Page 136 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KAY / 127 [1569]

verdiği Germanikus tarafından Roma bu unvan “NE” harfleri ile belirtilmiştir.
eyalet düzeninin kurulması ile Kayseri Julia Domna, Severus Alexander, Gordi-
darphanesi daha da aktif hâle gelmiştir. an III ve Tranquilina’nın Kayseri baskılı
Kayseri bu dönemde Küçük Asya’da ve bazı sikkelerinde bu unvana rastlanır.
Kıbrıs’ta bulunan 334 darphanenin en Aşağıda bazı örneklerini gösterdiğimiz
önemlilerinden biri olmayı sürdürür. sikkelerin tamamına yakınında çeşitli
Tiberius (İS 14-37) ile başlayan ve Gordi- Erciyes figürleri yer almakta ve Caeseria
on III (İS 238-244) hükümdarlığı boyun- (Kayseri) adı kullanılmaktadır. Çünkü o
ca devam eden hatta Gallianus’a (İS 253- dönemlerde Pers ve Grek dinî inanışları
268) kadar uzanan süreç içinde iktidara devam etmekte, Kayseri önemli bir met-
gelen pagan imparatorlar tarafından ropol özelliği taşımakta ve Erciyes, dağ
başta gümüş hemidrahmi, drahmi ve did- kültü inanışına göre bizzat tanrı olarak ya
rahmi, tridrahm ve tetradrahmi isimleri da tanrıların oturduğu mekân olarak
verilen birçok kolonial sikke darp ettiril- görülmektedir (Olimpios Dağı gibi). Zir- Vespasianus, İS 69-79 AE
miştir. venin hemen altında bulunan ve duvarla- Bronz, 27 mm, 13,76 g. Ön
Dört grupta toplanabilen Roma Sikkele- rında henüz okunamamış Aramice oldu- yüzü: İmparatorun sağa
bakan diademli büstü,
rinin birinci grubu, tam tamına Roma ğu zannedilen yazılar bulunan mağara- etrafında: AYTOKP KAICAP
imparatorlarının gümüşleri tarzında olup nın, Erciyesli sikkelerin tamamında CεBAC OYεCΠACIANOC;
Roma’nın Doğu siyasetinin ekonomisi özenle belirtilmiş olması buranın sene- diğer yüzü: Üç zirveli Erciyes
Dağı’nın büyük zirvesi üzerin-
gereği olarak bastırılan sikkelerdir. Lite- nin belli zamanlarında tanrı adına ayin deki bir tapınak üzerinde
ratürde “Caesarea sikkeleri” adıyla bili- yapılan, çok önemli bir kutsal mekân ayakta Helios, etrafında: EΠI
nen bu sikkeler, Latince yazılı ve Roma olduğunu göstermektedir. M NεPA ΠANCA ΠPεCBEY,
denarilerine eş değerdedir. Bu sikkelerin altta: εT I (Yıl: 10).
en önemlisi İS 32 tarihinde bastırılan
Tiberius ve Drusus adına her ikisinin
portresi bulunan gümüş sikkedir. İkinci
grup “eyalet sikkeleri” olarak tanınan
drahmi ve katlarından oluşan sikkelerdir.
Bunların ön yüzlerinde imparator veya
eşinin sağa bakan büstleri bulunmakta ve
unvanları Grekçe yazılmaktadır. Diğer
yüzlerinde ise çoğu zaman Erciyes’in çok Tiberius, İS 14-37 AR drahmi, 18 mm, 3,19
değişik şekilleri ve üzerinde tanrı veya g. Ön yüzü: ΤΙΒΕΡΙΟΣ ΚΑΙCΑΡΓ.COMC,
kralın defne dalı ile süslü diademli portresi
tanrı Zeus’u sembolize eden kartal veya sağa bakıyor; diğer yüzü: ΘΕΟΥ
yıldız figürleri yer almaktadır. Üçüncü ΣΕΒΑΣΤΟΥ ΥΙΟΣ , Erciyes Dağı’nın
grubu bronz sikkeler teşkil eder. Bunlar tepesinde başında ışıklar saçan Helios bir
Kayseri darphanesinin yanında bazen kürenin üzerinde ayakta duruyor ve bir
elinde asa, diğer elinde küre tutuyor. Ortada
Tyana ve Kybistra darphanelerinde de kutsal mağara belirtilmiş.
darp edilmişlerdir. Kayseri baskıları ikin-
ci gruptaki eyalet sikkeleri tarzındadır.
Diğer yüzlerinde ise şehrin unvanlarını
ve önemli olayları belirten ibareler yer
alır. Dördüncü gruptakiler ise bir nevi
hatıra veya önemli bir olayı belgeleyen
sikkeler olup duble sestertius ve madal-
yon görünüşünde idiler. Mesela Gordia-
nus III ve karısı Trankulliana’nın Kayseri
surlarının yapılışı üzerine bastırdıkları ve Titus, İS 79-81 AE 18 mm.
üzerinde “entix” (sur) yazılı sikke bu türe Nero, İS 63-64 AR hemi drahmi, 1.96 g. Ön Ön yüzü: Diademli Titus,
AYTOKPATWP TITOC KAI-
örnektir. yüzü: [NERO CLA] VD DIVI CLAVD F CAE- CAP CEBAC; diğer yüzü:
Roma imparatorları için tapınak yapılan SAR AVG GER [MA], Diademli Nero sağa ΕΠΙ Γ........, aşağıda: ΕΤΓ
kentlere “Neokoros” unvanı verilmiş ve bakıyor; diğer yüzü: ET-I (yıl: 10) yazıları ve (yıl: 3 =İS 81), Erciyes üzerin-
Erciyes üzerinde ayakta Helios, bir elinde
de çelenk.
buralarda darp edilen sikkeler üzerinde asa, diğerinde küre tutmakta.