Page 21 - kappadokia_kralligi

KAPPADOKIA COĞRAFYASI

KAPPADOKİA COĞRAFYASI

“Coğrafyasız tarih olmaz”

“Coğrafya Kaderdir”

Kappadokia sözcüğü Eski Persçe’de Katpatuka olarak ilk defa Pers
Kralı Darius I’in (Dara veya Dareios) MÖ 516’da İran’daki Kirmanşah ile
Hamadan arasındaki kayalıklara kazıttığı Bisutun (Behistun) kitabelerinde
geçmektedir. Darius I, egemenliği altına aldığı kavim ve ülkeleri, zaferlerinin
kanıtı olarak eski Persçe, Elamca ve Akadça olmak üzere üç ayrı dilde, çivi
yazısıyla belgeletmiştir. Bisutun kitabelerinde sıralanan ülkeler arasında
Persçe Katpatuka ismi de yer almaktadır. Bu sebeple pek çok dilbilimciye
göre bu sözcüğün aslı Persçe’dir ve “Güzel Atlar Ülkesi” ya da “Ducha/
Tucha’nın Tarafı (ülkesi)” anlamına geldiğidir. Bu kelimenin Elamca’da
karşılığı Katpatukas; Babil dilinde Ka-at-pa-tuk-ka’dır. Sasani kitabelerinde;
Kpwtky, Kpwtkyd, Parthian Kpwtky olarak yer almıştır. Grekçe’de ise
Καππαδοκία olarak yazılan ülkedeki Kappadokialılar’ın, Leukosurioi (Beyaz
Suriyeli) veya Surioi (Suriyeli) olarak adlandırıldığını görebiliriz. Buna
3
karşılık Kappadokia sözcüğünün kökenini, Hitit dünyasında Anadolu’da
konuşulan Hint-Avrupa dillerinden biri olan Luvice’ye bağlayanlarda vardır.
Buna göre, Hititler zamanında varlığı bilinen “Kizzuwatna”nın adının
Pers Dönemi’nde değişerek Katpatuka olduğu ya da Asur Kralı Ninyas’ın
oğlu Kappadoks’un adından geldiği öne sürülen diğer görüşler arasındadır.
Başka bir görüşde de, Kappadokia sözcüğünün Kızılırmak’ın bir kolu olan
Delice’nin antik adı “Kappadoks”un bu bölgeye adını verdiği öne sürülür.
Antik Çağ’dan itibaren Grekler bu ülkeye Cappadocia (Kappadokia) ismini
vermişlerdir.
Böylece Antik Dönem’den itibaren Anadolu’nun bir takım coğrafi bölge-
lere ayrılmış olduğunu görmekteyiz. Bunlar; Orta Anadolu’da Kappadokia,
Phrgia ve Galatia ve Batı’da, kuzeyden güneye doğru Troas, Mysia, Aiolis,

3 Encyclpaedia Iranica www. iranicaonline. org/articles/index/K

21