Page 129 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[1080] 120 / HAR
Harman Camii Çeşmesi planı
(çizim: M. Denktaş)
Harman Camii Çeşmesi (Özbek-Arslan, KTKVE)
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
Giriş holünün sağında ve solundaki seki- semenli, “Baldaken Tarzındaki Camilerin Geç
ler, zeminden 30 cm yüksek tutulmuştur. Osmanlı Devrindeki Görünümleri Üzerine”,
Harman Camii, baldaken tarzında yerleş- Sanat Tarihi Araştırmaları Dergisi, S. 8, İstan-
tirilmiş kubbesi ve mekân biçimlenişiyle, bul 1990, s.55; H. Karapaça, “Kayseri Mevlevi-
hanesi Vakfı”, Erciyes Dergisi, S 68, Kayseri
Talas Ali Saib Paşa Camii (1886), Pınar- 1983, s. 34; Anonim, Türkiye’de Vakıf Abideler
başı Aziziye Camii* (1903), Adıyaman ve Eski Eserler, C I, Ankara 1983, s. 72; Ano-
Ulu Camii (1863) ve Bursa Kayan nim, Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eser-
Camii’ne (1873) benzer. Bu plan tipine, ler, C III, Ankara 1988, s. 112; O. Aslanapa, Türk
Anadolu öncesi ilk örneği olarak, XI. Sanatı, İstanbul l984, s. 20.
yüzyılda Karahanlılar zamanında yapılan KERİM TÜRKMEN
Kışlak Hazara Camii’ni de zikredebiliriz.
HARMAN CAMİİ ÇEŞMESİ
Kaynakça: Kerim Türkmen, “Talas’ta Türk Çeşme, Talas* ilçesinin Harman Mahal-
Devri Yapıları”, Vakıflar Dergisi, Ankara 1997,
S XXVI, s. 153-192; Kerim Türkmen, “Kayseri’- lesi’nde bulunan ve aynı adı taşıyan ca-
nin Şirin İlçesi Talas”, Sanatsal Mozaik, İstan- minin avlusunun doğu kısmında bulun-
bul 2000, s. 24-41; R. Arık, “Yozgat Çapanoğlu maktadır. Çeşmenin üzerinde bulunan
Camii”, Önasya, 7/74, Ekim 1971; M. Duru, kitabede inşa tarihi belirtilmemiştir. Çeş-
“Yozgat Çapanoğlu Camii ve Vakfiyeleri”, Va- menin kitabesinde, ayna taşında, sütun
kıflar Dergisi, C XI-XII, Ankara 1981, s. 71; H. başlıklarında ve yalağında mermer, diğer
Acun, “Yozgat ve Yöresi Türk Devri Yapıları”,
Vakıflar Dergisi,C XIII, Ankara 1981, s. 411, M. kısımlarında ise kesme taş malzeme kul-
Sözen, Türk Mimarisinin Gelişimi ve Mimar lanılmıştır.
Sinan, İstanbul 1976, s. 299; R. Arık, Batılılaş- Tek kemerli ve üçgen alınlıklı olarak inşa
ma Dönemi Anadolu Tasvir Sanatı, Ankara edilen eser 4,50 m yüksekliğinde 3,26 m
1988, s. 27; D. Kuban, Türk Barok Mimarisi genişliğinde ve 1,55 m derinliğinde dik-
Hakkında Deneme, İstanbul 1954, s. 134; D. E-
dörtgen prizmatik bir görünüşe sahiptir.
Çeşmenin 0,50 m derinliğindeki nişinin
üzerini örten yuvarlak kemeri, yanlarda
duvara gömülü sekizgen formlu sütunla-
rın üzerindeki başlıklara oturmaktadır.
Bu yuvarlak kemerin alt ve üst kısımları
profillerle zenginleştirilmiştir. Kemerin
kilit taşı, dışarı doğru çıkıntı yapmakta-
dır. Sütun başlıkları üzerine demirden
gergi çubuğu atılmıştır.
Çeşmenin iki lüleli ayna taşı tam ortadan
dört adet silmeyle ikiye bölünmüş olup,
bölünen kısımların etrafı bitkisel yaprak
motifleriyle süslenmiştir. Ayna taşının
hemen üzerinde bulunan kahverengi ta-
şın yüzeyi de çok zengin akant yaprakları
ile tezyin edilmiştir. Ayna taşının hemen
altında yer alan dekoratif yalak ise, iki a-
det taş üzerine yerleştirilmiştir. Yekpare
taştan yapılan yalağın üzeri silme kuşak-
larıyla hareketlendirilmiştir.
Çeşme nişinin üst kısmında yer alan kita-
bede “hüve’l- hallâku’l- bâkî, sene” ve
“Maşaallah” ibareleri yazılıdır. Fakat, se-
ne ibaresi yazılı olmasına rağmen çeşme-
nin inşa edildiği tarih yazılmamıştır. Ki-
tabenin sağ ve soluna simetrik olarak bi-
rer adet gülbezek yerleştirilmiştir. Bu