Page 66 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

kral ilan etti (MÖ 332). Böylece küçük ve zayıf bir devlet olarak Kappadokia
Krallığı tescil edilmiş oldu.
Bu krallıklardan birine “Asıl Kappadokia” veya “Taurus Yakınındaki
Kappadokia” ya da “Büyük Kappadokia” ve diğerine de başkaları “Kappa-
dokia Pontika” ismini vermişlerse de Makedonialılar bu bölgeyi “Pontus”
olarak adlandırmışlardır. 53

E-SATRAPLAR VE DEVLETLEŞME SANCILARI

Yeniden biraz geriye dönersek, Harpagos ve Mazares kumandasındaki
Pers orduları Batı Anadolu’ya kadar bütün yerleşim yerlerini zaptedince,
halkı göçe zorlamadılar. Ancak, büyük toprakların yönetimini Pers asıllı
asker-soylulara, halkın yerel dinî önderlerine bıraktılar.
Pers imparatorlarının bu fetihleri ile imparatorluk sınırlarının muazzam
genişliğe ulaştığı Pers nüfuzunun devamlılığını sağlamak üzere kalıcı ve etkili
bir yönetim sistemine ihtiyaç duyan Persler, Ksaçapāvan dedikleri Grekçe
“satraplık” olarak bilinen bir nevi eyalet sistemi ile çözüm buldular. Önce
Kyros Dönemi’nde Anadolu’nun beş satraplığa ayrıldığını ve kralın yakın
arkadaşı Artabatas’ın MÖ 546 yılında Kappadokia Satrapı olarak tayin
edildiğini biliyoruz. 54
Sınırları ve yükümlülükleri zaman zaman değişen eyaletlerin yönetilmesi
“satrap” adı verilen ve genelde merkezden atanan valilerle yürütülmeye
başlanıldı. Doğrudan imparator tarafından atanan satraplara bir takım
görevler yanında birçok da sorumluluk yüklenmişti. Sınırların genişliğine
bağlı olarak gerek merkezi otoriteye uzaklık, gerekse satraplık garnizonlarına
konuşlandırılan askeri birliklerin varlığı ve özellikle önemli satraplıklara
kraliyet aile üyelerinin atanması gibi imparatorların bir takım tedbirler alma-
sını gerektirmiştir. Önemli bölgelere imparatorların yakınlarını atadıkları
satraplık sistemi sayesinde isyan, ayaklanma, bağımsızlık mücadelesi gibi
çıkabilecek herhangi bir olumsuz durumun, önceden engellenmesi hedef-

53 Strabon, Geographika, Antik Anadolu Coğrafyası, Kitap: XII-XIII-XIV, Arkeoloji ve
Sanat Yay. İstanbul 2000 s. 3.
54 Sevin Veli, Kapadokya, s. 191.

66