Page 35 - kappadokia_kralligi

B-TARIH ÇAĞLARI (MÖ 2000-650):

Anadolu’ya getirmeleri ile Asur ticaret kolonileri kurulmuş ve ayrıca yine
bu çağın ortalarında Hititler yerlerini almışlardır.
Anadolu’nun ilk büyük devletini kuran ve bin seneye yakın varlığını
koruyan Hititler, Asur ticaret kolonileri zamanında Orta Anadolu’da yerleş-
mişlerdir. Kökenleri konusunda: 1) Batıdan boğazlar üzerinden Anadolu’ya
geldikleri, 2) Kafkaslar üzerinden Kızılırmak kavsine geldikleri, 3) Kuzey
Mezopotamya’dan geldikleri şeklinde üç teori vardır. Bu konu henüz tam
olarak açıklığa kavuşamamıştır.
Hititler’in Kaneş’te yerleştikleri ve ilk kez burada büyük bir siyasi güç
kurdukları anlaşılmaktadır. Hititler Kaneş şehrinde yaşarken Mezopotamya
kültürünü benimsemişlerdir. Kültepe metinlerinde geçen yer ve şahıs adla-
rının Hititçe metinlerde aynı şekilde varlığı bu devamlılığı gösterir. Hititler
burada ilk defa başka kavimlerin tanrılarını kabul etmişler ve bundan sonra
tüm II. binyıl boyunca bunu sürdürmüşlerdir.
Hititlerin büyük bir heyecanla yerleştikleri Kızılırmak kavisindeki Kap-
padokia ülkesi bu bölgedeki eşsiz tabiatla zengin tarihî birikimin bir araya
gelmesi ile muhteşem bir ortama sahip olmuştur. Hitit ve Frig mitolojisine
göre, dağ tanrıları ile yağmur ve rüzgâr tanrısı Teşup/ Tarhu’nun müştereken
işleyerek biçimlendirdikleri bir harikalar diyarına dönüşür. Bu esrarengiz
ve büyülü topraklar, Persler Dönemi’nde “Katpatukka” adıyla anılmaya
başlamış ve Katpatukka, iyi at yetiştirilen bölge anlamına gelmiştir. Ancak
Persçe’de “Güzel At” kelimesi “”Huv-aspa” sözcüğü ile ifade edildiği ,
13
bu sebeple kelimenin Hatti, Luwili, Hitit ve Asurlu olduğuna dair tartış-
malar hâlâ devam etmektedir. Bu konuda at ve atçılıkla ilgili kaynaklar da
mevcuttur. Büyük Hitit Devleti Dönemi’nde (MÖ 1460-1190), Hititler at
yetiştirmeye büyük bir önem veriyorlardı.
Çünkü at, döneminin en hızlı ulaşım aracı idi. Bu maksat için Mittanni
memleketinden uzman at yetiştiricileri getirttikleri ve onların tavsiyelerini
tabletlere yazdırarak kuşaktan kuşağa intikalini sağladıklarını görüyoruz. Bu
konuda önemli bir kaynak olarak Boğazköy devlet arşivi arasında Hititler’in
en büyük kralı Suppiluliuma’nın atçıbaşısı Kikkuli isminde Mittannili genç
bir at yetiştirme uzmanı tarafından yazılmış bir metin ele geçmiştir. Yine
bazı kaynaklarda Pontus’un efsanevi kralı Mithridates’e, çocukluğundan

13 Umar Bilge, Türkiye’deki Tarihsel Adlar, İnkilâp Kitâbevi, İstanbul 1993 s. 407

35