Page 47 - kappadokia_kralligi
P. 47
B-TARIH ÇAĞLARI (MÖ 2000-650):
f- Frig Çağı
Büyük Hitit Devleti’nin yıkılışında Frigler’in doğrudan ve dolaylı yoldan
tesirini kabul ettikten sonra Frigler hakkında bilgi vermeye çalışalım; Trak
asıllı bir kavim olduğu kabul edilen Frigler, Trakya’dan Anadolu’ya göç
etmişlerdir. Takriben MÖ VIII. yüzyılda Frig Devleti kurulmuş. Önce
26
Büyük Frigya bölgesine gelmişler, daha sonra Kızılırmak yayı içerisinde ve
Argaios çevresine yayılmışlardır. Frigler’in boya işlemeli vazolarında Yunan
tesiri görülmekle beraber, esas kültür gelişmelerini Kızılırmak çevresinde
tamamlayarak sergilemişlerdir. Zamanın en stratejik madeni olan demiri en
mükemmel şekilde işlemişler ve bu avantajla bölgenin tek hâkimi olmuşlardır.
Çiftçilik ve hayvancılıkla uğraşıyorlar, dokumacılık yapıyorlardı. Değişik
bir din ve musiki anlayışı getirmişlerdi. Anadolu’da bir çeşit elmaya bu gün
hala “Frik Elma” denildiği, buğdayın bir türüne “Frik Buğdayı” denildiği,
yine bir çeşit keçiye “Frik veya Filik” denildiği kaydedilmektedir. 27
Gordion’un büyük merkez olduğu bu zamanda Mazaka da ön saftadır.
Tahmin olunur ki Mazaka’daki ekonomi, tarım ve bilhassa hayvancılıktaki
gelişmelerde Frig tesiri yüksektir. VIII. asırda Anadolu’ya akan Kimmerler,
MÖ 676 tarihindeki işgalleri ile etrafı 6 m kalınlıktaki bir duvarla çevrili
olan Kaneş’i ve Mazaka’yı tahrip etmişlerdir. Frig Kralı Midas’ın intihar
etmesi ile Frig hâkimiyeti sona ermiştir.
Mazaka
Kaneş’in önemini kaybetmesinden sonra, bölgenin merkezi olarak, döne-
min kutsal dağı Argaios’un (Erciyes) kuzey eteğindeki Mazaka ön plana
çıkmaya başlamıştır. MÖ XII-IX yüzyıllar arasında iskân görmeye başladığı
tahmin edilen Mazaka, bir müddet sonra Tabal Devleti’nin önemli bir şehri
olmuş ve daha sonra da bu devletin başşehri olmuştu. Tabal’ın yıkılması
28
ile önce Asur’a,sonra da Frigler’e geçen Mazaka, Frigler’den sonra MÖ 676
tarihinde Kimmerler’in kurduğu bozkır devletinin sınırları içinde kalmıştır.
29
26 Akurgal Ekrem, Phrygische Kunst, Ank. Ü. Dil. T. ve Coğ. Fak. Yay., Ank 1955, s. 5.
27 Arık, s. 207.
28 Baydur s. 72 (Tabal Kralı Washa-Sarma ve vassallarına ait Topa’da Suvasa, Kayseri Sul-
tanhanı ve Kululu’da bulunan Hitit hiyerolif yazıları, yaklaşık olarak Tabal Krallığı’nın
yayılış alanlarını gösterir.)
29 Tarhan M. Taner, Eski Çağ’da Kimmerler Problemi, VIII-Türk Tarihi Kongresi, Ankara.
1979 s. 366
47