Page 55 - kappadokia_kralligi

C-PERSLERIN ORTAYA ÇIKIŞI

640) destek vererek bu bölgede siyasi bir kimlik kazanmanın ilk adımlarını
attılar. 45
Asur topraklarında Babil hâkimiyetinin başlaması üzerine Med Kralı
Ummakistar Anadolu’nun doğusunda bulunan Urartu Uygarlığı üzerinde
hâkimiyet sağlamak amacıyla Urartu topraklarını işgal etmişler ve Doğu
Anadolu bölgesini tamamen ele geçirmişlerdir. Kızılırmak Nehri sınır olacak
şekilde topraklarını Kızılırmak’a kadar genişletmişlerdi.

MÖ 590’da ünlü Halys Savaşı (Kızılırmak) başladı. Kızılırmak’ın batı-
sında yer alan Lidya ile doğusundaki Med Krallıkları arasındaki Pteria’da
(Günümüzde Yozgat ilinin Sorgun Kazası’nın Şahmuratlı köyü civarında
bulunan Kerkenez’te) yapılan savaş, beş yıl müddetle her sene bahar ayla-
rında başlayıp sonbaharda bitiyordu. Ama iki taraf da belli bir üstünlük
sağlayamıyordu. Heredot’un yazdığına göre, nihayet MÖ 28 Mayıs 585
(Bu doğa olayını Miletli Thales 1 yıl öncesinde tahmin etti.) tarihinde tam
o saatlerde vuku bulan bir güneş tutulması sonuç getirdi. Her iki krallık da
bunu ilahi bir mesaj kabul edip, barış anlaşması imzaladılar. Bu anlaşmayla
Kızılırmak’ın batısı Lidyalılar’a, doğusu ise Medler’e kalmış oluyordu.

Anadolu hâkimiyeti batıda Lidya Krallığı, doğuda Medler, güneyde Babil
medeniyeti olmak üzere üçe bölünmüştür.
Bu tarihten sonraki kırk seneden biraz fazla devam eden bu sürecin sonunda
bölge önemli gelişmelere sahne olmaya başladı. Med Kralı Ummakistar’ın
ölümünden sonra yerine oğlu Astyages geçmiş ve Med Krallığı zayıflama
dönemine girmişti. Med Krallığı kendi sorunları ile uğraşırken İran top-
rakları üzerinde ise Pers hâkimiyeti başlamıştı.
Pers Beyi Kambyses’in yerine geçen oğlu II. Kyros (Büyük Kirus, Kurus,
Keyhüsrev) MÖ 559’da Pasargad’da Anzan Beyi ilan edildi. Bu konuda
Heredot’un, II. Kyros’un doğumu ve başa geçişiyle ilgili verdiği bilgiler
dikkat çekicidir:
“Med Kralı Astyages’in Mandane isimli bir kızı vardı. Bir gece rüyasında
kızının işediğini ve bütün Asya’yı sel bastığını gördü. Rüyayı yorumlattı.
Falcılar tahtının tehlikede olduğunu söyledi. Bunun üzerine kızını Medler’den
daha aşağı bir sınıf sayılan Pers soylusu Kambyses’e verdi. Bir sene sonra
bir erkek çocuk sahibi olan kızını babası Astyages bir kere daha rüyasında

45 Karaköse Hasan, Siyasi Düşünce Tarihi, Nobel Yayınları, Ankara, Şubat 2007, s. 33.

55