Page 57 - kappadokia_kralligi

C-PERSLERIN ORTAYA ÇIKIŞI

Böylece MÖ 550 yılında Med hanedanı sona ermiş oldu. Persler’in hüküm
süreceği dönem başladı. II. Kyros Med mirasını devralarak ve üstüne ekle-
yerek farklı bir imparatorluk kurdu. Bunu da fethettiği ya da farklı şekilde
idaresi altına aldığı halklara barış, şefkat ve dostluk sunarak gerçekleştirdi.
Yerel dinler ve din adamları yüceltildi, mümkün olan her yerde yerel yöneti-
cilerin görevlerine devamı sağlandı ve günlük yaşama müdahale edilmedi. 48
Bu coğrafyada hâkimiyetini güçlendirdikten sonra yönünü Batı’ya çevirdi.
MÖ 546’da Pithera’da (Yozgat civarı) Lidyalılar ile büyük bir savaş yaptı.
Savaşın kazananı yoktu ancak Kroisos kışı geçirmek
üzere Sardis’e çekildi. Savaştan önce Lidya Kralı Kro-
isos Delphi’deki önemli bilicilik merkezinden tanrı
Apollon’un görüşünü almak ister, habercilerle hedi-
yeler gönderir. Pythia (Rahibe) tanrı Apollon’un görü-
şünü şöyle söyler: “Eğer Kroisos Persler ile savaşmaya
karar verirse büyük bir krallık sona erecek.” Kroisos
bunun üzerine Persliler’in kaybedeceğini düşünerek
savaşa girmişti. Pithera’da kazanan yoktu. Pers Kralı
Kyros II onu takip etti ve Sardis’i kuşattı. Kuşatma
sırasında surların zayıf olduğu yerden Persliler içe-
riye girdiler ve Kral Kroisos’u yakalayarak Kyros’un Anfora, “Kroisosun Yakılma
yanına getirdiler. Persli askerlerin kenti yağmaladı- Sahnesi” Louvre Müzesi
ğını gören Kroisos “Burası artık senin kentin neden (Paris) MÖ 540
yağmaya izin veriyorsun?” diye sitem etti. Bunun
üzerine Pers kralı yağmanın sonlanması için askerlerine emir verdi. Lidya
Krallığı’nın ortadan kalkmasıyla Anadolu’da iki yüzyıla yakın sürecek Pers
egemenliği başladı. Kappadokia halkı da etkili Pers hâkimiyeti altında,
Zerdüşt dini ve “Ateş Kültünü” benimseyerek İran ile daha yakın duruma
gelmiş oluyorlardı.
Pers Kyros’un Lidya Kralı Kroisos’u idam etmekten vazgeçişi şu şekilde
anlatılmaktadır:
Eski Yunan aristokrasisinde, tıpkı Samos tiranı Polykrates ile Mısır firavunu
Amasis arasında geçen hikâyede olduğu gibi “Hiçbir ölümlüyü, ömrü bir
felakete uğramaksızın tükenmeden önce mutlu sayamayız.” düşüncesi hâkimdi.
Buna benzer bir hikâye Atinalı kanun adamı, şair ve filozof Solon (İÖ 638-

48 Christan I. Archer, Dünya Savaş Tarihi, çev. Cem Demirkan, Akyüz Yayınları, İstanbul,
Ekim 2006, s. 36.

57