Page 61 - kappadokia_kralligi
P. 61
C-PERSLERIN ORTAYA ÇIKIŞI
kesin sonuçlu bir zafer elde edilmemiş olsa da, Trakya hatta Makedonya
Krallığı’nın bir kısmı Persler’in hükümdarlığı altına girdi.
Persler’in batıdaki varlığı Yunan kentlerinin bağımsızlığı açısından engel
teşkil ediyordu. İyonya Kent Devleti bu dönemde birlik halinde ilk kez
Persler’e başkaldırdı. Tarihte bu olay “İyonya İhtilali” olarak geçmektedir.
Bu isyanı başlatan temelde Miletos’tu ve Dareios tarafından görevlendirilen
Pers Satrabı Aristogoras önderliğinde İyonya İhtilali’ni başlattı. İhtilal esna-
sında Pers Satrabı Arriarens’ten yardım isteyen Aristogoras, Megabazos’un
komutanlık yapması şartı ile yardım etmeyi kabul etti. Daha sonra Mega-
bazos ile Aristogoras arasında çıkan tartışma sonucunda Noxoslular’a elçi
gönderip seferi haber veren Megabazos yüzünden seferi kaybeden Aristo-
goras, bu korku ile Sakız Adası’na kaçtı. Bu olay sonrasında Persler’e karşı
ayaklanma çıkarmak için uğraş veren Aristogoras 499-498 yılları arasında
büyük bir isyanın çıkmasına neden oldu. İyonya birliğinin Sardis’i kuşatması
ve almasıyla Persler büyük bir yenilgiye uğradı. Çok fazla asker kaybeden
İyonya birliği geri çekilmek durumunda kalmış ve Pers Kralı’nın gönderdiği
komutan ile yeniden harekete geçen Persler, kaybettikleri bütün toprakları
teker teker hâkimiyet altına almıştır. Bu ayaklanmayı alevlendiren Miletos
şehrine büyük bir ceza kesilerek halkın tamamı Dicle kenarında bulunan
bir yerleşim yerine sürgüne gönderilmiştir. Bu olay tarihteki ilk dekortasyon
yani nüfus aktarımıdır.
MÖ 494’te yapılan Lade Deniz Savaşı’ndan sonra İyonyalılar Yunanistan’tan
gelen yardımlardan dolayı savaş hazırlığına başlamıştı. Bu esnada ise Pers
kralı Dareios hayatını kaybetmiş ve yerine oğlu Kserkses geçmiştir.
MÖ 492’ye gelindiğinde Pers orduları Makedonya Krallığı’nı bağımlı bir
devlet durumuna getirerek Yunanistan içlerine kadar ilerlemişlerdi. Persler
tam Atina üzerine yürüyeceklerdi ki, Maraton Savaşı’ndaki beklenmedik
yenilgi Pers ilerleyişini durdurdu. Greklerin 192 kaybına karşılık Pers
ordusunun kaybı 6.000’in üstündeydi.
Savaş esnasında Atinalılar’ın zaferini duyurmak için görevlendirilen Phe-
idippes adındaki asker 41.8 km mesafeyi koşarak kat etmiştir. Günümüzde
olimpiyatlarda yapılan “Maraton Koşusu” bu olaya dayanmaktadır.
Bu umulmadık yenilgi, Pers Kralı Kserkses’i öfkeden deliye çevirdi ve bu
mağlubiyetin öcünü almak üzere kısa bir zaman sonra Anadolu’da düzenle-
diği büyük bir ordu ile tekrar yola çıktı. Çanakkale Boğazı’na kurdurduğu
61