6 bin yıl içinde faaliyet olmadığına dair elimizde çok miktarda
kanıt bulunmaktadır. Şöyle ki;

1- Son Buzul Dönemi’nin sona erdiği tarih kabul edilen 14.000 yıl önceden
günümüze kadar gelen Erciyes küçük buzulu bu dönem içinde herhangi bir
patlama olmadığının kesin kanıtıdır.

2- Erciyes’in zirveden sonra en yüksek tepesi olan Lifos üzerinde büyük
bir yerleşim yeri bulunmaktadır.
Hitit-Asur Dönemi site devletlerinden birisi olma ihtimali yüksek olan bu
alanda harçsız taşla yapılmış çok geniş ve uzun sur bedenleri bulunmakta
ve surun içinde de çok miktarda askerî ve sivil bina yıkıntısı ile birçok
horasanla sıvanmış sarnıç bulunmaktadır. Buradaki yerleşim kalıntıları
Erciyes’in son tarih çağlarında faaliyette olmadığının kesin delillerindendir.

3- Kappadokia ve Roma zamanlarında şehrin Erciyes’in eteklerindeki
tepelerde kurulduğu başta Strabon olmak üzere antik devir yazarlarının
hemen hepsi tarafından ifade edilmektedir.
Tabii ki, Erciyes patlama halinde olsa idi eteklerinde bir yerleşim mümkün
olamazdı.

2 Şevket Aziz Kansu, İnsanlığın Kaynakları Ve İlk Medeniyetler, TTK, Ankara, 1971, s.
59-60.

18